Trong những ngày Tết, lễ cúng hóa vàng được các gia đình Việt xem trọng, chuẩn bị kỹ lưỡng.
Cúng lễ hóa vàng là một trong những phong tục phổ biến của dịp Tết Nguyên đán hàng năm. Theo quan niệm dân gian của người Việt, ngày 30 Tết, các gia đình sẽ làm mâm cơm tất niên để mời các cụ về ăn Tết. Hết 3 ngày Tết, con cháu lại sửa soạn mâm lễ để tiễn đưa tổ tiên, ông, bà về cõi âm. Lễ cúng hóa vàng thể hiện lòng tôn kính, sự cầu mong tổ tiên ban phước lành cho con cháu một năm nhiều may mắn, sức khỏe và thịnh vượng.
Việc chọn ngày làm lễ hóa vàng còn tùy thuộc vào mỗi gia đình, chủ yếu là khoảng từ mùng 3 đến mùng 10 Tết Nguyên đán.
Chọn giờ đẹp làm lễ hóa vàng Tết Giáp Thìn 2024
Năm Giáp Thìn, mùng 3 Tết rơi vào thứ hai (tức ngày 12/2 dương lịch). Đa số các gia đình chọn ngày này để làm lễ hóa vàng hết Tết.
Theo gợi ý của chuyên gia văn hóa, khung giờ tốt có thể tiến hành lễ hóa vàng trong ngày mùng 3 Tết gồm Tân Mão (5h-7h) - Ngọc Đường, Giáp Ngọ (11h-13h) - Tư Mệnh, Bính Thân (15h-17h) - Thanh Long, Đinh Dậu (17h-19h) - Minh Đường.
Ngoài ngày mùng 3 Tết, năm Giáp Thìn còn có 2 ngày khá phù hợp khác để làm lễ hóa vàng hết Tết là mùng 4, 5 tháng Giêng. Các gia đình có thêm lựa chọn phù hợp với điều kiện gia đình.
Mùng 4 Tết Giáp Thìn (tức ngày 13/2 Dương lịch) có các khung giờ đẹp gồm: 5h-7h, 9h-11h, 15h-17h.
Mùng 5 Tết Giáp Thìn (tức ngày 14/2 dương lịch) có các khung giờ đẹp gồm: 7h-9h, 9h-11h, 13h-15h.
Mâm cúng hóa vàng cần chuẩn bị những gì?
Tùy theo điều kiện kinh tế của từng gia đình, phong tục của từng vùng miền mà các lễ vật trong lễ hóa vàng sau Tết sẽ khác nhau, tuy nhiên vẫn cần phải đảm bảo có những món dưới đây:
1 mâm ngũ quả
Hương, đèn, nến
Bánh kẹo
Trầu cau, thuốc lá, chè...
Tiền, vàng mã
1 bình hoa tươi có nhiều sắc màu thể hiện hy vọng của gia chủ về sự tươi mới, sức sống tràn trề trong năm mới.
2 cây mía (theo dân gian quan niệm cây mía để các cụ chống đi cho đỡ mỏi hoặc có thể sử dụng để gánh các đồ cúng về trời).
Tùy vào điều kiện của từng gia đình, mâm cỗ cúng hóa vàng có thể là cỗ mặn hoặc cỗ chay với các món mang đặc trưng ngày Tết. Khi chế biến mâm cỗ cần xem số lượng người ăn, khẩu vị của mọi người trong gia đình để định lượng món ăn cho phù hợp, tránh lãng phí. Việc chuẩn bị tiền, vàng mã cũng chỉ nên mang tính tượng trưng, không cần quá nhiều.
Văn khấn hóa vàng dưới đây theo sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hoá Thông tin
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần
Con kính lạy ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch tôn thần.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày ... tháng … năm Giáp Thìn
Chúng con là ... tuổi ...
Hiện cư ngụ tại ...
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
