Đây là món ăn vô cùng độc đáo trong văn hoá ẩm thực của người Sơn La, thu hút sự tò mò của du khách gần xa vì hương vị độc lạ.
Sơn La là một tỉnh miền núi phía Tây Bắc không chỉ nổi tiếng về các điểm du lịch như Hồ Tiền Phong, thác Dải Yếm, núi Pha Luông… mà còn được biết đến với nhiều món đặc sản độc đáo. Có những món nghe tên đã thấy rùng mình nhưng thực chất lại có hương vị riêng, vô cùng hấp dẫn. Trong số đó phải kể tới món thịt thối có giòi của người dân tộc Khơ Mú.
Theo những người từng ăn món này, mùi hôi nồng của thịt thối có giòi sẽ khiến những ai lần đầu thưởng thức đều thấy sợ và khó chịu nhưng khi đã ăn quen thì nó lại dễ gây nghiện, khiến người ăn nhớ mãi.
Thịt được gác bếp cho đến khi bốc mùi thối
Trước đây người Khơ Mú làm món thịt thối có giòi từ thịt thú rừng như lợn, trâu, bò, hoẵng, chuột... nhưng bây giờ thú rừng ít đi, họ dùng sản phẩm gia súc, gia cầm nuôi trong nhà để chế biến.
Chị Lía (ở Sơn La) cho hay, để tạo được một mẻ thịt thối, người Khơ Mú treo thịt ở gác bếp rồi đều đặn mỗi ngày vẩy nước tạo độ ẩm nhằm thu hút ruồi nhặng và côn trùng đến làm tổ đẻ trứng. Miếng thịt sẽ không được tẩm ướp mà để tự nhiên cho mục ruỗng, phân hủy từ từ trong thời gian trung bình khoảng 10 ngày.
"Nhiều người nghe thịt thối có giòi sẽ thấy rùng mình, không nghĩ có thể ăn được. Nhưng với người Khơ Mú, từ xa xưa món ăn này đã có mặt trong những bữa cơm thường ngày của họ. Thậm chí còn có mặt trong các dịp lễ Tết, cưới hỏi. Đối với họ, miếng thịt có mùi thối luôn là một hương vị đặc biệt, càng thối càng ngon, và những ai ăn quen sẽ nghiện", chị Lía nói thêm.
Sau khi có thành phẩm, những miếng thịt thối được người Khơ Mú đổ nước hầm nát nhừ, cho các loại rau củ quả, gia vị thêm một ít bột gạo cho sóng sánh. Trong số gia vị đó có đầy đủ tiêu rừng, tỏi, gừng, lá cây rừng, ớt, sả… giúp người ăn chữa bệnh dạ dày, gan, mật ổn định.
Mùi hôi nồng của thịt thối có giòi sẽ khiến những ai lần đầu thưởng thức đều thấy sợ và khó chịu nhưng khi đã ăn quen thì nó lại dễ gây nghiện
Cũng là người dân ở Sơn La, anh Chung (43 tuổi) chia sẻ nhiều du khách tới đây thắc mắc ăn món thối có giòi như thế có bị đau bụng hay không. Thực tế, người dân nơi đây ăn món này từ nhỏ nên đã quá quen thuộc với nó, và cũng chưa hề có ai trong bản xảy ra bất cứ sự cố gì.
"Trước đây mọi người hay dùng thịt chuột, hoặc các loại thú rừng săn bắn được. Mỗi loại thịt có độ thối nhanh chậm khác nhau, vị thối khác nhau, trong đó thịt chuột được ưa chuộng nhất vì dễ gây mùi thối nhất", anh Chung nói.
Những năm gần đây, món thịt thối có giòi được biết đến nhiều hơn. Du khách đặt chân tới vùng đất này đều tò mò khi nghe đến tên của món ăn đặc trưng của Sơn La nhưng không phải ai cũng có can đảm để ăn thử.
Thịt thối có giòi khiến du khách tò mò khi nghe thấy tên
Ngoài thịt thối có giòi, Sơn La còn nổi tiếng với món rau thối, đứng cách xa vài mét vẫn ngửi thấy mùi thối nhưng khi chế biến thành món xào, luộc lại vô cùng hấp dẫn và có hương vị riêng. Những năm gần đây, rau thối còn được bán trên chợ mạng, được người thành phố "săn lùng" để đổi vị cho bữa cơm gia đình.