Như tin đã đưa, cảnh sát TP Hàm Đan, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc hiện đang điều tra vụ hơn 100 cô dâu người Việt Nam biến mất hồi cuối tháng 11 vừa qua. Vậy đâu là lý do dẫn đến vụ việc này?
Tỷ lệ mất cân bằng giới tính nghiêm trọng
Theo tờ China Daily, những phụ nữ này lấy chồng thông qua trung gian môi giới và sống trong các khu làng ở thành phố Hàm Đan. Họ bỗng nhiên biến mất khỏi nơi sinh sống, không để lại dấu vết gì. Không ai, kể cả những người chồng Trung Quốc của họ và những người trong làng biết họ đi đâu, ở đâu và tại sao tất cả đều mất tích cùng lúc.
Việc tìm vợ từ các nước Đông Nam Á đang ngày càng trở nên phổ biến tại một số vùng nông thôn nghèo của Trung Quốc.
Hơn 100 cô dâu Việt mất tích một cách bí ẩn ở Trung Quốc. Ảnh SCM
Chính sách kế hoạch hóa gia đình khắc nghiệt tại nước này đã dẫn đến kết quả mất cân bằng giới tính nghiêm trọng, tỷ lệ nam giới nhiều hơn do truyền thống trọng con trai đang khiến khoảng cách giới tính ngày càng rộng ra.
Theo thống kê của chính phủ Trung Quốc, tỷ lệ nam nữ ở nước này hiện là 118 bé trai trên 100 bé gái.
Tại một số vùng nông thôn, đàn ông phải có nhà riêng, xe hơi và kha khá tài sản mới có thể lấy được vợ bản địa. Tiền sính lễ của nhà trai cho nhà gái có thể lên tới 400.000 nhân dân tệ (65.000 USD).
Trước yêu cầu vượt quá khả năng này, nhiều người đã chọn cách lấy vợ nước ngoài khiến ngành công nghiệp môi giới hôn nhân nở rộ ở Trung Quốc và tạo điều kiện cho các đường dây buôn người hoạt động.
Luật pháp địa phương lỏng lẻo?
Không chỉ phụ nữ Việt Nam mới được mua, một số cô dâu từ những nước Đông Nam Á khác như Campuchia, Myanmar... cũng được đưa đến đây.
Theo China Daily, trước đó, cảnh sát ở đại lục cũng đã "giải cứu và hồi hương" cho 1281 phụ nữ nước ngoài bị bắt cóc vào năm 2012, hầu hết trong số họ đến từ các nước Đông Nam Á.
Trong một báo cáo năm 2011, Chính phủ Myanmar cho biết hầu hết nạn nhân trong các vụ buôn bán người ở đất nước này là trẻ em gái và phụ nữ lấy chồng Trung Quốc.
Chẳng hạn như gia đình Xiao Zhang (biệt danh) đã mua một cô gái Campuchia với giá 80.000 nhân dân tệ. Cô này hiện cũng mất tích cùng hơn 100 cô dâu Việt.
Hầu hết các cô dâu Việt lấy chồng Trung Quốc thông qua mai mối đều không có giấy tờ kết hôn chính thức. Và như vậy, về mặt pháp lý, họ không được thừa nhận là vợ của những người đàn ông trên theo luật pháp nước sở tại.
Các chuyên gia nói rằng việc thực thi luật pháp lỏng lẻo ở các khu vực nông thôn có nghĩa là hàng ngàn trường hợp khác có thể đi chưa được khám phá.
Hai người đàn ông Trung Quốc tới đồn cảnh sát trình báo vì "mất vợ". Ảnh: ECNS
Cuộc sống làm dâu khổ cực
Những trang web mai mối trực tuyến là đầu mối để thanh niên Trung Quốc tìm vợ tại Việt Nam. Tuy nhiên, một nhân viên cho biết họ phải tìm người thay thế nếu “cô dâu ly hôn hoặc bỏ trốn trong hai tuần đầu tiên”.
Phần lớn các phụ nữ lấy chồng ngoại khả năng giao tiếp tiếng nước ngoài rất hạn chế, trình độ học vấn thấp, độ tuổi chênh lệch giữa chú rể và cô dâu có thể từ 10 đến 20 tuổi. Lý do chủ yếu để lý giải việc các cô gái lấy chồng nước ngoài là mong muốn đổi đời của họ, có cuộc sống giàu sang không phải vất vả lao động.
Tuy nhiên, do không tìm hiểu từ trước, nhiều cô dâu Việt này đã bất ngờ, bị “vỡ mộng” về hoàn cảnh sống. Nhiều người trong số họ phải đối mặt với một sự thật khủng khiếp khi bị gia đình chồng xem như một món hàng tình dục và bị đối xử như một nô lệ. Họ hối hận về quyết định của mình và muốn thay đổi cuộc sống ấy.
“Một số người chạy trốn sau khi đến đây được vài ngày. Nhưng việc bỏ trốn từ nơi này không dễ, vì đây là vùng đồi núi, người quen sống rất nhiều xung quanh. Nếu cô ấy mất tích, họ sẽ liên lạc với nhau để tìm cách đưa cô về”. Ông Geng Gang, giáo sư xã hội học tại Đại học Chiết Giang nói, không có số liệu chính xác về những phụ nữ là nạn nhân của tình trạng buôn người.
Thời đại của công nghệ
Sự phát triển của công nghệ thông tin với các phương tiện liên lạc như internet, điện thoại di động… giúp mọi người dễ dàng liên lạc, trao đổi thông tin cho nhau và đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến vụ việc rúng động trên.
Một quan chức địa phương cho rằng một đường dây có tổ chức có thể đứng sau vụ mất tích hàng loạt trên. "Bằng các kỹ thuật liên lạc hiện đại ngày nay, tất cả các cô dâu rất dễ dàng bỏ đi cùng một lúc", ông nói.
