Đây là một trong những loại nấm có giá trị đắt nhất thế giới, được giới ẩm thực đánh giá rất cao bởi hàm lượng dinh dưỡng và hương vị thơm ngon.
Trong số các loại nấm trên thế giới hiện nay, có một loại nấm đã được ghi nhận là đắt đỏ nhất, nhưng cũng được nhiều người lùng mua nhất bởi độ quý hiếm và hương vị thơm ngon của nó. Đó chính là loại nấm cục trắng hay còn được biết tới với tên gọi là nấm Truffle hoặc nấm Alba trắng.
Nấm Truffle có tên gọi được bắt nguồn từ tiếng Latin “Tũber” có nghĩa là “cục”. Loại nấm này vốn có nguồn gốc từ vùng Tây Bắc Piedmont của Ý hoặc phía Nam của Pháp, phân bố chủ yếu ở những nơi có khí hậu ôn đới mát mẻ, không chịu được cái nóng gay gắt.
Nấm Truffle được người ta tìm thấy chủ yếu ở dưới mặt đất chứ chúng không hề mọc ra ở trên mặt đất như những loại nấm thông thường khác. Loại nấm này thường sống ký sinh dưới bộ rễ của một số loài cây lớn như cây Thông hay cây Sồi.
Nấm Truffle có hình dáng nhỏ nhắn trông không khác nào củ khoai tây, thường nặng từ 20 - 50g, cá biệt có một số cây nấm có trọng lượng “khủng” lên tới 1kg. Mùa nấm Truffle thường bắt đầu từ tháng 3 cho đến hết tháng 9 hàng năm trước khi mùa đông tới.
Điều đặc biệt về loại nấm cục trắng Truffle này nằm ở chỗ, đó là ít người biết được loại nấm này được tạo nên từ đâu, tại sao chúng lại xuất hiện dưới mặt đất chứ không phải bên trên. Chính vì thế mà loại nấm này vô cùng quý hiếm, khó khai thác cho nên rất có giá trị.
Bên cạnh đó, việc sống cộng sinh nhờ vào bộ rễ của các loài cây thân gỗ lớn cho nên nấm Truffle tỏa ra một mùi thơm khá kỳ lạ và thu hút. Do đó để khai thác được loại nấm này triệt để, người ta thường dùng chó săn được huấn luyện để đánh hơi nhằm tìm ra loại nấm này trong những cánh rừng.
Thực tế nấm cục trắng Truffle không chỉ có mỗi một màu sắc trắng đơn điệu, mà nó còn rất nổi tiếng với màu đen kỳ bí, được mệnh danh là “Viên kim cương đen của Provence”. Hàm lượng dinh dưỡng và độ ngon thì là một chín, một mười với loại nấm cục trắng Truffle.
Nhờ vào quá trình hình thành đặc biệt hiếm có, khó tìm, cộng với hương vị độc đáo, thơm ngon khó cưỡng đã khiến nấm cục trắng Truffle có giá thành tương đối đắt đỏ.
Giá bán lẻ của loại nấm cục trắng này trung bình dao động trong khoảng từ 2.700 tới 6.800 USD/kg (tương đương từ 64 triệu tới 162 triệu VND/kg) tùy thuộc vào chất lượng và xuất xứ. Trong đó loại nấm có xuất xứ từ Ý sẽ có giá trị cao nhất.
Mức giá kỷ lục đã từng được đấu giá cho một cây nấm Truffle lên tới 330.000 USD (khoảng 7,8 tỷ VND) thuộc về ông vua sòng bạc Macau là Stanley Ho. Cây nấm được đấu giá khi đó nặng tới 1,5kg và được đấu giá thành công vào năm 2007.
Do có khả năng thay đổi hương vị của các loại nguyên liệu khác khi nấu ăn, cho nên nấm Truffle thường được thêm vào với hàm lượng rất nhỏ. Thậm chí chúng còn được ủ riêng trước khi chế biến để tránh ảnh hưởng tới mùi vị món ăn.
Ngoài được sử dụng để làm nguyên liệu nấu ăn, xưa kia vào thời La Mã và Hy Lạp cổ đại thì loại nấm cục trắng Truffle còn được dùng để làm phương thuốc “cường dương”, giúp cải thiện chuyện phòng the vô cùng hiệu quả.
