“Chao có nhiều ngoại khác nhau nhưng giá nhìn chung khá giống nhau, chừng 140.000 đồng/kg. Nó hiện được bán ở một số chợ quê, siêu thị hoặc các trang thương mại điện tử. Chị em nội trợ tuỳ mục đích sử dụng có thể lựa từng loại chao để chế biến món ngon”, chị Loan nói.
Chao (hay còn gọi là đậu hũ nhũ) có nguồn gốc từ vùng đất Quảng Đông (Trung Quốc), là một loại thực phẩm được làm từ đậu hũ với lớp ngoài được lên men mềm mại và vị béo đặc trưng. Vì vậy nó được mệnh danh là “phô mai châu Á”.
Tại Việt Nam, chao phổ biến ở miền Nam và miền Trung với vị béo thơmm mềm đặc. Chị Loan (33 tuổi, TP.HCM) cho biết: “Mình quê gốc miền Trung, nhớ xưa mẹ thi thoảng làm chao để cả nhà cùng ăn. Chị em mình còn đùa rằng đây chính là món ăn dành cho trẻ em nghèo, chỉ cần ăn cơm nóng với chao đã đủ thấy ngon tuyệt rồi! Gần đây mình không ngờ nó trở thành đặc sản được các nhà hàng, quán ăn và chị em nội trợ để chế biến thành nhiều món ngon”.
Chao (hay còn gọi là đậu hũ nhũ) có nguồn gốc từ vùng đất Quảng Đông (Trung Quốc).
Cũng theo chị Loan, ngày nay chao được biết đến như một loại thực phẩm ăn kèm với các loại rau củ dành cho những người ăn chay. Song nó vẫn được những người ăn mặn sử dụng thường xuyên bởi hương vị riêng biệt.
Chao có rất nhiều loại khác nhau, như:
Chao trắng
Đây là một loại chao được gọi tên dựa trên màu trắng đặc trưng của chúng. Loại chao này thường được lên men trực tiếp và ít khi kèm theo các loại hương liệu hay nguyên liệu khác.
Chao trắng thường được dùng để ăn lèm với các món rau củ luộc hoặc đậu hũ chiên (đối với người ăn chay) và các món luộc, chiên khác (đối với người ăn mặn). Chúng thường được pha với một ít đường, ớt, nước cốt chanh rồi dùng trực tiếp.
Chao đỏ
Đây là loại chao cũng được dùng khá phổ biến với hương vị thơm ngon và màu đỏ đặc trưng. Loại chao này thường được lên men chung với các hương vị liệu khác như ớt, điều này tạo nên hương vị và màu sắc đặc trưng của chao đỏ.
Chao đỏ thường được dùng để làm nước chấm cho các món nướng vì hương thơm và vị cay nhẹ tự nhiên. Ngoài ra, chúng cũng được dùng để thêm vào nước lẩu nhằm tăng màu sắc và hương vị cho nồi lẩu.
Ngoài ra nó còn được dùng pha chế thành nước sốt hoặc tẩm ướp trực tiếp và các nguyên liệu như thịt gà, thịt bò, cá hay các loại hải sản. Nguyên liệu này tạo nên màu sắc và hương vị vô cùng đặc trưng cho các món nướng.
Chao môn
Đây là một loại chao được cho là đặc sản của người dân Sóc Trăng, được làm trực tiếp từ khoai môn (hay khoai cao). Chao môn được làm khá đơn giản nhưng hương vị thì khó có thể quên được khi đã thử một lần.
Các củ khoai sau khi được sơ chế sạch sẽ đem cắt thành từng miếng vuông nhỏ như các viên chao truyền thống khác. Tiếp theo là đem từng miếng khoai đi hấp cho đến khi chín tới, rồi dùng chao cái (chao đã thành phẩm) nghiền nhuyễn rồi trộn với khoai môn vừa hấp.
Sau đó đem khoai vừa trộn đi phơi dưới trực tiếp dưới ánh nắng khoảng 3 - 4 giờ, rồi lại đem vài nơi thoáng mát. Sau khoảng 10 - 15 ngày sẽ thấy chao có hiện tượng lên men là có thể dùng được. Nhưng loại chao này để càng lâu thì hương vị càng ngon vì mùi rượu sẽ bớt đi và các viên chao sẽ thấm đều gia vị.
“Chao có nhiều ngoại khác nhau nhưng giá nhìn chung khá giống nhau, chừng 140.000 đồng/kg. Nó hiện được bán ở một số chợ quê, siêu thị hoặc các trang thương mại điện tử. Chị em nội trợ tuỳ mục đích sử dụng có thể lựa từng loại chao để chế biến món ngon”, chị Loan nói.
Chao là loại thực phẩm chứa nhiều protein thủy phân (khoảng 12 - 22%), axit amin tự do và chất béo. Nó còn là nguồn cung cấp carbohydrate, thiamine, axit oxalic và riboflavin vô cùng dồi dào. Chúng còn chứa phốt pho, các thành phần dinh dưỡng khác và đặc biệt không chứa cholesterol.
Thời gian đầu, chao được lên men và chứa khoảng ít hơn 0.5gr mỗi axit amin. Về sau, hàm lượng này dần tăng lên khoảng 0.5 - 0.8gr. Một số axit amin như cystine, methionine và trytophan có thể bị biến mất trong qua trình lên men.
