Thông thường, gà mái hay trống đều có thể cúng, tuy nhiên giao thừa, người ta chỉ chọn gà trống để thắp hương.
Bởi theo quan niệm dân gian, giao thừa (trừ tịch) là đêm mà theo quan niệm dân gian thì mặt trời ngủ sâu nhất, bởi thế nên người Việt thường hay cúng gà trống hơn là gà mái với hy vọng con gà sẽ cất cao tiếng gáy đánh thức mặt trời dậy để cả năm được tràn ngập ánh sáng, mưa thuận gió hòa, con đường tiền tài, sức khỏe… được rạng rỡ, sáng sủa.
Cách chọn gà trống ngon
Gà trống cúng giao thừa ngon và đẹp mắt nhất vẫn gà là trống tơ. Vì thế, khi đi mua, bạn nên chọn những con mào đỏ tươi, nhú đều nhau, chân vàng, lông mượt là gà khỏe, ức đầy. Bấm nhẹ phía dưới ức thấy xương mềm; vạch nhẹ lông ra thấy da ấm, mềm, mỏng là gà ngon, đạt tiêu chuẩn.
Lưu ý, không chọn những con mào tím tái, mắt lờ đờ, chân lạnh, ủ rũ, dáng vẻ mệt mỏi, đầu lúc nào cũng chúi xuống dưới, chảy nước dãi, hậu môn to, phân trắng loãng… Đó là gà bị ốm, có bệnh.
Cách luộc gà cúng ngon, đẹp cho giao thừa
Gà để cúng đẹp nhất vẫn là gà mổ moi để phần bụng của gà được nguyên vẹn. Khi tạo dáng cho gà cũng nên để cánh vểnh lên gọi là gà luộc cánh tiên. Để làm được điều này, khi làm, bạn nên bẻ gập 2 chân gà vào sát phía đùi gà. Sau đó dùng chỉ buộc cố định 2 chân gà lại.
Dựng đứng cổ gà và nghiêng về phía mình gà, sau đó đan chéo 2 cánh vào nhau rồi dùng 1 đoạn dây nhỏ để cố định. Bẻ khớp nhỏ của cánh gà cho nó vểnh sang hai bên.
Gà cúng tạo hình cánh tiên cho đẹp mắt (Ảnh: Internet)
Cho gà vào nồi, đổ nước lạnh ngập thân gà (không cho gà vào nước nóng vì da gà bị nóng đột ngột sẽ co lại, dễ bị rách), đun lửa tới sôi lăn tăn (không sôi sùng sục) thì hớt bỏ bọt và cứ để thế khoảng 7- 8 phút.
Nướng 1 củ gừng, 1 củ hành, đập dập bỏ vào nồi nước luộc gà rồi luộc tiếp (5 phút nếu là gà non để cúng Giao thừa, 10 phút với gà luộc để ăn). Tắt bếp, đậy vung, ngâm gà trong nước thêm 5 phút (để kiểm tra xem gà chín chưa có thể dùng đầu đũa chọc vào gà, nếu đũa đâm xuyên dễ dàng, nước ứa ra không có màu đỏ là đã chín).
Muốn da gà giòn, khi vớt ra thả ngay vào nước thật lạnh, khi nguội hẳn thì vớt ra, để ráo. Tùy vào gà to hay nhỏ bạn có thể tăng hoặc giảm thời gian luộc sao cho phù hợp.
Giã nát củ nghệ rồi vắt lấy nước trộn mỡ gà đã rán vàng. Khi thấy gà đã ráo nước thì quét một lớp hỗn hợp này dàn đều lên phần da gà khi đã ráo nước. Đảm bảo gà luộc sẽ trông thật bóng bẩy và căng mượt nhìn thật hấp dẫn.
Gà trống cúng giao thừa có màu vàng ươm đẹp mắt (Ảnh: Internet)
Sau đó tháo dây buộc gà, bày ra đĩa, mỏ gà cài bông hoa hồng đỏ rực (hoặc hoa tỉa từ củ hành lá xanh cũng đẹp mắt), tiết, lòng gà nhét lại vào bụng gà.