Dạy con về đồng tiền trước độ tuổi lên 5 là điều cần thiết để bé biết cách tiết kiệm và chi tiêu tiền hợp lý trong tương lai.
Trẻ nhỏ thường rất dễ bị thu hút bởi tiền bởi ngay từ những ngày trẻ mới biết nhận thức, người lớn thường nhắc đến tiền, thậm chí xòe đồng tiền trước mặt các bé để tặng, để khoe. Và khi ý thức được, tiền có một giá trị tương đối, trẻ lại càng có thích tiền hơn. Nếu không sở hữu tiền, các bé đôi khi tìm cách có được tiền để làm những điều mình muốn, đơn giản chỉ là mua một món đồ chơi hay đồ ăn vặt trước cổng trường.
Đó là câu chuyện của một bà mẹ được chị Phan Hồ Điệp chia sẻ cách đây ít lâu. Chị cho biết, một bà mẹ đã nhắn tin cho chị trong trạng thái mất bình tĩnh, kể về việc đã đánh con và gọi con mình là kẻ "ăn cắp". Nguyên do là vì bé lấy 100.000 nghìn đồng của mẹ để mua quà bánh. Tuy nhiên, phản hồi của chị Phan Hồ Điệp khiến không chỉ bà mẹ đó sực tỉnh mà rất nhiều bà mẹ khác cũng phải suy ngẫm: "Thế đã bao giờ em cho con tiền hay dạy con về cách tiêu tiền chưa?".
Câu trả lời là chưa và thậm chí nhiều bà mẹ khác cũng thừa nhận là chưa bao giờ dạy con về cách tiêu tiền.
Theo chị Phan Hồ Điệp, nhắc đến tiền, trước khi trẻ bước lên 5 tuổi, cha mẹ nên giúp con hiểu 4 điều:
1. Tiền đến từ việc làm việc, lao động.
2. Khi chi tiêu, ưu tiên cho thứ mình cần rồi mới đến thứ mình muốn.
3. Tiền cần phải để dành cho những mục tiêu dài hạn.
4. Tiền không phải là vô hạn, sẽ chỉ có số lượng nhất định tiền trong gia đình và vì thế cần tiết kiệm nó.
Vậy, làm thế nào để con có thể hiểu được những điều tưởng như rất đơn giản bên trên?
1. Cách thường làm nhất là bố mẹ hãy làm cho con ba lọ, bên ngoài đề là: Tiền tiết kiệm/ Tiền chi tiêu/ Tiền cho đi.
Để có được nguồn tiền, con cần lao động và bố mẹ sẽ trả công.
Có thể lên danh sách những việc con sẽ được trả công, ví dụ cho chó mèo ăn, tưới cây, lau xe, đóng hộp đựng đồ chơi… Ý kiến cá nhân mình là không nên trả tiền cho những việc liên quan đến học và đọc. Chỉ nên trả tiền cho những gì liên quan đến lao động của trẻ.
Nguồn tiền cũng có thể đến từ việc “trợ cấp” của bố mẹ hàng tuần hoặc hàng tháng.
Sau khi có được nguồn tiền, hãy hướng dẫn con chia ra các lọ, theo cách: 20% lọ “tiền tiết kiệm”; 20% lọ “tiền cho đi” và 60% còn lại là ở lọ” tiền chi tiêu”.
Thảo luận để xem tiền trong các lọ sẽ dùng vào mục đích gì, ví dụ tiền chi tiêu sẽ dùng để mua ăn sáng, mua quà sinh nhật, mua đồ chơi, mua sách…
“Tiền cho đi” sẽ dùng cho các hoạt động như: ủng hộ quỹ bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật hoang, mua tặng suất ăn cho các bạn mồ côi…
Hãy khuyến khích để con tăng nguồn tiền trong khả năng và được sự cho phép như vẽ tranh, làm đồ chơi để bán, cho thuê sách, cho thuê xe đạp trong khu dân cư…
2. Rủ con tham gia những hoạt động có thể giúp cắt giảm chi tiêu, ví dụ:
Nhờ con tìm các phiếu mua hàng giảm giá.
So sánh xem nên mua loại thực phẩm nào để tiết kiệm mà vần phù hợp.So sánh chi phí giữa một bữa ăn ở ngoài hàng và mua về nhà ăn.
Nhờ con giữ hộ các hóa đơn như tiền điện, tiền điện thoại, tiền nước… và bàn với cả nhà xem nên làm những gì để giảm số tiền phải trả ở tháng sau.
Khuyến khích con tận dụng những cuốn vở cũ làm giấy nháp, tận dụng áo của bố làm áo choàng khi học vẽ, tận dụng các hộp bìa làm thùng để đồ chơi… và tính xem mình đã tiết kiệm được bao nhiêu.
3. Khi cùng con đi siêu thị, có thể lên danh sách những thứ cần và những thứ muốn
Và tất nhiên, hãy chọn những thứ cần trước đã, số tiền còn lại sẽ cân nhắc để mua hoặc không mua những thứ muốn (ví dụ một món đồ chơi của con).
Sẽ có nhiều cách khác mà các bạn sẽ nghĩ ra. Tuy nhiên phải nói thực, đây là việc rất khó.
Vì trẻ con hiện nay bị tác động bởi nhiều thứ liên quan đến vật chất. Chúng sẽ mong muốn có nhiều đồ chơi khi còn nhỏ và khi lớn lên là quần áo, phụ kiện, điện thoại, xe… Và “thế hệ thú cưng” ra đời với việc chi tiêu không cần phải nghĩ.
Hôm trước đọc lời khuyên này khiến mình ngạc nhiên, đó là: Khi con đòi mua gì đó, bạn đừng nên nói với con là bạn nghèo (kể cả bạn có nghèo thật) mà hãy nói với con là điều đó chưa có trong danh sách chi tiêu. Muốn có chúng ta cần phải tiết kiệm và thực hiện những công việc gì.
Đọc xong giật thột cả mình vì hồi Nam nhỏ, mình hay nói là bố mẹ nghèo mà.
Thế mới biết cái gì cũng cần phải học và học một cách chính thống, bài bản.
|
Chị Phan Hồ Điệp hiện đang là giảng viên khoa Giáo dục đặc biệt, trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Chị được biết đến nhiều hơn với danh xưng quen thuộc - mẹ của thần đồng Đỗ Nhật Nam. Đỗ Nhật Nam - người được biết đến với bảng thành tích đáng nể: Tổng biên tập tờ báo Creative Melange (tờ báo tuổi Teen của Đông Nam Á), kỷ lục dịch giả nhỏ tuổi nhất và là tác giả nhiều cuốn sách "Tớ đã học tiếng Anh như thế nào", "Những con chữ biết hát", "Bố mẹ đã cưa đổ tớ"... |
