Đang lên lúi đốn củi, ông lão phát hiện một hang động bị sập. Ông tò mò vào xem thử thì phát hiện bên trong là cả một hang vàng thỏi.
Người Trung Quốc xưa tin rằng con người có linh hồn. Khi chết đi, linh hồn sẽ lang thang giữa trời và đất. Đây là quan niệm về "linh hồn bất tử". Vì vậy, từ các truyền thuyết đó, Trung Quốc hình thành nên nền văn hóa lăng mộ về sự sống và cái chết.
Có câu "Người chết cũng được đối đãi như người sống" nên khi chết đi, nhiều người được xây dựng lăng mộ, chôn cất đồ đạc giàu sang, chuẩn bị các loại đồ dùng chôn cùng. Địa vị của người đã khuất khi còn sống càng cao thì di sản họ mang theo càng phong phú, đa dạng.
Ông lão lên núi phát hiện một hang động lạ
Tuy nhiên việc này đã tạo điều kiện cho các tên trộm mộ. Từ xa xưa đến nay, những tên trộm mộ vô cùng hung ác, gây thiệt hại cho lăng mộ của hoàng tử, quý tộc, đánh cắp nhiều bảo vật và bí mật bán các di tích văn hóa.
Do sự thay đổi của các triều đại Trung Quốc, vô số quan đại thần, thương nhân giàu có và quý tộc đặc biệt chú ý đến những điều xảy ra sau khi họ qua đời. Nhiều ngôi mộ bị bỏ lại, nhiều ngôi mộ được giấu ở những khu vực hẻo lánh, lạc hậu để tránh bị phát hiện, ngăn trộm cắp.
Vào những năm 1980, tại một vùng nông thôn Sơn Tây, một ông lão đã phát hiện hang vàng khi lên núi đốn củi. Lão nông này từ nhỏ đã sống ở trong khu núi đó. Ông biết rõ địa hình và ngày nào cũng lên núi đốn củi. Một ngày nọ, ông tình cờ phát hiện một cái hang lớn bị sập, sâu không nhìn thấy đáy. Tò mò, ông đi vào ngó thử. Ông bất ngờ khi trong hang tỏa ra ánh sáng màu vàng. Nhìn kĩ hơn, ông phát hiện đó là một hang vàng.
Trong hang tỏa ra ánh sáng màu vàng
Một nửa số vàng bị vùi trong đất, ông lão miệt mài đào. Tất cả đều là vàng thỏi. Ông không thể mang toàn bộ số vàng về. Để giấu người khác, ông liền lấy một chiếc xe gỗ chở củi kéo một phần vàng về. Lúc kéo ông còn cẩn thận lấy củi che lên để không bị phát hiện.
Về đến nhà, ông đóng cửa lại ngắm nghía đống vàng. Ông chết lặng vì không dám tin mình có thể giàu lên sau một đêm. Tuy nhiên, ông lăn tăn không biết số vàng có phải là thật không nên liền nhờ các chuyên gia xác định. Một chuyên gia khảo cổ biết tin lập tức đến và phát hiện nguồn gốc bất thường của hang vàng.
Trên thỏi vàng có khắc một dòng chữ cổ với nội dung "Zhang Tongru". Các chuyên gia kiểm tra các tài liệu lịch sử và phát hiện Zhang Tongru chính là thuộc hạ của An Lushan thời nhà Đường. Trong cuộc nổi loạn Anshi, ông ở lại Xijing, Yanjing. Sau này, Zhang Tongru cũng qua đời.
So sánh trái và phải, số vàng này chắc chắn là báu vật được cất giấu trong chiến tranh tại thời điểm đó, và đến từ kho bạc của nhà Đường.
Những di tích văn hóa như vậy không chỉ có giá trị vô cùng lớn về mặt tiền bạc mà còn có ý nghĩa khảo cổ sâu rộng về mặt văn hóa, có giá trị tham khảo rất lớn; cung cấp bằng chứng cho ngành khảo cổ học và khai quật. Ông lão sau đó mang số vàng đến Ngân hàng và muốn đổi lấy tiền. Tuy nhiên nhân viên ngân hàng nghi ngờ về nguồn gốc của chúng.
Kể từ khi thành lập Trung Quốc mới, nhà nước đã hỗ trợ mạnh mẽ cho việc khai quật và bảo vệ các di tích văn hóa, đồng thời trấn áp nghiêm khắc các hoạt động phi pháp và tội phạm như trộm mộ, buôn lậu.
Việc buôn bán di vật văn hóa sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc. Vì vậy việc ông lão thấy số vàng mà không báo cáo, tích làm của riêng là việc làm sai trái. Bởi thời đó, vàng vô cùng quý giá, tìm được một hang vàng như vậy chắc chắn chúng có nguồn gốc khác. Dù sao đó cũng là số vàng có nguồn gốc lịch sử và ông lão buộc phải giao nộp lại cho nhà nước.
