Từ loại quả này, người dân có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon vô cùng hấp dẫn.
Trái bần được tìm thấy nhiều trong các bãi bùn thủy triều nhiệt đới trải dài từ châu Phi đến Indonesia. Chúng có đặc điểm: hình tròn, hơi dẹt và có vị chua; đuôi trái bần nhọn và phần cuống chỉa ra như các cánh ngôi sao; lớp vỏ ngoài màu xanh lá cây khi còn non nhưng chuyển sang màu hơi vàng và thoảng hương thơm nhẹ khi chín.
Cây bần bắt đầu đâm hoa kết trái từ khoảng 3 tuổi: hoa có màu trắng hơi hồng và thường nở rộ vào tháng 6 đến tháng 9 âm lịch.
Trái bần được tìm thấy nhiều trong các bãi bùn thủy triều nhiệt đới trải dài từ châu Phi đến Indonesia.
Tại Việt Nam, cây bần thường hay mọc hoang và cũng được trồng ở rừng ngập mặn ven biển, nơi có nhiều bãi bồi và bùn như:
- Miền Bắc: Bần thường mọc ven bờ biển và vùng cửa sông như ở Nghệ An, Hải Phòng và Hà Tĩnh.
- Miền Nam: Bần hay mọc dày đặt ven sông rạch ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Hiện bần cũng có nhiều loại, phổ biến nhất là:
Trái bần chua
Trái bần chua tên khoa học là Sonneratia caseolaris, loại này rất phổ biến và thường mọc ở ven sông. Hình dạng trái to tròn, nhìn mọng và có vị chua kèm với độ giòn cứng. Vì thế, trái bần chua dù chín hay còn non thì cũng rất được ưa chuộng để nấu món canh chua.
Trái bần ổi
Trái bần ổi tên khoa học là Sonneratia ovata, loại này thường được trồng hơn là mọc dại. Hình dạng trái bần ổi hơi tròn trông như trái ổi. Vị ngọt hơn so với bần chua và có hương thơm nhẹ. Người ta cũng gọi trái bần ổi là bần hôi hoặc bần trứng.
Trái bần dễ ăn, có vị chua và hơi chát đặc trưng, thỉnh thoảng có vị ngon kèm với hương thơm nhẹ. Vì thế, loại quả này có thể được thưởng thức theo nhiều cách khác nhau như:
Canh chua trái bần
Canh chua là món canh quen thuộc của người dân miền Tây và cũng rất được ưa dùng vào những ngày trời oi bức. Bạn có thể thay thế việc dùng me chua bằng trái bần khi nấu món canh này. Hương thơm và vị chua thanh của trái bần sẽ góp phần làm cho món canh chua trở nên đặc biệt hơn.
Khi nấu, bạn chỉ cần rửa sạch và gọt vỏ, rồi cắt làm đôi hoặc làm tư. Sau đó, bạn cho vào nồi nước sôi và tiến hành nấu canh chua như bình thường.
Cá kho trái bần
Nhờ vị chua đặc trưng, bạn có thể dùng trái bần để làm món cá kho, như cá bông lau hoặc cá lóc. Tùy theo sở thích, bạn có thể dầm trái bần với nước ấm, rồi chắt lọc bã để lấy nước cốt cho vào nồi cá kho.
Trái bần chấm mắm
Quả bần có thể ăn sống để cảm nhận được vị chua và vị chát đặc trưng. Bạn nên chọn trái bần già vì có nhiều thịt và ít hạt để ăn. Sau đó, bạn rửa sạch bần với nước, để ráo trước khi chấm với muối ớt vị mặn cay hòa lẫn với vị chua của trái bần.
Ngoài ra, bạn có thể chấm bần với mắm sống như mắm cá lóc, mắm cá sặc hay mắm cá linh.
Lẩu bần chua
Lẩu bần chua cũng rất được yêu thích ở khu vực miền Tây không thua gì canh chua trái bần. Thưởng thức món lẩu có thể dùng nhiều loại cá. Cá có vị beo béo nguyện lẫn với vị chua thanh của trái bần.
Muốn mua trái bần, bạn có thể tìm mua ở chợ miền Tây, cửa hàng nông sản và một số trang thương mại điện tử. Chúng được rao bán với giá khá đắt đỏ, từ 150.000 – 180.000 đồng/kg.