Thạc sĩ – Bs Lê Thị Hải (Viện dinh dưỡng Quốc gia) chia sẻ, mong có đứa con thông minh khỏe mạnh là niềm mơ ước của tất cả những bậc làm cha mẹ. Vậy ăn gì để con thông minh là mối quan tâm hàng đầu của các bà bầu.
 |
Tác giả bài viết: Ths. BS Lê Thị Hải (Nguyên Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng quốc gia). |
Ths. BS Lê Thị Hải (Nguyên Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng quốc gia) |
Trước tiên chúng ta cần biết những dưỡng chất nào giúp trẻ thông minh và các dưỡng chất này có trong những loại thực phẩm nào lúc đó các mẹ bầu sẽ biết mình cần phải ăn gì ?
Ngày nay khoa học đã chứng minh những dưỡng chất sau đây ảnh hưởng rất nhiều đến phát triển trí não của trẻ :
1. Các Axit béo omega 3
Omega 3 là một nhóm các axit béo chưa no có nhiều nối đôi, và nối đôi cần nhất ở vị trí carbon thứ 3, mà cơ thể chúng ta không tự tổng hợp được, phải bổ sung thông qua thực phẩm bao gồm : DHA, EPA, AA, ..
- DHA (viết tắt của Docosahexaenoic axit) là axit béo không no chuỗi dài có 22 carbon và chứa 6 nối đôi, còn EPA (viết tắt của Eicosapentaenoic axit) là axit béo không no chuỗi dài có 20 carbon và chứa 5 nối đôi.
- DHA có vai trò quan trọng trong cơ thể, chiếm tới 1/4 lượng chất béo trong não, chiếm tỉ lệ rất cao trong chất xám của não và võng mạc, nằm trong thành phần cấu trúc của màng tế bào thần kinh, nên người ta còn gọi DHA là “gạch xây cho não”.
- DHA tạo ra sự độ nhạy của các nơ-ron thần kinh, tăng sự đàn hồi của tế bào não, màng tế bào thần kinh, giúp dẫn truyền thông tin nhanh và chính xác. DHA cần thiết cho việc hình thành các nơ-ron thần kinh, vận chuyển glucose để cung cấp năng lượng cho não bộ. DHA còn cần thiết cho phát triển hoàn thiện chức năng nhìn của mắt, sự phát triển hoàn hảo của hệ thần kinh, 93% tế bào võng mạc có thành phần là DHA.
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ DHA sẽ giúp phụ nữ mang thai giảm thiểu được các bệnh lý như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ, trầm cảm sau sinh… Sức đề kháng và hoạt động tim mạch của bà bầu cũng tăng lên khi được bổ sung đầy đủ DHA trong thời gian mang bầu. EPA giúp tăng cường tốc độ dẫn truyền thần kinh và chống viêm.
Omega 3 là một nhóm các axit béo chưa no có nhiều nối đôi, và nối đôi cần nhất ở vị trí carbon thứ 3, mà cơ thể chúng ta không tự tổng hợp được, phải bổ sung thông qua thực phẩm. (Ảnh minh họa)
Nguồn thực thẩm để bổ sung các axit béo omega 3 này chính là cá biển : Như các hồi, cá ngừ, cá mòi , bên cạnh đó tỉ lệ DHA/EPA trong các loại cá này cũng gần với tỉ lệ DHA và EPA trong sữa mẹ nên được coi là nguồn bổ sung omega 3 lý tưởng cho phụ nữ mang thai. Cấu trúc của axít béo có trong cá tương tự như cấu trúc chất béo trong cơ thể chúng ta, nên chúng dễ dàng được hấp thu hơn vì vậy các bà bầu hãy ăn cá ít nhất 3 lần/tuần để để giúp em bé phát triển não bộ tối đa từ khi còn trong bụng mẹ.
Ngoài việc ăn cá các mẹ bầu cũng có thể ăn các loại dầu thực vật : dầu oliu, dầu óc chó, dầu hạt lanh… ăn các loại hạt nhiều dầu như hạt bí, hạt hướng dương, hạt dẻ …cũng là nguồn cung cấp các chất béo chưa no là chất tiền DHA khi vào trong cơ thể cũng được tổng hợp thành DHA., EPA.
2. Protein
Là thành phần quan trọng xây dựng cấu trúc cơ thể, tham gia thành phần cấu trúc các enzyme , là thành phần kháng thể giúp cơ thể bà mẹ khỏe mạnh, mẹ có khỏe thì con mới khỏe, mà thai nhi có khỏe mạnh thì mới thông minh được cho nên đây là chất dinh dưỡng không thể thiếu cho bà bầu lúc mang thai.
Đặc biệt chú trọng các axit amin như cholin, taurin là những chất quan trọng tham gia dẫn truyền thần kinh tămg khả năng ghi nhớ của não bộ. Trứng, sữa , sữa chua.. thịt các loại là những thực phẩm giàu prôtein, giàu cholin mà mẹ bầu nên ăn hàng ngày. Đặc biệt trứng là thực phẩm giàu cholin nhất, muốn con thông minh mẹ nên ăn 1 -2 quả trứng gà mỗi ngày.
Thịt các loại là những thực phẩm giàu prôtein, giàu cholin mà mẹ bầu nên ăn hàng ngày. (Ảnh minh họa)
3. Sắt và Axit folic
Là hai thành phần quan trọng tạo máu, khi mẹ thiếu máu do thiếu sắt trẻ dễ bị sinh non suy dinh dưỡng bào thai ảnh hưỡng đến phát triển trí não. Sắt đóng vai trò đưa oxy đến các tế bào não, thiếu sắt sẽ khiến não bé chậm phát triển.
Axit folic, còn được gọi là vitamin B9, là vi chất không thể thiếu trong quá trình phát triển của thai nhi, giúp thai nhi tổng hợp AND trong 3 tháng đầu và còn giúp ngăn ngừa khiếm khuyết ống thần kinh cũng như dị tật tim, sứt môi, hở hàm ếch ở trẻ…
Acid folic cực kỳ quan trọng trong tổng hợp tế bào thần kinh của trẻ, đặc biệt là tế bào ống thần kinh. Một nghiên cứu chỉ ra rằng những phụ nữ mang thai bổ sung 400mcg acid folic mỗi ngày trước khi mang thai 4 tuần và 8 tuần đầu của thai kỳ giúp giảm 70% nguy cơ khuyết tật ống thần kinh và hơn 40% nguy cơ trẻ sinh ra bị tự kỷ.
Những thực phẩm giàu Acid folic. (Ảnh minh họa)
Nguồn thực phẩm bổ sung thêm acid folic là các loại rau xanh đậm như súp lơ xanh, rau bina ( cải bó xôi hay rau chân vịt ). Nguồn cung cấp sắt là: Thịt bò, trứng, gan . tim, bầu dục, mộc nhĩ , các loại đậu, đỗ, lạc vừng.
4. Iốt
Là vi chất quan trọng để tổng hợp hocmon tuyến giáp, khi thiếu iốt trong thời kỳ mang thai , thai nhi dễ mắc bệnh suy giáp trạng bẩm sinh dẫn đến bị đần độn vì vây mẹ bầu nên ăn các cca thực phẩm giàu iốt như rong biển, hải sản : ngao , hàu và bổ sung thêm muối hoặc bột canh có bổ sung iốt.
Iốt - Là vi chất quan trọng để tổng hợp hocmon tuyến giáp. (Ảnh minh họa)
5. Vitamin D
Theo một số nghiên cứu, thiếu vitamin D trong thời kỳ mang thai có thể cản trở sự phát triển não bộ cũng như khả năng trí tuệ và vận động của trẻ. Vitamin D có nhiều trong phô mai, trứng, gan cá, sữa có bổ sung vitamin D, quan trọng nhất mẹ bầu nên phơi nắng ngày 15 – 20 phút.
Thiếu vitamin D trong thời kỳ mang thai có thể cản trở sự phát triển não bộ cũng như khả năng trí tuệ và vận động của trẻ. (Ảnh minh họa)
6. Các chất chống oxy hóa
Giúp hỗ trợ và bảo vệ mô não trong quá trình phát triển của thai nhi, các chất chống oxy hóa này chính là các vitamin và khoáng chất như: Vitamin C, betacroten, vitamin E, se len, kẽm,…có nhiều trong các loại quả chín mọng như họ cam quýt, dâu tây, cà chua ,quả việt quất, nho
Và trong các loại rau xanh đậm : rau ngót, rau muống, rau dền, mông tơi … selen có nhiều trong tỏi, kẽm có nhiều trong hàu, ngao , thịt gà, đậu đỗ… Vì vậy mẹ bầu nên ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi hàng ngày.
Top 10 thực phẩm chống oxy hóa. (Ảnh minh họa)
Trong thời gian thai kỳ, tất cả những chất dinh dưỡng mẹ nạp vào cơ thể đều ảnh hưởng đến sự phát triển của con. Mẹ có khỏe mạnh thì con mới khỏe mạnh và thông minh được, cho nên một chế độ dinh dưỡng cân bằng đầy đủ các vitamin và khoáng chất: Sắt, kẽm, protein, vitamin, axít béo omega 3… để bé thực sự thông minh khỏe mạnh khi chào đời.
