Là một loại đặc sản rất đắt tiền, nhưng món Funazushi của Nhật lại rất nặng mùi, thum thủm và có thể gây sốc cho bất cứ ai khi lần đầu ngửi thấy.
Funazushi là đặc sản đắt tiền của tỉnh Shiga, Nhật Bản, nơi có hồ Biwa rộng lớn với lượng cá nước ngọt khổng lồ. Thông thường, món này được làm từ loài cá chép Nigorobuna nhưng cũng có nơi sử dụng cá diếc, cá ngừ, cá thu... Hầu hết gia đình ở Shiga đều có công thức riêng nhưng đều chung phương pháp bảo quản.
Món Funazushi được làm từ cá có trứng muối rồi để lên men tới 3 năm. Món ăn bốc mùi kinh khủng này, thum thủm, hăng hắc khiến người lần đầu tiên nếm thử sẽ liên tưởng đến mùi “nước tiểu”, thật sự là thách thức với du khách.
Funazushi thường được làm vào mùa xuân, khi người dân đánh bắt những con cá tươi đầy trứng trong bụng ở hồ. Người ta sẽ loại bỏ nội tạng của cá, chỉ để lại vây, mang và trứng. Dạ dày của con cá sau đó sẽ được ướp muối và nhét lại vào bụng. Sau bước sơ chế, những con cá sẽ được xếp từng lớp vào thùng gỗ. Cứ mỗi lớp cá như vậy sẽ được thêm một lớp muối và cuối cùng người ta nén chặt cá bằng một hòn đá lớn.
Sau một năm, những con cá đã ướp muối được lấy ra, rửa thật sạch muối và sấy thật khô. Sau đó chúng được nhồi kỹ với cơm nấu chín đã lên men trước đó và ủ kỹ từ 2-3 năm để thịt cá rữa và mềm ra.
Sau khi quá trình ủ men kết thúc, Funazushi thường được thái mỏng, ăn kèm với gừng muối, nước tương. Ngoài ra, cá lên men có thể ăn kèm với ochazuke - cơm chan nước trà xanh. Ngày nay, người ta còn có nhiều phương pháp chế biến funazushi như chiên giòn với bột hoặc ăn kèm với bánh quy, phô mai theo kiểu Âu.
Theo các nhà sử học, Funazushi đã xuất hiện từ thời Heian (794 – 1185), bắt nguồn từ phương pháp bảo quản đồ ăn narezushi có nguồn gốc từ Trung Quốc. Ở gần hồ Biwa lúc bấy giờ, người dân thu hoạch nhiều muối và gạo. Phương pháp lên men được sử dụng rộng rãi để dự trữ thực phẩm cho mùa đông. Chính vì vậy, funazushi được xem là món sushi đầu tiên của xứ sở hoa anh đào.
Cách làm món Funazushi truyền thống cần thời gian từ 3-4 năm nhưng hiện tại, người ta đã áp dụng nhiều công nghệ cho phép rút ngắn thời gian xuống khoảng 1 năm. Tuy nhiên, món Funazushi được ủ hơn 3 năm vẫn được yêu thích hơn nhiều.
Loại “phomai của Nhật Bản” này được xem là một trong những đặc sản của người Nhật và có giá rất đắt đỏ. Mỗi hộp rất nhỏ Funazushi được bán với giá giá 3.240 yen (khoảng 700.000 đồng).
Xem thêm: Những loại quả dại từng là thứ quà vặt được thế hệ 8x, đầu 9x mê mẩn một thời
