Việc hiến tặng tinh trùng đã được quy định rất rõ rằng, tuy nhiên do nhiều người dân không biết đến, hoặc có tâm lý e ngại... dẫn đến tình trạng khan hiếm tinh trùng.
Như chúng tôi đã đưa tin, hiện nay tại các ngân hàng tinh trùng (thuộc các Trung tâm hỗ trợ sinh sản) đang lâm vào tình trạng thiếu tinh trùng trầm trọng. Ví dụ như tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, từ đầu năm đến nay chỉ mới có 40 người đến hiến tinh trùng đạt chất lượng.
Hay như Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, từ đầu năm đến nay cũng chỉ có khoảng 60 người đến hiến tặng tinh trùng đạt chất lượng theo quy định. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng tinh trùng của các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn lại quá nhiều.
Tại các ngân hàng tinh trùng thì khan hiếm như vậy, nhưng khi được hỏi, rất nhiều người không hề biết về quy trình hiến tặng tinh trùng. Về vấn đề này, TS Nguyễn Mạnh Hà - Trưởng bộ môn Mô - Phôi, Đại học Y Hà Nội; Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho biết, theo quy định hiện hành việc nam giới đi hiến tặng tinh trùng bao gồm những bước sau.
Tinh trùng đảm bảo chất lượng sẽ được bảo quản kỹ lưỡng.
Bước 1: Khi người nam giới có nhu cầu muốn hiến tặng tinh trùng, bước đầu tiên sẽ phải đăng ký ở những trung tâm được phép tiếp nhận và sau đó đi lấy tinh trùng để sàng lọc (khám tinh dịch đồ).
Bước 2: Sau khi tinh trùng đảm bảo đủ tiêu chuẩn, nam giới này sẽ được khám sức khỏe để đề phòng mang các bệnh truyền nhiễm trong người như: lậu, giang mai, HIV, viêm gan… Đặc biệt, việc khám sàng lọc này có một yêu cầu bắt buộc đó là lấy máu xét nghiệm 2 lần, trong vòng 3 tháng.
Bước 3: Sau khi đủ điều kiện về các kết quả xét nghiệm, hình thể người hiến tặng tinh trùng bình thường thì mẫu tinh trùng đó được coi là đảm bảo chất lượng và sẽ mang đi bảo quản tại ngân hàng tinh trùng.
Ngoài 3 bước trên, những người đi hiến tinh trùng cũng cần phải lưu ý. Chỉ những người trên 18 tuổi mới được hiến tinh trùng (tuổi tối đa thường là dưới 50). Ngoài ra, mỗi người chỉ được hiến tinh trùng 1 lần duy nhất và mẫu tinh trùng này khi đạt tiêu chuẩn cũng chỉ được cho một người nhận duy nhất, nhằm tránh tình trạng hôn nhân cận huyết thống.
Một vấn đề nữa là những người hiến tinh trùng sẽ không được hưởng bất kể quyền lợi gì. Vì theo quy định, việc hiến là tự nguyện và luật cũng không cho phép việc mua bán mô và bộ phận cơ thể người.
Cuối cùng, khi mẫu tinh trùng đạt yêu cầu sẽ được đưa vào ngân hàng tinh trùng và được xóa hết các dũ liệu liên quan đến người hiến. Đó sẽ là nguồn tinh trùng vô danh.
Dưới đây là quy trình tiếp nhận vào bảo quản tinh trùng khi có người hiến tặng:
Sau khi đăng ký, người hiến tặng tinh trùng sẽ phải tự mình đi lấy tinh dịch từ phòng chuyên dụng.
Sau khi lấy xong các mẫu sẽ được đưa về phòng xét nghiệm để làm các bước tiếp theo.
Sau khi có tinh dịch từ người hiến, nhân viên sẽ làm thủ tục tiếp nhận và xử lý.
Tinh dịch sẽ được đưa vào tủ chuyên dụng với nhiệt độ khoảng 37.5 độ C, nhằm làm loãng tinh dịch, tránh vón thành từng cục.
Khoảng 30 phút đưa vào tủ chuyên dụng, tinh dịch sẽ được đưa ra kinh hiển vi để quan sát chất lượng tinh trùng trong đó. Đồng thời kiểm tra sự di chuyển cũng như có dị dạng hay không.
Nếu đạt tiêu chuẩn, các kỹ thuật viên sẽ trộn một loại hóa chất chuyên dụng vào tinh trùng để tiến hành làm lạnh bước đầu.
Trộn hóa chất xong, tinh trùng sẽ được đưa vào những ống nhỏ chuyên dụng.
Sau đó đưa vào một bình chuyên dụng để xử lý bước đầu.
Trước khi đưa vào bình, mọi thông số phải được kiểm tra kỹ lưỡng.
Kỹ thuật viên phải tiến hành hẹn giờ chính xác từng giây.
Sau khi xử lý lạnh ban đầu xong, mẫu tinh trùng đạt chất lượng sẽ được đưa vào bình ni tơ lỏng có nhiệt độ -186 độ C để bảo quản.
Các mẫu này có thể bảo quản với thời gian trên 3 năm. Tuy nhiên, với tình trạng khan hiếm tinh trùng như hiện nay, thì có mẫu nào sẽ dùng hết mẫu đó.