Năm nay rét đậm đến sớm hơn trung bình nhiều năm gần 1 tháng, dự báo vào dịp Tết Nguyên đán, thời tiết sẽ có rét đậm rét hại do đây là tháng chính Đông.
Tết năm nay rơi vào tháng chính Đông
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, giai đoạn tháng 1-3/2023 nhiệt độ trung bình ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Trong đó thời gian chính Đông tập trung từ tháng 12 đến tháng 2 năm sau. Dịp nghỉ Tết Âm lịch rơi vào khoảng thời gian cuối tháng 1, đầu tháng 2 năm 2023, trong giai đoạn chính Đông ở Việt Nam. Thời tiết chủ đạo ở Bắc Bộ được dự báo vẫn là rét, một số ngày có rét đậm. Tại Tây Nguyên và Nam Bộ, có khả năng thời tiết Tết Nguyên đán thuận lợi, khô ráo nắng ấm.
Với các tỉnh miền Trung, trong các ngày trước Tết, khu vực từ tỉnh Thanh Hóa đến tỉnh Quảng Ngãi dự báo có mưa rào nhẹ. Những ngày cận Tết, miền Trung có vẻ khá khô ráo. Nhiệt độ ở các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên huế xu hướng có rét nhẹ về đêm và sáng. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, thời tiết Tết phổ biến là ít mưa, trời nắng. Với các tỉnh miền Nam, thời tiết dịp Tết 2023 sẽ khá giống với các năm trước, nhiệt độ trung bình từ 22 đến 32 độ C.
Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn cho biết, nền nhiệt độ các tháng chính Đông năm nay ở mức xấp xỉ đến cao hơn một ít so với trung bình nhiều năm. Xen kẽ các đợt không khí lạnh tăng cường yếu với thời tiết oi nóng thì có thể xuất hiện đợt không khí lạnh mạnh gây rét đậm, rét hại.
Trong các đợt có ảnh hưởng của không khí lạnh mạnh, gây rét đậm, rét hại, với nhiệt độ thấp nhất 11-14 độ C, vùng núi 8-11 độ C, vùng núi cao dưới 5 độ C và có khả năng xảy ra băng giá thì có thể ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Năm nay rét đậm rét hại có thể rơi vào đúng Tết Nguyên đán.
Trọng tâm lưu ý về rét đậm, rét hại xảy ra trong mùa Đông năm nay là ở các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai. Theo dự báo, hiện tượng rét đậm, rét hại chủ yếu xuất hiện trong tháng 12/2022 và tháng Một cùng nửa đầu tháng Hai năm 2023. Nơi có nền nhiệt độ thấp nhất sẽ là các tỉnh vùng núi phía Bắc như: Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Bắc Cạn, Lạng Sơn...; đặc biệt là tại những nơi có địa hình núi cao ở khu vực này.
Theo nhận định, rét đậm năm nay đến khá sớm khi xuất hiện từ ngày 30/11. Nền nhiệt thấp nhất ở Bắc Bộ trong đợt lạnh lần này phổ biến 12.0 - 14.0 độ C, xảy ra vào sáng sớm 02.12. Gió Đông Bắc ở Vịnh Bắc Bộ mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9. Rét đậm diện rộng đã xảy ra ở phía Đông Bắc Bộ: vùng đồng bằng Bắc Bộ có rét đậm trong ngày 02/12 với nền nhiệt trung bình ngày phổ biến 14.0 - 15.0 độ C; vùng núi và trung du Bắc Bộ có rét đậm, rét hại với mức nhiệt trung bình ngày phổ biến 12.0 - 15.0 độ C.
Như vậy, rét đậm năm nay đến sớm hơn trung bình nhiều năm khoảng 3 tuần (trung bình nhiều năm là khoảng ngày 26/12 dương lịch) dù chưa kéo dài thành một đợt tính trên toàn miền Bắc (theo quy định là tối thiểu 02 ngày).
Các đợt rét đậm rét hại không kéo dài
Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mùa đông năm nay có xu thế ấm và nền nhiệt từ xấp xỉ đến cao hơn một ít so với TBNN. Các đợt rét đậm rét hại không kéo dài, phổ biến 3-4 đợt, kéo dài 2-5 ngày và tập trung từ nửa cuối tháng 12 cho đến nửa đầu tháng 2.2023, xen kẽ với một vài ngày nắng ấm và nền nhiệt lên cao.
Tuy nhiên, việc xảy ra tháng 11 quá ấm và ấm kỷ lục, đi ngược với dự báo ban đầu, sẽ làm cho những nhận định về mùa Đông trở nên khó đoán hơn. Việc tổng hợp một số mô hình uy tín cho thấy có một vài khả năng sẽ lạnh hơn so với nhận định ban đầu, trong đó tháng 12 phía Bắc nước ta sẽ lạnh hơn hẳn so trung bình, trong tháng 1 cho đến khoảng đầu tháng 2 của năm 2023 cũng sẽ lạnh hơn so với dự báo trước đó, một số mô hình còn cho khả năng sẽ tiếp tục lạnh hơn so với trung bình.
Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, Tết âm lịch năm nay rơi vào cuối tháng Một năm 2023 dương lịch. Trong khi đó, tháng Một dương lịch hàng năm là thời điểm thường có nền nhiệt ở mức thấp nhất trong năm, nên thường xảy ra các đợt rét và cả rét đậm, rét hại.
Thời kỳ này, không khí lạnh gia tăng cường độ và tần suất nhưng xen giữa các đợt rét vẫn có những ngày ấm áp. Vì vậy, khi có thông tin dự báo, cảnh báo rét đậm, rét hại, bà con vùng núi cao cần khẩn trương kiểm tra chuồng trại, che chắn bảo đảm tránh rét cho gia súc gia cầm.
Với các hộ chăn thả tự do cần chú ý kiểm đếm khoanh vùng tập trung, cung cấp và dự trữ đủ thức ăn. Với các diện tích rau màu nhỏ, sáng sớm nên phun qua nước để tránh đọng sương lạnh gây cháy lá. Riêng với người dân trồng hoa Tết, bà con cần có kế hoạch chăm sóc hoa cho phù hợp khi có sự thay đổi thời tiết giữa lúc khu vực chịu ảnh hưởng của không khí lạnh và sau đó là thời kỳ không khí lạnh suy yếu.
Ngoài ra, để biết được hoạt động của không khí lạnh, bà con nên theo dõi sát sao các thông tin thời tiết trên các phương tiện thông tin đại chúng và các sản phẩm dự báo thời tiết chi tiết từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia.
