Tại ngôi đền thờ vị thần vệ quốc Hoàng Bảy, Lào Cai, người ta đến ngoài cầu bình an, may mắn như lẽ thường, còn có cả "dân đỏ đen" dâng thuốc phiện... cầu lộc lô đề.
Ở mảnh đất vùng biên giới, đền ông Hoàng Bảy, hay còn gọi là đền Bảo Hà - một di tích được xây trên ngọn núi Cấm thuộc xã Bảo Hà (Bảo Yên, Lào Cai) - nổi tiếng với những câu chuyện linh thiêng. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, ngôi đền này còn được mệnh danh là… “đền số má” bởi sự sùng tín của dân máu me cờ bạc và những người tin vào câu chuyện về sự linh thiêng khi xin số để đánh lô đề ở ngôi đền này. Dần dà, khi nhắc đến đền Bảo Hà, đến ông Hoàng Bảy là người ta chủ yếu nhắc đến chuyện cầu xin số má.
Đền Bảo Hà thờ ông Hoàng Bảy.
Vị thần lừng lẫy vùng sơn cước
Ông Hoàng Bảy được biết đến như một vị thần vệ quốc, một anh hùng miền sơn cước đánh giặc phương Bắc, bảo vệ bờ cõi biên cương. Theo sử sách ghi chép lại, đền được xây dựng vào cuối đời Lê (niên hiệu Cảnh Hưng), thờ danh tướng Hoàng Bảy họ Nguyễn, có công đánh giặc ở cửa ải Lào Cai.
Trong lịch sử phong kiến Việt Nam, Bảo Hà có một vị trí quan trọng trong phòng thủ biên giới, là cửa trạm của phòng tuyến sông Hồng phía Tây Bắc. Đời nhà Trần đã đặt hai cửa trấn ải là cửa quan Bảo Thắng và Bảo Hà, trong đó Bảo Hà là hậu cứ của Bảo Thắng. Tại đây có đài hỏa hiệu, trạm liên lạc thông tin cho các châu huyện phía dưới.
Truyền thuyết kể rằng, vào cuối đời Lê, niên hiệu Cảnh Hưng (1740 - 1786), khắp vùng Quy Hóa gồm Châu Thủy Vĩ và Châu Văn Bàn (thuộc Lào Cai bây giờ) luôn bị giặc phương Bắc tràn sang cướp phá, khắp vùng loạn lạc, cư dân điêu tàn. Trước tình cảnh đó, vị danh tướng họ Nguyễn đã đưa đội quân tiến dọc sông Thao đánh đuổi bọn giặc, giải phóng Khảu Bàn và xây dựng Bảo Hà thành căn cứ lớn.
| “Sự linh thiêng của đền ông Hoàng Bảy được nhiều người dân biết đến. Hằng năm vào ngày 17.7 âm lịch, du khách thập phương kéo đến rất đông để tỏ lòng thành kính, mong ông phù hộ được mạnh khỏe, làm ăn thịnh vượng”. Ông Nguyễn Thanh Xuân - phó trưởng Ban quản lý đền Bảo Hà. |
Tại đây vị danh tướng đã tổ chức luyện tập binh sĩ, thống lĩnh quân thủy và quân bộ tiến đánh giặc ở Lào Cai, giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hóa. Sau đó, quân giặc phương Bắc sang xâm lược bờ cõi, danh tướng Hoàng Bảy lại dẫn quân lên tham chiến. Trận chiến không cân sức, ông đã anh dũng hy sinh.
Xác ông bị giặc vứt xuống sông Hồng và trôi đến Bảo Hà. Nhân dân trong vùng do ông Lư Văn Cù đứng ra tổ chức, đã vớt xác ông lên chôn cất và lập miếu thờ. Để ghi nhớ công lao của ông, các vua triều Nguyễn như: Minh Mệnh, Thiệu Trị đã tặng ông danh hiệu “Trấn an hiển liệt” và đền thờ ông cũng được các vua triều Nguyễn cấp sắc phong là “Thần Vệ quốc.” Còn đồng bào các dân tộc Kinh, Tày, Dao… thì tôn thờ ông là vị nhân thần. Ông đi vào cõi tâm linh của các dân tộc và hiện thân trong các lễ hội xuống đồng vào ngày rằm tháng giêng. Vì thế, người dân các vùng lân cận khi đến đền thường cầu mùa, cầu mát.
Theo ông Nguyễn Thanh Xuân, phó Ban quản lý di tích đền Bảo Hà, không ai biết ông Hoàng Bảy chính xác là ai, quê quán ở đâu và cũng không biết năm sinh, năm mất của ông. Người Bảo Hà chỉ biết ông Hoàng Bảy là một “thần vệ quốc” - một vị anh hùng lừng lẫy của miền sơn cước đánh giặc phương Bắc bảo vệ dân làng.
Ông Nguyễn Thanh Xuân - phó trưởng Ban quản lý đền Bảo Hà.
Người địa phương đã dùng ngọn núi Cấm, nơi mặt đền quay ra bờ sông Hồng, hợp phong thủy để "trấn yểm" cho vùng đất biên giới được bình yên, thịnh vượng. Tuy nhiên, ông Xuân cũng nói đó chỉ là truyền thuyết, còn thực tế lịch sử như thế nào thì phải có thời gian chờ đợi các nhà nghiên cứu lịch sử tìm hiểu và công bố một cách có căn cứ, cơ sở khoa học.
Dâng lễ thuốc phiện để xin số đề
Không biết từ bao giờ, dân “đỏ đen” từ các nơi thường kéo về đây để dâng lễ, cầu lộc lô đề. Mọi việc có lẽ bắt đầu từ những câu chuyện hư hư, thực thực mà người ta truyền tai nhau. Chuyện rằng, năm 1998, có một người tên Hoàng Văn Phụng ở thành phố Lào Cai lên đền.
| Cấm mang thuốc phiện vào đền Trước đây dân giang hồ có thói quen dâng lễ bằng thuốc phiện. Họ mang cả thuốc phiện và bàn đèn vào đền dâng ông Hoàng Bảy để mời thánh xin lộc. Mang thuốc phiện là vi phạm pháp luật, vì thế ban quản lý di tích đã nghiêm cấm hành vi này bằng cách ghi biển và kiểm soát đồ lễ. Nhiều người lần đầu đến với đền ông Hoàng Bảy không khỏi ngỡ ngàng khi thấy những biển hiệu “Cấm mang thuốc phiện vào đền” treo từ ngoài cổng vào bên trong đền. |
Vốn là người ham mê lô đề, ông Phụng mới khấn vái ông Hoàng Bảy để xin lộc. Ai ngờ đêm về, ông mơ thấy một vị tướng mặc áo giáp nhưng tay lại cầm quạt lông gà đến mách cho ông 3 con số khác nhau. Ông Phụng làm theo, đem cắm cả sổ đỏ đi đánh bạc và trúng lớn trong 3 ngày liền. Từ đó, tin đồn lan xa càng làm cho đền ông Hoàng Bảy trở nên tấp nập với đủ loại dân giang hồ cộm cán đến khấn lễ cầu tài, xin lộc.
Không chỉ vậy, đã có thời gian, đền Bảo Hà trở thành một trong những điểm nóng về tệ nạn xã hội, đặc biệt là tệ nạn ma túy. Sở dĩ có chuyện như thế bởi vì nhiều dân anh chị đồn rằng ngày còn sống, ông Hoàng Bảy nghiện thuốc phiện. Thế nên cứ dâng lễ thuốc phiện là ông Bảy cho lộc. Tuy nhiên không ai chứng minh được điều này cả.
Theo lời ông Nguyễn Thanh Xuân, trước đây dân giang hồ có thói quen dâng lễ bằng thuốc phiện. Họ mang cả thuốc phiện và bàn đèn vào đền dâng ông Hoàng Bảy để mời thánh xin lộc. Mang thuốc phiện là vi phạm pháp luật, vì thế ban quản lý di tích đã nghiêm cấm hành vi này bằng cách ghi biển và kiểm soát đồ lễ. Nhiều người lần đầu đến với đền ông Hoàng Bảy không khỏi ngỡ ngàng khi thấy những biển hiệu “Cấm mang thuốc phiện vào đền” treo từ ngoài cổng vào bên trong đền.
Theo ông Xuân, có những lần ông chứng kiến tận mắt, tai nghe rõ ràng từng câu xin lộc của dân số má: “Cầu xin ngài phù hộ cho con được đánh lô trúng lô, đánh đề trúng đề”. Rồi chẳng biết có được hay không mà chỉ vài ngày sau, người ấy quay lại tạ lễ vì thắng lớn.
Người dân nhận tiền lộc soi số đánh lô đề.
Đấy không phải là trường hợp hiếm hoi. Hầu hết dân số má đều kéo đến đền Bảo Hà xin lộc và nhiều trường hợp quay lại để cúng đồ này đồ kia, không biết là do trúng đề hay làm ăn được.
| “Đền ông Hoàng Bảy rất quan trọng trong tâm linh đạo Mẫu. Đó là một trong ba ngôi đền của tín ngưỡng thờ Mẫu có vị trí đặc biệt cùng với đền ông Hoàng Bơ và ông Hoàng Mười”. Ông Trần Hữu Sơn - Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch tỉnh Lào Cai. |
Những năm gần đây, đến với đền ông Hoàng Bảy, người ta thấy rất nhiều khách thập phương nhộn nhịp dâng hương, cúng lễ. Họ mở các giá đồng rồi thụ lộc. Người ngồi hầu xung quanh khi nhận được lộc là tiền thì đều soi xem số sê-ri là bao nhiêu, rồi lầm rầm khấn vái. Cách thức xin số thường là như vậy. Còn thường thì họ lễ xong, đêm về nằm mơ ông báo số nào thì đánh theo số đó. Chẳng biết có thật hay không...
Hôm chúng tôi đến thăm đền, thấy một đám thanh niên cánh tay xăm trổ hình rồng, hình phượng đang nói chuyện lô đề. Một thanh niên nói: “Lần trước tao lên đền, đêm về nằm mơ ông đến đầu giường gõ 14 cái, sau ông lộn một vòng rồi biến mất. Hôm đấy dồn cả mấy chục triệu vào con 14, ai ngờ nó về con 41”. Nhiều người cũng cho biết khi xin số ở đền về thì đánh rất “sát” hoặc đề thường về ngược số. Họ bảo nhau là do lễ dâng chưa được thành tâm.
Bàn đèn vẫn xuất hiện trong mâm lễ của dân đỏ đen.
Ban quản lý di tích đền ông Hoàng Bảy thừa nhận dù có cảnh giác bao nhiêu thì thi thoảng vẫn thấy xuất hiện bàn đèn và thuốc phiện trên ban thờ ông Hoàng Bảy. Tất nhiên, đó chỉ là số ít, không đáng kể so với những năm về trước. Và chuyện cầu xin lô đề hay những thứ khác là do ước muốn của những người đến lễ bái, khó có thể ngăn cấm họ.
Ông Hoàng Văn Bộ - Chủ tịch UBND xã Bảo Hà - cho biết: “Thời gian gần đây, tình trạng đó đã giảm đi, thậm chí không còn diễn ra nhưng chúng tôi vẫn thường xuyên nhắc nhở hoặc xử phạt những đối tượng cố ý, bí mật đem thuốc phiện thay hương nhang. Còn việc cầu xin lô đề là do ý thức của cá nhân mỗi người. Tuy nhiên, lấy văn hóa tâm linh phục vụ cho việc vi phạm pháp luật là điều không nên”.
