Chỉ cần thông qua màu sắc, cũng có thể nhận biết được tinh trùng có khỏe mạnh hay không.
Quá trình hình thành và thành phần tinh dịch
Tinh trùng mang thông tin di truyền quan trọng của nam giới, được tạo ra ở tinh hoàn. Tinh trùng sau khi được tạo ra sẽ được nuôi dưỡng và dự trữ trong mào tinh hoàn. Khi quá trình xuất tinh xảy ra, tinh trùng được vận chuyển bằng ống dẫn tinh đến niệu đạo, hòa vào tinh dịch và xuất ra ngoài cơ thể.
Dịch nhầy tạo nên tinh dịch đồng thời tiết ra từ cả 3 tuyến bao gồm:
- Tuyến Cowper: Tuyến này tiết lượng dịch nhầy chiếm khoảng 5% thành phần của tinh dịch, hay còn gọi là dịch trước xuất tinh. Lượng dịch nhầy này không nhiều song có vai trò quan trọng trong việc bôi trơn niệu đạo và trung hòa axit, đảm bảo môi trường tốt nhất để tinh trùng di chuyển.
- Tuyến tiền liệt: Chiếm khoảng 15-30% thành phần tinh dịch, chứa khá nhiều thành phần như axit citric, canxi, kẽm, inositol, magie, axit phosphatase,… Đồng thời, tuyến này cũng tiết ra men ly giải để hóa lỏng tinh dịch sau khi xuất tinh khoảng 15-30 phút, tạo điều kiện cho tinh trùng được giải phóng và di chuyển dễ dàng.
- Túi tinh: Chiếm khoảng 65-
75% tinh dịch với thành phần gồm: Fructose cung cấp năng lượng và nuôi dưỡng tinh trùng; Prostaglandins giúp kích thích co thắt cơ âm đạo, từ đó tinh trùng dễ di chuyển tới tìm trứng hơn.
Như vậy, tinh dịch cần chứa đầy đủ các thành phần từ tinh trùng đến dịch tiết để đảm bảo điều kiện tốt nhất cho sự xuất tinh và thụ tinh. Màu sắc tinh dịch cũng tạo nên từ các thành phần này, sự xuất hiện bất thường của thành phần khác sẽ khiến màu sắc, thể tồn tại cũng như mùi vị tinh dịch thay đổi.
Tinh trùng khỏe mạnh có màu gì?
Màu sắc tinh dịch được đánh giá là bình thường và khỏe mạnh nếu sau khi xuất tinh, nó ở dạng chất lỏng màu trắng đục hoặc hơi vàng nhạt nếu lâu ngày chưa xuất tinh. Khi vừa xuất tinh, tinh dịch có thể hơi đông đặc giống thạch, song sau một thời gian ngắn nó sẽ hóa lỏng và giữ nguyên trạng thái hóa lỏng này.
Ngoài quan sát màu sắc tinh dịch, nam giới cũng cần kiểm tra thời gian hóa lỏng của tinh dịch. Khi tinh dịch không hóa lỏng hoặc hóa lỏng rất lâu sau khi xuất tinh, điều này cũng là vấn đề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, thụ tinh.
Tinh dịch màu gì thì đáng lo?
Màu sắc bất thường của tinh dịch có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe hoặc bệnh lý. Nếu gặp phải tình trạng này, cần theo dõi hoặc thăm khám để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp.
1. Tinh dịch có màu nâu hoặc đỏ
Màu nâu hoặc đỏ, đôi khi chỉ là màu hồng nhạt của tinh trùng là do sự xuất hiện của tế bào máu, hay còn gọi là xuất tinh ra máu. Nếu tình trạng này chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, một vài lần rồi biến mất thì hầu hết là lành tính do tổn thương chảy máu gây ra.
Tuy nhiên, nếu hiện tượng này tái phát nhiều lần, nguyên nhân có thể là tổn thương bệnh lý như giãn tĩnh mạch thừng tinh, bộ phận sinh dục bị nhiễm khuẩn, ung thư tinh hoàn,... Để tìm nguyên nhân gây chảy máu, bác sĩ phải khám đồng thời nhiều cơ quan từ tinh hoàn, tuyến tiền liệt, niệu đạo.
2. Tinh dịch có màu vàng hoặc xanh
Màu vàng hoặc xanh nhạt trong tinh dịch có thể do yếu tố khách quan không phải bệnh lý như:
- Chế độ ăn: Một số loại thực phẩm có thể thay đổi tinh dịch thành màu vàng, đồng thời thay đổi cả mùi tinh dịch như măng tây, bông cải, tỏi...
- Bệnh vàng da: Vàng da vì tăng bilirubin trong máu do các vấn đề sức khỏe liên quan đến gan cũng có thể khiến tinh dịch có màu vàng bất thường.
- Lẫn nước tiểu: Nước tiểu thường có màu vàng nhạt hoặc vàng đậm tùy theo sức khỏe và cơ thể uống nhiều hay ít nước. Do cả nước tiểu và tinh dịch cùng di chuyển trong niệu đạo nên đôi khi, phần nước tiểu đọng lại có thể lẫn trong tinh dịch và tạo nên sắc tố vàng.
Ngoài ra, cần cẩn thận tinh dịch có màu vàng hoặc xanh do sự xuất hiện của nhiều tế bào bạch cầu. Đây là dấu hiệu của tình trạng viêm do nhiễm khuẩn hoặc các bệnh lý lây qua đường tình dục như herpes, chlamydia, lậu... Ngoài màu sắc khác thường, tinh dịch màu vàng hay xanh do nhiễm trùng thường có mùi hôi khó chịu.
3. Tinh dịch màu trong như nước lã
Thay vì có màu trắng đục và có độ nhớt dính, nhiều nam giới xuất tinh thấy tinh dịch có màu trong như nước lã, đây cũng là tình trạng bất thường. Nguyên nhân có thể do số lượng tinh trùn ít hoặc môi trường tinh dịch không tốt khiến việc nuôi dưỡng, bảo vệ tinh trùng kém đi. Trong trường hợp này, cần xét nghiệm tinh dịch đồ để tìm ra chính xác vấn đề và điều trị.
4. Tinh dịch màu đen
Tinh dịch màu đen thường được gây ra bởi xuất tinh máu. Máu đen thường là máu cũ mà trong cơ thể bạn đã có từ lâu.
Tinh dịch màu đen cũng có thể là do: Tổn thương tủy sống, nhiễm các kim loại nặng. Do đó, cần đi thăm khám ngay nếu thấy biểu hiện bất thường này.
Nguồn tham khảo: Yellow, Clear, Brown, and More: What Does Each Semen Color Mean? - Đăng tải trên trang tin y tế Health Line - Xuất bản ngày 2/5/2022. |