Theo chị Ngọc Hoa, thịt cá mai trắng, không có màu và ít có mùi tanh đặc trưng của cá nên có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như nấu canh cá chua, kho tiêu, kho đường hay chiên giòn…
Cá mai là loại cá rất quen thuộc của các ngư dân vùng biển, nhất là vùng biển miền Trung. Cá mai không to, kích thước dài khoảng 5-7 cm, lớn hơn cá cơm một chút, khoảng chừng ngón tay trỏ.
Cá mai ít có mùi tanh, thịt trong và rất săn chắc. Nếu nhìn bề ngoài chúng ta rất dễ nhầm lẫn giữa cá cơm và cá mai, chỉ có điều cá mai bè và có vảy. Chúng thường bơi thành bầy đàn cùng với nhau ở vùng nước cạn, ở các vùng cửa sông rồi sẽ trở ra biển lớn.
Cá mai ít có mùi tanh, thịt trong và rất săn chắc.
Chị Ngọc Hoa (29 tuổi, Phú Yên) – nơi có đặc sản chế biến từ cá mai cho biết: “Xưa cá mai ở quê tôi nhiều lắm nhưng ít người biết đến. Sau này du khách đến đây tham quan nhiều hơn, tò mò về món ăn từ loại cá này nên mới thưởng thức thử. Tiếng lành đồn xa, cá mai dần trở thành đặc sản nổi tiếng mà bất cứ ai đặt chân đến vùng đất này cũng phải thử”.
Cũng theo chị Ngọc Hoa, thịt cá mai trắng, không có màu và ít có mùi tanh đặc trưng của cá nên có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như nấu canh cá chua, kho tiêu, kho đường hay chiên giòn… “Đặc biệt cá mai khô thường được xuất khẩu sang nhiều thị trường khác nhau như Nhật Bản, Đài Loan… Tùy vào kích cỡ cá được đánh bắt như thế nào để chế biến hợp lý, có thể rút xương. Nhiều người ngỡ cá mai nhỏ chẳng làm được gì song họ đâu có ngờ “nhỏ mà biết võ”. Song đặc sản làm nên tên tuổi của cá mai Phú Yến phải là gỏi”, người phụ nữ Phú Yên nói.
Cá mai khô thường được xuất khẩu sang nhiều thị trường khác nhau như Nhật Bản, Đài Loan…
Gỏi cá mai Phú Yên là món ăn vô cùng hấp dẫn, ấn tượng và thu hút. Cảm giác vừa quen thuộc nhưng cũng rất lạ miệng bởi sự trổ tài của các đầu bếp nơi đây với cách chế biến rất riêng, đặc trưng của từng vùng miền.
Theo đó đầu bếp mang cá ra làm sạch, vì cá nhỏ và mềm nên không phải mất quá nhiều thời gian. Họ bỏ phần đầu rồi bóp nhẹ vào lườn để cá tách thành hai mảnh và rút xương thật nhẹ nhàng. Đem đi rửa sạch để vào rổ cho cá ráo hết nước.
Tiếp đến, trước khi trộn cá làm gỏi, họ dùng một ít nước cốt chanh hoặc nước giấm vừa tạo vị chua vừa giúp khử mùi tanh, sau đó vắt cho cá thật ráo nước. Sau đó họ cho cá ra đĩa lớn hoặc cái thau sạch, trộn đều với ớt thái mỏng, gia vị, lạc giã nhỏ vừa phải, cùng với tiêu, hành, vừng giã nhuyễn. Sau khi đã trộn đều thì nên để ướp như vậy khoảng 1 tiếng cho cá ngấm.
Gỏi cá mai - đặc sản Phú Yên.
Trong khoảng thời gian chờ đợi, đầu bếp làm nước chấm gỏi cá như sau: dùng nước mắm loại ngon, ớt băm nhỏ, tỏi giã nhuyễn, pha cùng ít đường đến độ hợp với khẩu vị của người ăn.
Gỏi cá Mai ngon khi ăn kèm với bún, dùng bánh đa nem cuộn cá cùng rau sống vào rồi chấm với nước mắm và từ từ thưởng thức. Chúng ta sẽ cảm nhận vị chua của chanh, vị ngọt dịu của cá mai tươi, vị cay của tiêu và ớt, vị béo giòn của đậu phộng.
Hiện tại cá mai tươi được rao bán tại các chợ ở miền Trung hoặc siêu thị với giá 180.000 đồng/kg
