Thứ đặc sản này mỗi năm chỉ có một lần và xuất hiện sau những cơm mưa. Dù giá đắt đỏ nhưng luôn trong tình trạng hết hàng.
Nấm mối là loại nấm chỉ mọc trong tự nhiên, có tên tiếng Anh là collybia albuminosa. Loại nấm này được hình thành và sinh trưởng nhờ nước bọt của mối thợ tiết ra và vương vãi trong đất. Có khi nấm mối mọc đến vài mét vì mối thợ đi đến đâu đều để lại nước bọt đến đó. Chúng có màu trắng sữa, cao từ 5 – 20 cm, tùy thời gian thu hoạch, nấm có mũ tai bèo.
Nấm mối là đặc sản có giá đắt đỏ, được xem là "lộc trời" ở một số tỉnh Tây Bắc và Tây Nguyên
Theo tìm hiểu, nấm mối có ở Tây Bắc và Tây Nguyên. Chúng chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, vào khoảng tháng 5 đến tháng 6 Âm lịch hàng năm. Thời điểm này là đầu mùa mưa. Cứ sau trận mưa, nấm sẽ mọc lên thành từng đám.
Nấm mối có vị ngọt, thanh, thơm, giàu chất dinh dưỡng và dễ chế biến, có thể làm thành các món nhiều món ăn ngon như xào, kho, nấu cháo, hầm canh bò, nướng giấy bạc,...
Nấm mối chỉ mọc vào ban đêm, sau những cơn mưa đầu mùa hạ
Anh Chính (ở Hà Nội) chia sẻ: "Tôi bán nấm mối mấy năm nay. Cứ vào mùa, mỗi ngày tôi bán vài chục cân nấm cho khách. Đây là nấm mọc tự nhiên nên nguồn hàng không ổn định, sau cơn mưa nấm sẽ nhiều và ngược lại, nếu nắng lâu thì nấm mối khan hiếm".
Theo anh chính, nấm mối được chia làm 3 loại, nấm mối bụp là loại ngon nhất giá khoảng 800.000 đồng/kg với hàng đã sơ chế. Nấm dù có giá khoảng 600.000 đồng, nấm bung nở to 200.000-300.000 đồng/kg.
Nấm mối có giá đắt đỏ nhưng luôn trong tình trạng hết hàng
"Tôi lấy nấm của bà con ở Phù Yên, Sơn La, sau đó túi hút chân không theo trọng lượng 500 gram/túi để tiện chuyển hàng đi các tỉnh như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng. Khách mua về rất tiện để chế biến", anh Chính nói thêm.
Là người dân ở Phù Yên (Sơn La), chị Hoài cho biết nấm mối thường mọc nhiều ở những cây mục. Ban đêm là thời điểm thích hợp nhất để hái loại nấm này và khi nhổ nấm cũng cần khéo léo và có kinh nghiệm bởi cây rất dễ đứt, gãy… Nếu nấm bị đứt mất phần chân thì sẽ không được giá. Loại nấm này thường mọc vào đêm ngày hôm trước, đến 9h - 10h sáng là bắt đầu tàn, không thể sử dụng được nữa. Vì vậy, muốn "bắt" được nấm vừa nhú khỏi mặt đất chừng vài cm (gọi là nấm búp) thì người dân phải đi tìm từ lúc 2 - 3h sáng.
Khi chuyển về thành phố, nấm mối được làm sạch, đóng túi hút chân không
Theo chị Hoài, mỗi đợt thu hoạch nấm mối thường kéo dài trong quãng thời gian từ 2-3 ngày. Mỗi năm người dân có thể thu hoạch tự nhiên từ 6-7 đợt, mỗi đợt cách nhau khoảng 1 tuần đến 10 ngày tùy vào điều kiện thời tiết.
"Nấm mối hoàn toàn có trong tự nhiên, vị ngọt ngon, dai thơm như thịt gà nên "ăn một lần là ghiền". Cũng nhờ đó, người dân hái được bao nhiêu nấm thương lái đều thu mua sạch.
Trên thị trường, nấm mối được rao bán với nhiều mức giá khác nhau, đến mùa người dân thành phố săn lùng về thưởng thức.
