Đây là một đặc sản nổi tiếng khác của vùng núi Tây Bắc, trước đây người dân chỉ coi như một loại quả dại, cho cũng chả ai thèm lấy. Thế nhưng vài năm gần đây nó bỗng trở thành loại quả được săn lùng ráo riết với giá đắt đỏ.
Quả me rừng hay còn được biết tới với tên gọi là quả chùm ruột rừng, quả mắc kham,... là một thứ quả vô cùng quen thuộc đối với bà con dân tộc các tỉnh thành vùng núi Tây Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn của nước ta.
Quả chùm ruột núi có tên khoa học là Phyllanthus emblica, thuộc họ Thầu Dầu, là loài thực vật rất phổ biến tại một số quốc gia Nam Á như Ấn Độ, Nepal. Ngoài ra nó cũng xuất hiện tại Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á lân cận.
Cây chùm ruột núi có chiều cao từ 8 - 10m, mùa hoa thường nở vào đầu mùa hè, kết trái vào mùa thu. Hoa có màu vàng xanh, còn quả chín sẽ có màu vàng nhạt, dạng hình cầu, vỏ ngoài trơn nhẵn và khá cứng. Nó cũng là một loại me nhưng có trái dạng hình cầu chứ không thuôn dài như trái me thông thường.
Khi ăn quả chùm ruột núi sẽ thấy có vị chua, hơi chát ở đầu lưỡi. Nhưng nếu đã quen rồi thì càng ăn sẽ thấy càng ngọt, vô cùng lạ miệng và kích thích vị giác. Trước đây loại quả này mọc hoang rụng đầy gốc, người dân thấy lạ nhặt về ăn như thứ quả dại. Người dân đi khai hoang mà mệt mỏi chỉ cần ăn chút me rừng với uống ngụm nước suối sẽ đỡ mệt và giải khát.
Tuy nhiên nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, quả chùm ruột núi không chỉ để ăn vặt, nó còn là món ăn “đại bổ” với vô vàn lợi ích dinh dưỡng không thể bỏ qua.
Cụ thể, quả me rừng cung cấp rất dồi dào vitamin C và các hoạt chất chống oxy hóa có lợi như polyphenol, tanin, các axit amin quan trọng và đặc biệt là chất xơ. Sử dụng nó đúng cách sẽ giúp nâng cao sức đề kháng, bảo vệ hệ tiêu hóa, bồi bổ khí huyết,...
Chính vì những tác dụng hữu ích mà quả chùm ruột núi đã ngày càng trở nên thu hút người tìm mua trong vài năm trở lại đây. Từ đó loại quả này như “một bước lên tiên”, khi mà từ loại quả ăn vặt vứt đi chả ai tiếc, thì nay bỗng trở nên đắt đỏ, thậm chí còn được săn lùng ráo riết.
Hiện quả chùm ruột núi hay me rừng đang được rao bán ở khắp nơi với mức giá từ 100.000 đến 500.000 đồng/kg tùy vào chất lượng và cách chế biến. Với quả me rừng còn tươi thì sẽ có mức giá thấp, khoảng 100.000 đồng/3kg quả chín, còn với bột me khô sẽ có giá lên tới 500.000 đồng/kg.
Tuy đắt đỏ là vậy nhưng loại quả này cứ mở bán là y rằng sẽ cháy hàng, được người dân mua hết sạch. Không chỉ để ăn vặt mà người ta còn ăn nó để nâng cao sức khỏe, giảm cân hiệu quả, giải khát và hỗ trợ giảm ho, viêm họng,...
Thậm chí nhiều người còn mua me rừng về để ngâm rượu uống, giúp mang lại vị chua ngọt khó cưỡng cho rượu. Mặc dù hữu ích là vậy, nhưng bác sĩ cũng khuyên không nên lạm dụng quá mức loại quả này, vì có thể tiềm ẩn một số nguy cơ đối với sức khỏe.
