Sau mổ đẻ 5 ngày, sản phụ đau hạ vị âm ỉ, âm đạo ra nhiều máu đỏ tươi và máu cục; tử cung lớn tương đương khoảng thai 8 tuần, đi khám các bác sĩ phát hiện bị giả phình động mạch tử cung trái.
Hình ảnh ổ giả phình động mạch tử cung trái đường kính 5mm, tụ dịch máu buồng tử cung
Vừa qua, Khoa Phụ Sản, Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An đã tiếp nhận bệnh nhân T.T.N.T, 32 tuổi, trú tại xã Thạch Trung, tỉnh Hà Tĩnh, nhập viện với tình trạng: da niêm mạc nhợt, không sốt, bụng mềm, đau hạ vị âm ỉ, âm hộ âm đạo ra nhiều máu đỏ tươi và máu cục; tử cung lớn tương đương khoảng thai 8 tuần; cổ tử cung viêm nhẹ máu ra từ buồng tử cung.
Qua khai thác bệnh sử được biết, cách đây 1 tháng sản phụ T.T.N.T có đẻ mổ tại bệnh viện tư nhân ở Hà Tĩnh; sau mổ 5 ngày bệnh nhân xuất hiện ra máu âm đạo số lượng nhiều liên tục, đã được xử trí nhưng không đỡ. Ngày 22/5, sản phụ T. được chuyển đến bệnh viện HNĐK Nghệ An để cấp cứu.
Tại khoa cấp cứu, sau khi được thăm khám và làm đầy đủ các xét nghiệm máu; siêu âm tử cung buồng trứng, chụp cắt lớp vi tính bụng, bác sĩ đã phát hiện vùng eo cổ tử cung ngấm thuốc không đều, có ổ giả phình đường kính 5mm xuất phát từ động mạch tử cung trái, thâm nhiễm và tụ ít dịch xung quanh vùng eo, buồng tử cung có dịch tăng tỷ trọng tự nhiên dạng máu tụ.
Các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn liên chuyên khoa Xquang, khoa Sản, ekip can thiệp mạch đã đưa ra chẩn đoán: Giả phình động mạch tử cung. Sản phụ được chỉ định can thiệp nội mạch điều trị bít tắc ổ giả phình động mạch tử cung trái.
Hình ảnh ổ phình động mạch tử cung trước và sau can thiệp
Sau 1 giờ can thiệp, các bác sĩ đã tiếp hành nút bít tắc hoàn toàn ổ giả phình động mạch tử cung trái. Hiện nay, sản phụ T. tỉnh, mạch, huyết áp ổn định và âm đạo không còn ra máu.
Theo BS CKII. Lê Cảnh Cương, khoa Phụ Sản: "chảy máu sau đẻ được đinh nghĩa là lượng máu mất >500ml trọng vòng 24h sau sinh thường hoặc > 1000ml sau khi mô đẻ và là tình trạng có khả năng đe dọa tính mạng. Chảy máu nguyên phát thường xuất hiện trọng 24 giờ đầu tiên sau khi sinh và chảy máu thứ phát xảy ra trọng 24 giời đến 12 tuần sau sinh.
Theo một số nghiên cứu thì chảy máu sau sinh nguyên phát và thứ phát là biến chứng nghiêm trọng lần lượt chiếm 6% và 1,86% tổng số ca sinh nở; tuy nhiên, chảy máu sau sinh thường bị đánh giá thấp tính nghiêm trọng do khó ước tính lượng máu mất và các trường hợp chảy máu bị bỏ sót ở bệnh nhân chảy máu trong hoặc sau phúc mạc hoặc tụ máu âm đạo. Chảy máu sau sinh nặng gây ra khoảng 25% số ca tử vong mẹ trên toàn thế giới".
Điều trị bảo tồn chảy máu sau sinh bao gồm hồi sức, truyền máu, và dùng thuốc co hồi tử cung như oxytocin và prostaglandin, ép tử cung và chèn bóng trong tử cung. Khi điều trị bảo tồn thất bại, thì phẫu thuật được thực hiện để thắt mạch (thắt hai bên tử cung hoặc động mạch chậu trong), khâu ép tử cung và cắt bỏ tử cung.
Sau 1giờ đồng hồ can thiệp, các bác sĩ đã tiếp hành nút bít tắc hoàn toàn ổ giả phình động mạch tử cung trái. Hiện nay, sản phụ T. tỉnh, mạch, huyết áp ổn định và âm đạo không còn ra máu.
Hiện nay can thiệp nội mạch cho thấy là phương pháp an toàn và hiệu quả trong điều trị chảy máu sau đẻ. Phương pháp này có nhiều ưu điểm như bảo tồn được tử cung và khả năng sinh sản cho bệnh nhân, giảm tỷ lệ chảy máu tái phát do các nhánh tuần hoàn bàng hệ. Tuy vậy, phương pháp này đòi hỏi thực hiện ở các cơ sở có đầy đủ trang thiết bị, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ sản khoa và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh
Kỹ thuật nút mạch tử cung đã khắc phục hạn chế các phương pháp điều trị trước đó, khẳng định hướng điều trị mới, triệt để, ít xâm lấn, góp phần mang lại kết quả điều trị an toàn và hiệu quả nhất sản phụ chảy máu sau sinh, đồng thời tiết kiệm đáng kể chi phí điều trị cho bệnh nhân cũng như giảm tải tuyến trung ương. BS CKII. Lê Cảnh Cương cho biết thêm.
