Siêu bão Irma đã hình thành với tốc độ di chuyển lên tới 287km/h, biến nó trở thành “cơn bão mạnh nhất ở Đại Tây Dương bên ngoài vùng Caribbe và vịnh Mexico” từ trước đến nay.
Theo CNBC nhận định, khi siêu bão Irma tiếp tục phát triển về quy mô và cường độ, không ai dám chắc về đường đi và mức độ ảnh hưởng của nó tới bờ biển vùng Nam Mỹ sẽ như thế nào.
Hình ảnh bão Irma do NASA chụp từ không gian. Ảnh: CNBC
Hiện tại, theo dự báo đường đi của bão Irma, khả năng nó sẽ đổ bộ vào bờ biển Florida và miền nam nước Mỹ. Các nhà dự báo khá chắc chắn cơn bão sẽ đổ bộ vào các vùng lãnh thổ: Jamaica, Puerto Rico, Cuba, Caymans và hòn đảo có Haiti và Cộng hòa Dominican - hoặc đi qua các hòn đảo phía bắc, Turks và Caicos và Bahamas.
Cũng có khả năng bão Irma sẽ di chuyển theo hướng đông bắc khi có một vùng áp thấp nhiệt đới đang di chuyển từ tây sang đông, qua miền trung nước Mỹ và gây ảnh hưởng tới đường đi của bão. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu khí tượng học Neal Dorst, khả năng này chỉ xảy ra sau 5 ngày nữa.
Tại sao bão cấp 5 lại thuộc dạng rất hiếm ở Mỹ?
Với tốc độ khoảng 340km/h, Irma là bão cấp 5 theo thang bão Saffir-Simpson, một mô hình báo bão được sử dụng phổ biến nhằm đo lường thiệt hại tiềm năng mà gió bão gây ra cho các tài sản của con người.
Infographic về các cấp bão ở Mỹ của hãng tin BBC.
Bão cấp 5 phải đạt mức gió ít nhất là 287km/h, vì thế, chúng tương đối hiếm. Với những cơn gió mạnh ở cấp này, nhà cửa có thể bị phá hủy, cây cối, cột điện sẽ bị đổ rạp, dẫn đến mất điện trên diện rộng và kéo dài nhiều ngày.
Trung bình mỗi năm có khoảng 6 cơn bão hình thành ở Đại Tây Dương, trong số đó chỉ có khoảng 2-3 cơn bão lớn từ cấp 3 trở lên theo thang bão của Saffir-Simpson. “Rất ít khi có bão cấp 5 trong số các cơn bão này”, ông Dorst cho biết.
Có 3 điều kiện chính cần phải có để bão hình thành, phát triển và duy trì: hơi nóng, độ ẩm trong bầu khí quyển, và sự vắng mặt của gió thẳng đứng, đó là khi gió ở các độ cao khác nhau thay đổi tốc độ. Ở Đại Tây Dương, hơi nóng thường xuyên được hình thành trong mùa bão, tuy nhiên gió cắt và đổ ẩm khí quyển lại không phải lúc nào cũng có.
Gió xoáy theo chiều thẳng đứng là điều kiện tiên quyết để cơn bão có thể tạo ra lốc xoáy và duy trì nó theo cấu trúc chiều dọc nhất định. Nếu gió ở phía trên cùng và dưới cùng của cơn lốc xoáy có tốc độ khác nhau, sẽ rất khó khăn để bão duy trì hình dạng của nó.
Ví dụ, nếu một cơn gió di chuyển nhanh ở đỉnh của cơn bão, nó sẽ khiến lốc xoáy bị nghiêng, khiến bão yếu hoặc hoàn toàn bị tan đi.
Ngoài ra còn có một số bằng chứng cho thấy không khí khô có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của một cơn bão nếu nó đi được vào tâm bão. Không khí khô được cho là để ngăn chặn quá trình đối lưu - sự gia tăng không khí ẩm ướt trong tâm bão có thể làm tăng sức mạnh của cơn bão.
Tuy nhiên, Irma được dự đoán là “nằm trên phương gió cắt thẳng đứng, bầu không khí ẩm ướt và nhiệt độ cao trên đại dương khi nó di chuyển về phía tây – tây bắc trong vài ngày tới”. Và nó khiến Irma sẽ biến thành cơn bão khủng khiếp thời gian tới đây, Trung tâm bão quốc gia Mỹ cho biết.
