Chúng tôi đã từng thấy lũ lụt ở hang Khe Ry thuộc Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Chúng tôi không tổ chức tour thám hiểm trong hang này, nhưng đôi khi nó gây ra một số trận lũ ở hang Sơn Đoòng vì Sơn Đoòng nằm ở hạ lưu của hang động này.
Có mặt ngay từ những ngày đầu khi đội bóng thiếu niên Thái Lan bị mắc kẹt trong hang Tham Luang, ông Nguyễn Châu Á, Tổng giám đốc Công ty Oxalis Adventure (một công ty chuyên khai thác các tour du lịch khám phá hang động và rừng tại vương quốc hang động Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình) đã có những chia sẻ với PV về công tác cứu hộ đang khẩn trương diễn ra tại hiện trường và bài học kinh nghiệm tại Việt Nam.
Có mặt tại hiện trường từ khá sớm, theo ông chúng ta có thể học được điều gì từ công tác cứu hộ của người Thái?
Điểm thứ nhất chúng tôi nhận thấy là đây là một chiến dịch cứu hộ có quy mô rất lớn và cách chính phủ Thái Lan xử lý với tình huống này. Để điều phối một chiến dịch cứu hộ như vậy cần những người dày dạn kinh nghiệm và có kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực cứu hộ hang động và điều này sẽ rất khó khăn cho những ai điều phối cứu hộ mà có ít kiến thức và kinh nghiệm về cứu hộ hang động.
Hải quân và quân đội tham gia tìm kiếm cứu hộ tại các công đoạn và khu vực khác nhau. Hải quân phụ trách hoạt động lặn và quân đội phụ trách tìm kiếm các lối vào khác trên núi. Hiện tại đang có hàng ngàn người cùng tham gia giúp đỡ hoạt động giải cứu này.
Chính quyền Thái Lan đã kịp thời huy động những thợ lặn trong hang động chuyên nghiệp, những người mà chúng ta biết rõ là những thợ lặn hang động hàng đầu trên thế giới. Đây là những người đầu tiên tìm thấy những đứa trẻ và vẫn đang đảm nhận nhiệm vụ lặn khó khăn này.
Đã có thêm nhiều thợ lặn người Anh bay đến vào ngày 5-7 cùng với các trang thiết bị bổ sung để giải cứu đội bóng. Nếu không có các thợ lặn hang động này thì những đứa trẻ có thể đã không được tìm thấy kịp thời.
Ngoài ra, một số chuyên gia cứu hộ hang động của Anh cũng đã bay tới để giúp chiến dịch cứu hộ, bởi người Anh đã có rất nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Ông Nguyễn Châu Á, Tổng giám đốc Công ty Oxalis Adventure, đã có mặt tại cửa hang Tham Luang ngay những ngày đầu đội bóng thiếu niên Thái Lan bị mắc kẹt trong hang. Ảnh nhân vật cung cấp.
Theo ông, nếu giả sử có kịch bản tương tự xảy ra tại Việt Nam, là một nhà tổ chức các tour khám phá hang động và rừng hàng đầu tại Phong Nha- Kẽ Bàng, ông sẽ làm gì?
Điều đầu tiên và quan trọng nhất là chúng tôi không tổ chức các tour thám hiểm trong mùa mưa, bắt đầu từ tháng 9 đến hết giữa tháng 11 hằng năm hoặc từ tháng 9 đến tháng 1 năm sau đối với một số hang.
Trong khoảng thời gian này, tất cả các tour du lịch đều đóng cửa, thay vào đó chúng tôi thực hiện các khóa đào tạo hướng dẫn viên, trợ lý an toàn và khuân vác. Công tác đào tạo này bao gồm các kỹ năng về y tế và cứu hộ. Chương trình đào tạo được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia hang động người Anh, những người đã có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cứu hộ hang động.
Ngoài ra, chúng tôi có các trang thiết bị cứu hộ và kế hoạch cứu hộ luôn luôn sẵn sàng trong trường hợp xảy ra sự cố. Vì vậy chúng tôi có thể phản ứng và xử lý nhanh khi có bất kỳ sự cố nào.
Các trang thiết bị cứu hộ hang động là thiết bị chuyên dụng, được cất giữ cả các địa điểm đang được khai thác tour, chúng tôi có năm bộ thiết bị chuyên dụng cứu hộ hang động tại chỗ có thể sử dụng bất cứ lúc nào.
Chúng tôi chuẩn bị các bộ dụng cụ sơ cấp cứu rất đầy đủ cho những tình huống sự cố. Chúng tôi luôn giữ liên lạc của tất cả các bác sĩ và bệnh viện trong khu vực. Điện thoại vệ tinh luôn được cung cấp trong tour để có thể liên lạc với bên ngoài trong trường hợp khẩn cấp.
Lộ trình thám hiểm hang động mà chúng tôi đang khai thác đều đã được các chuyên gia hang động thuộc Hiệp hội Hang động Hoàng Gia Anh nghiên cứu và thiết kế cẩn thận. Yếu tố an toàn chính là điều quan trọng nhất khi thiết kế lộ trình tour. Tất cả thiết bị kỹ thuật mà chúng tôi sử dụng đều là những sản phẩm tốt nhất trên thị trường, chủ yếu được nhập từ châu Âu.
Như trên đã nói, vì đã được nghiên cứu kỹ, nên các hang động đang được khai thác có rất ít rủi ro ngập lụt trong khoảng thời gian mà chúng tôi tổ chức tour. Các hang động có nhiều lối vào khác nhau và tất cả các hang đều có diện tích lớn.
Trong trường hợp có lũ xuất hiện, các hang động đều có nhiều lối thoát nước riêng để tránh cho mực nước dâng cao. Các chương trình du lịch của chúng tôi thiết kế để luôn luôn bảo đảm an toàn ở mức cao nhất.
Rất may mắn là Oxalis không chỉ có nhiều chuyên gia hang động có nhiều kinh nghiệm từ nước Anh, mà chúng tôi còn có liên lạc với những chuyên gia cứu hộ hang động giỏi nhất trên thế giới bất cứ lúc nào chúng tôi cần sự giúp đỡ.
Tất cả các thợ lặn đang trợ giúp chiến dịch giải cứu đội bóng Thái đều là bạn tốt với các chuyên gia của chúng tôi ở Việt Nam, họ cũng là những người giỏi nhất trên thế giới khi gặp các tình huống này.
Ở Oxalis, chúng tôi cố gắng giảm thiểu tối đa rủi ro, tuy nhiên khi tổ chức các tour du lịch mạo hiểm, vẫn còn có một số rủi ro mà chúng tôi không thể kiểm soát hoàn toàn ví dụ như: trượt ngã trên đá và có thể bị gãy xương. Thực tế thì chúng tôi đã mang hàng ngàn khách du lịch đến thám hiểm hang động mỗi năm và may mắn chưa có sự cố đáng tiếc nào xảy ra.
Công tác cứu hộ tại hiện trường. Ảnh nhân vật cung cấp.
Cùng đó, chúng tôi luôn cố gắng để hoàn thiện và chúng tôi sẽ thực hiện điều này bằng công tác đào tạo huấn luyện. Chúng tôi áp dụng một loạt quy định nghiêm ngặt về an toàn và trang thiết bị của chúng tôi luôn có chất lượng hàng đầu.
Những năm gần đây, đã có rất nhiều tai nạn đáng tiếc xảy ra trong một số tour du lịch mạo hiểm tại Việt Nam. Điều này đã vô hình trung tạo nên hình ảnh xấu cho tất cả các công ty đang khai thác tour mạo hiểm. Vì vậy, quan trọng nhất vẫn là nên áp dụng tiêu chuẩn chung cho tất cả các công ty tổ chức du lịch mạo hiểm.
Đặc biệt, công tác đào tạo nhân viên về an toàn rất quan trọng và ở Oxalis chúng tôi tuyển dụng các chuyên gia về an toàn để làm công việc đào tạo, huấn luyện cho nhân viên về công tác cứu hộ an toàn. Đây là một quá trình được thực hiện liên tục và tất cả các hướng dẫn viên đều được kiểm tra thường xuyên về kỹ năng an toàn.
Thực tế tại Việt Nam, ông có đánh những nguy cơ tiềm ẩn có thể xảy ra do lũ lên nhanh khi có nhiều người đang đang bị mắc kẹt trong hang động? Và kịch bản nào để giải cứu du khách thoát hiểm?
Chúng tôi đã từng thấy lũ lụt ở hang Khe Ry thuộc Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Chúng tôi không tổ chức tour thám hiểm trong hang này, nhưng đôi khi nó gây ra một số trận lũ ở hang Sơn Đoòng vì Sơn Đoòng nằm ở hạ lưu của hang động này.
Nước từ hang Khe Ry chảy từ biên giới Việt Lào nên có thể ở Việt Nam không có mưa, nhưng vì hang động này trải dài từ biên giới Lào vào Việt Nam, vì vậy mưa ở Lào có thể làm tăng lượng nước trong hang Sơn Đoòng.
Chúng tôi luôn kiểm tra mực nước từ lối ra của hang Khe Ry trong mọi chuyến tham quan khi chúng tôi phải đi bộ qua sông. Nếu mực nước cao, chúng tôi sẽ đi theo lối đi bộ trên cao đã được chuẩn bị sẵn để đi vào cửa hang Sơn Đoòng khi có ngập lụt tại hang Khe Ry nên sẽ không có nguy hiểm.
Nếu mực nước dâng cao, chúng tôi sử dụng cầu treo lắp ráp rất cao phía trên của hang Sơn Đoòng để băng qua sông bằng các thiết bị an toàn.
Điều này cho phép chúng tôi vào được hang Sơn Đoòng một cách an toàn ngay cả khi các con sông dâng cao bất thường.
Vì Sơn Đoòng là một hang động lớn, nên trong mùa du lịch từ tháng 1 đến tháng 8 hàng năm, chúng tôi không gặp phải vấn đề gì ngay cả khi nước ở suối dâng cao đến 80 m.
Tôi nhớ, khoảng tháng 7 năm ngoái, chúng tôi đã đưa một đoàn làm phim Thái Lan vào hang Sơn Đoòng, lúc này các nước sông dâng lên gần 80 m và chúng tôi không gặp bất kỳ trở ngại gì, cũng không có bất kỳ nguy hiểm nào. Trong thời điểm tổ chức tour, nếu nước có dâng thì cũng sẽ rút rất nhanh trong vòng 3 giờ, xuống còn 50 m, cho phép chúng tôi tiếp tục di chuyển trong hang mà không có nguy hiểm nào.
Vào mùa mưa, mực nước của các con sông khá cao. Do đó, chúng tôi không nghĩ rằng có thể chạy tour vào khoảng thời gian này (từ tháng 9 đến hết tháng 12). Nếu tuân theo các quy tắc này, sẽ không có bất kỳ tai nạn lũ lụt nào xảy ra như ở Thái Lan.
Xin cảm ơn ông.
|
Chúng ta có nên có một đội cứu hộ ở Việt Nam? Tại Oxalis, chúng tôi có nhiều nhân viên dày dạn kinh nghiệm về cứu hộ hang động. Chúng tôi đã mua sắm một lượng lớn các trang thiết bị chuyên dụng cứ hộ hang động để sử dụng khi cần thiết. Cùng với việc huấn luyện đào tạo toàn bộ đội ngũ nhân viên, chúng tôi có thể xử lý tất cả các tình huống tai nạn xảy ra. Có thể nói việc tập hợp tất cả các nguồn lực mà chúng ta đang có lại với nhau để cùng hỗ trợ giải quyết khi xảy ra tai nạn là một ý tưởng hay. Đội cứu hộ này sẽ sẵn sàng giúp đỡ bất kỳ tổ chức, cơ quan nào cần hỗ trợ, tuy nhiên tất cả các công ty tổ chức du lịch mạo hiểm khác cũng cần phải có trách nhiệm về việc không chỉ tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc an toàn, mà còn nên đầu tư cho việc trang bị các thiết bị chuyên dụng cần thiết trong trường hợp cứu hộ khẩn cấp trong rừng hoặc hang động. Tai nạn luôn có thể xảy ra, vì vậy chúng ta phải giảm thiểu rủi ro hết mức có thể và phải có một quy trình rõ ràng để phản ứng với mọi tình huống một cách nhanh chóng và hiệu quả. Ông Howard Limbert, Trưởng nhóm thám hiểm BCRA tại Việt Nam, Cố vấn trưởng kỹ thuật an toàn của công ty Oxalis Adventure |
