Nhật ký “Lên xuống dòng đời” của người lái xe taxi có học nhất Singapore

“Lên xuống dòng đời” là cuốn sách đầu tay của Cai Mingjie, xuất bản khi ông đã 61 tuổi và nhanh chóng trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất ở Singapore năm đó. Cuốn sách là nhật ký ghi chép những câu chuyện, suy nghĩ trong những ngày tháng làm tài xế taxi của ông. Ông được coi là tài xế taxi có học nhất Singapore khi có bằng Tiến sĩ tại Đại học Stanford, Mỹ.

Bìa sách "Lên xuống dòng đời” xuất bản ở Việt Nam đầu 2017

Cai Mingjie từng là một nghiên cứu viên cao cấp trong suốt 16 năm cho Viện nghiên cứu Sinh học tế bào và phân tử - một viện nghiên cứu lớn của Singapore. Năm 2008, viện nghiên cứu có thay đổi trong cơ cấu ban quản trị, ông từ một nghiên cứu viên tầm cỡ quốc tế trở thành một người thất nghiệp, không thể nào tìm được công việc phù hợp ở Singapore. Vì mưu sinh, ông đã phải đăng kí làm tài xế taxi - một nghề được xem là “thấp kém” trong xã hội và hoàn toàn xa lạ với ông.

Cuộc đời mỗi người đều có những giai đoạn khủng hoảng, mịt mờ tưởng chừng không có lối ra. Theo lẽ thường, những năm tháng khó khăn nhất là những năm tháng của tuổi trẻ. Bởi lúc đó, chúng ta đang ở điểm thấp nhất trong cuộc đời mình, phải tự tìm con đường dành cho bản thân, phải từng bước từng bước leo lên đỉnh cao của sự nghiệp và cuộc sống. Con người lúc đó thường rơi vào trạng thái chênh vênh, vô định, không biết mình là ai, mình sẽ đi về đâu và mình cần gì.

Nhưng Cai Mingjie lại rơi vào khó khăn trầm trọng khi tuổi đã xế chiều. Ông rơi thẳng từ đỉnh cao xuống đáy của xã hội. Ông đã nỗ lực cả cuộc đời để lên được tầng cao của xã hội và được số đông trọng vọng nhưng cuối cùng lại bị đẩy thẳng vào hàng ngũ của những người bị coi là thấp kém.

Đi từ thấp đến cao là một quá trình đòi hỏi nỗ lực lớn nhưng đó là quá trình hầu hết mọi người đều trải qua. Còn việc phải bắt đầu lại từ đầu khi đã có tất cả mọi thứ không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực mà còn rất nhiều dũng khí. 

Cai Mingjie phải vượt qua cái tôi đã quen với ánh hào quang của thành công trong quá khứ để bắt đầu với công việc mới. Một công việc lạ lẫm, cần phải chiều lòng khác hàng và bị nhiều người coi thường. Ông đã phải chịu nhiều sức ép và khó khăn, từ việc không thuộc đường, gặp khách xấu tính hay bị khiếu nại oan... Thậm chí dù là người đúng nhưng khi đứng trước cảnh sát, ông vẫn phải chấp nhận từ bỏ vì biết họ sẽ lựa chọn tin khách hàng hơn là một người có địa vị thấp như ông.

Những bất công mà ông phải chịu trong những ngày làm lái xe đã giúp ông thấy được bộ mặt trần trụi và khắc nghiệt của Singapore đối với những tầng lớp dưới đáy xã hội. Ông đã hiểu được rằng muốn hiểu được nhân cách của một con người thì phải nhìn vào cách người đó đối xử với kẻ có địa vị thấp hơn mình.

Dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng Cai Mingjie cũng gặp được rất nhiều người sẵn lòng đối xử tốt và bảo vệ ông. Ông được lắng nghe chuyện đời của những con người ở nhiều tầng lớp trong xã hội. Dù ở tầng lớp nào cũng sẽ có người tốt và người xấu, người trung thực và người gian xảo... nếu không dùng cả trí tuệ và trái tim để cảm nhận thì sẽ không thể hiểu được người khác.

Cuốn nhật ký là những câu chuyện tủn mụn, vụn vặt mà tài xế taxi có học nhất Singapore gặp phải. Nhưng nó đã thể hiện được trái tim rộng mở đón nhận thử thách của ông. Khi rơi vào nghịch cảnh, Cai Mingjie không ngồi than thân trách phận hay ngủ vùi trong những ngày tháng vàng son xưa cũ. Ông trực tiếp đối đầu và tìm niềm vui trong chính những hoàn cảnh khó khăn nhất. 

Ông đã thấy được sự tự do, những trải nghiệm và giới hạn mới mà khi còn là nhà khoa học ông chưa từng được biết đến. Ông đã hiểu hơn giá trị nhân văn và sự sẻ chia trong cuộc sống. Chính bản thân ông cũng lan tỏa những giá trị yêu thương đến những con người khác. Dù đã ở trong hoàn cảnh khó khăn, ông vẫn sẵn sàng chìa tay ra nắm lấy tay của những con người bất hạnh khác.

“Lên xuống dòng đời” không chỉ cho con người ta dũng khí để không đầu hàng trước số phận mà nó còn thắp lên ngọn lửa của sự sẻ chia giữa người với người. Con người bản lĩnh khi rơi vào ngịch cảnh khó khăn sẽ dùng chính nghịch cảnh đó để tôi luyện bản thân mình, để thành công thêm vẻ vang. 

Cuộc đời đưa đến cho ta thử thách nhưng ngẩng cao đầu đối diện hay quỳ gối đầu hàng là lựa chọn của chúng ta. Vượt lên số phận nhưng vẫn giữ trái tim yêu thương đồng loại, không quên mở rộng trái tim đối với những mảnh đời khác thay vì ngày ngày bất bình, oán than định mệnh - đó là thông điệp đầy nhân văn mà cuốn sách này gửi tới mỗi bạn đọc.