Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hữu Trung chia sẻ, trong thai kỳ, không ít mẹ bầu lo lắng, căng thẳng dẫn đến chế độ ăn uống sinh hoạt không điều độ dẫn đến các bệnh tiêu hóa, trong đó có đau dạ dày khi mang thai.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hữu Trung - Giảng viên Đại học Y Dược TP HCM |
Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hữu Trung - Giảng viên Đại học Y Dược TP HCM |
Nguyên nhân bà bầu đau dạ dày khi mang thai
Nguyên nhân khiến mẹ bầu hay bị đau dạ dày khi mang thai là do:
- Ốm nghén hoặc do suy nghĩ lo lắng, căng thẳng quá mức.
- Khi thai nhi ngày càng phát triển lớn hơn về kích thước và cân nặng, tử cung chứa thai nhi cũng lớn dần lên. Từ tháng thứ 7-8 của thai kỳ, dạ dày có thể bị chèn ép của tử cung. Lúc này, thức ăn xuống dạ dày lúc này sẽ bị ứ đọng lại, khó tiêu hóa gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến niêm mạc dạ dày.
- Khi mang thai, nhiều mẹ bầu hay có sở thích ăn các thức ăn chua như xoài, mận, mơ... Những loại thực phẩm chua lại chứa nhiều acid nên sẽ góp phần gây đau dạ dày.
- Một số mẹ bầu có tiền sử bệnh lý dạ dày có sẵn. Khi mang thai, những rối loạn tiêu hóa do tình trạng nghén nhiều góp phần đưa tình trạng đau dạ dày tiến triển nặng thêm.
Dấu hiệu nào cho thấy bà bầu bị đau dạ dày khi mang thai?
Nếu như phụ nữ mang thai ốm nghén có các triệu chứng buồn nôn, đầy bụng khó tiêu thì bà bầu bị đau dạ dày cũng có các dấu hiệu tương tự.
Tuy nhiên, bà bầu đau dạ dày còn có kèm theo các biểu hiện như: Ợ chua, đau hoặc nóng rát ở vùng thượng vị, đau nặng ở phần giữa hoặc phần trên bụng khi quá đói hoặc quá no, sút cân, kém ăn.
Bà bầu đau dạ dày có bị ảnh hưởng gì không?
Các triệu chứng ợ hơi, ợ chua, nóng thượng vị, đau râm ran vùng bụng làm tác động trực tiếp đến sinh hoạt của mẹ bầu.
Bà bầu bị đau dạ dày sẽ có cảm giác khó chịu khi ăn, ăn không ngon miệng, khó tiêu, buồn nôn.
Đau dạy dày khiến bà bầu cảm thấy khó chịu, mệt mỏi, căng thẳng không muốn tập trung vào việc gì.
Dạ dày bị đau khiến mẹ bầu không thể ăn uống đầy đủ chế độ dinh dưỡng, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và dinh dưỡng của cả mẹ và bé.
Một số mẹ bầu có tiền sử bệnh lý dạ dày có sẵn. Khi mang thai, những rối loạn tiêu hóa do tình trạng nghén nhiều góp phần đưa tình trạng đau dạ dày tiến triển nặng thêm. Ảnh minh họa
Bị đau dạ dày bà bầu có nên uống thuốc không?
Thuốc chữa đau dạ dày có thể sẽ gây ra tác dụng phụ, nghiêm trọng hơn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, chính vì vậy khi mang thai mẹ bầu không nên tự ý dùng thuốc giảm đau dạ dày.
Khi mang thai ba tháng đầu thai kỳ, các cơ quan như tim, thần kinh trung ương, tay, chân... của thai nhi hình thành, nên việc sử dụng một số thuốc chữa đau dạ dày khi mang thai 3 tháng đầu phải thật thận trọng và phải được hướng dẫn của thầy thuốc chuyên khoa. Một số thuốc có thể gây ra dị tật, quái thai.
Ba tháng giữa thai kỳ, mặc dù là giai đoạn này thai ít nhạy cảm với thuốc. Tuy nhiên vẫn có những bộ phận tiếp tục biệt hóa như hệ thần kinh và cơ quan sinh dục bên ngoài nên thuốc có thể gây hại cho các bộ phận này. Vì vậy, đau dạ dày khi mang thai 3 tháng giữa, khi cần sử dụng thuốc, phải được sự hướng dẫn và tư vấn kỹ của các bác sĩ chuyên khoa.
Đối với thai nhi ba tháng cuối, đây là giai đoạn các bộ phận của thai đã hình thành đầy đủ nhưng chưa hoàn thiện như gan chưa làm tốt chức năng chuyển hóa, thận chưa hoàn thiện chức năng đào thải nên giai đoạn này thuốc cũng gây ảnh hưởng đến thai nhi.
Trong một số trường hợp, nếu bắt buộc phải dùng thuốc thì mẹ bầu không nên tùy tiện mua về sử dụng mà phải được sự đồng ý và kê đơn của bác sĩ.
Cách chữa đau dạ dày khi mang thai
- Nghỉ ngơi và thư giãn
Đây là một trong những điều mà bà bầu nên áp dụng để hạn chế tình trạng đau dạ dày khi mang thai. Mẹ bầu hãy sắp xếp công việc hợp lý, hạn chế làm việc quá sức khiến dạ dày hoạt động nhiều và gia tăng áp lực cho dạ dày.
Mẹ bầu cần chú ý nghỉ ngơi sau khi nạp năng lượng để dạ dày có thời gian chuyển hóa thức ăn, hạn chế được tình trạng trào ngược dạ dày.
Bà bầu ngủ đủ 8 tiếng để cơ thể đủ năng lượng hồi phục cho ngày hôm sau, khi ngủ bà bầu nên nằm kê cao đầu, tránh cúi thấp hoặc gập người. Không nghỉ ngơi và không có cảm giác thư giãn đầy đủ sẽ khiến cơ thể mẹ bầu càng thêm mệt mỏi, uể oải.
Việc xây dựng chế độ ăn uống hợp lý là cách để hạn chế được tình trạng đau dạ dày khi mang thai. Ảnh minh họa
- Chế độ ăn hợp lý
Khi mang thai, bà bầu cần chọn thức ăn mềm, tăng cường ăn thức ăn đa dạng như trứng, sữa... không những giàu dinh dưỡng mà còn tốt cho bệnh đau dạ dày. Cụ thể những loại thực phẩm này có khả năng trung hòa acid, hạn chế tiết nhiều acid, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày hiệu quả hơn.
Khi ăn, phụ nữ mang thai nên ăn từ tốn, chậm, không ăn quá nhanh hay quá no, vì cách ăn này chỉ làm dạ dày sản sinh thêm nhiều acid và khó chịu hơn. Nên nhai kỹ, nuốt chậm, ăn thành nhiều bữa nhằm tăng sự bài tiết của nước bọt, giảm acid và bão hòa acid trong dạ dày.
Bà bầu tránh những món ăn làm cho bệnh tình trở nên trầm trọng hơn, chẳng hạn như: Thực phẩm giàu chất béo, chocolate, nước ép trái cây họ cam quýt, caffeine… Tuyệt đối không ăn thực phẩm còn sống, lạnh, ôi thiu.
Nếu không muốn tình trạng đau dạ dày trở nên nặng nề hơn, bà bầu không được để bụng quá đói, bởi lúc đói acid tăng cao khiến thượng vị đau sẽ trở nên đau hơn.
- Tránh uống rượu bia và khói thuốc lá
Rượu bia vốn gây hại rất lớn cho thai nhi và có thể gây dị tật thai nhi. Nếu bà bầu bị viêm loét dạ dày thì việc dừng uống rượu là một điều cấp thiết hơn nữa, đồ uống có cồn sẽ làm tình trạng của hệ tiêu hóa chuyển biến xấu.
Có một điều ai cũng biết, đó là khói thuốc lá gây hại cho phổi và thai nhi đang phát triển.
- Vận động đúng cách
Sau khi ăn bà bầu nên hạn chế vận động mạnh vì lúc này dạ dày đang làm việc. Nếu vận động thì máu sẽ ít lưu thông vào dạ dày hơn, hạn chế hoạt động của dạ dày, gây đầy bụng, nên tốt nhất là mẹ bầu chỉ vận động sau khi ăn từ 2 đến 3 giờ.
Thường xuyên áp dụng các bài tập nhẹ nhàng, đi bộ, yoga cho bà bầu... để tăng cường sức đề kháng, làm cho tinh thần thoải mái hơn.