Lý giải khoa học về hiện tượng bóng đè, nói mê khi ngủ

Thông thường, chúng ta đều sẽ có những giấc ngủ bình yên và ngon giấc. Tuy nhiên, một số người khác lại thường xuyên gặp phải những hành vi hoặc hiện tượng kì lạ xảy ra trong khi ngủ. Bạn không cần phải lo lắng nếu chúng xuất hiện. Sau đây là phần giải đáp những hiện tượng kì lạ có thể diễn ra trong khi đang ngủ dưới góc độ khoa học. Và bạn sẽ hiểu rằng tất cả những hiện tượng này đều hoàn toàn bình thường.

1. Thấy mình như đang rơi

Hiện tượng này còn được biết đến với tên gọi "giật cơ lúc ngủ" (hypn jerk). Thông thường khi mơ, cơ bắp sẽ tạm thời bị tê liệt để kiểm soát các hành động trong giấc mơ. Nhưng cũng có lúc giấc mơ đến nhanh, trước khi cơ thể kịp kích hoạt trạng thái này.

Bạn có thể xuất hiện những cử động và cảm xúc dữ dội trong giấc mơ vì thấy mình như đang rơi xuống từ vách đá, máy bay hoặc vấp ngã.

Vì sao hiện tượng này lại xảy ra? Nhiều khả năng vì bạn đang mệt, thiếu ngủ, hoặc bị stress. Khi đó bộ não của bạn đi vào giấc ngủ sâu và nhanh hơn nhưng cơ thể của bạn đã không bắt kịp được với nhịp độ này.

2. Bóng đè

Có thể vào một buổi sáng đẹp trời nào đó, bạn tỉnh dậy sau một giấc ngủ dài và thấy mình không thể cử động cho dù là một ngón tay hay mất khả năng trò chuyện. Hiện tượng này có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút và vô cùng đáng sợ. Nếu hiện tượng này xuất hiện vào ban đêm và làm cho giấc ngủ của bạn bị gián đoạn thì tâm lý của bạn sẽ bị tổn thương nặng nề hơn nữa.

Trong cơn mơ, chúng ta sẽ thường gặp phải vô số hình ảnh và hiện tượng kì lạ. (Ảnh minh họa)

Nguyên nhân là do một phần của não bộ điều chỉnh sự tỉnh táo thức dậy trước, trong khi những phần khác của não bộ giúp kiểm soát cơ bắp vẫn chưa làm việc, khiến cơ thể không thể cử động.

Một số người còn cảm thấy không thể thở nổi. Đó là vì tất cả các cơ bắp có chức năng kiểm soát hơi thở của bạn ngoại trừ cho cơ hoành vẫn còn bị tê liệt.

3. Mộng du

Hầu hết các hành vi xuất hiện trong khi ngủ đều hoàn toàn vô hại. Nhưng mộng du có thể là một vấn đề khá nguy hiểm. Vì trong lúc ngủ, bạn có thể hành động không thể kiếm soát, ví dụ như đi bộ, ra khỏi nhà, nấu ăn hoặc lái xe đến một vùng khá xa trong vô thức.

“Khi mộng du, bạn đang ra khỏi giấc ngủ ở mức vừa đủ để cơ thể hoạt động trở lại nhưng lại chưa đủ cho não tỉnh táo”, tiến sĩ Winter cho biết. Điều này lý giải vì sao chẳng ai nhớ được gì về chuyến đi lúc nửa đêm của mình sau khi tỉnh dậy.

Nguyên nhân của hiện tượng này vẫn còn chưa được làm sáng tỏ. Tuy nhiên một số loại thuốc an thần có thể làm trầm trọng hơn bệnh mộng du. Nếu gặp phải hiện tượng này, bạn nên gặp bác sĩ để được tư vấn kịp thời.

4. Nói mê trong khi ngủ

Khoảng 5% dân số thế giới nói mê trong giấc ngủ. Những người nói mê có xu hướng nói chuyện rõ ràng hoặc nói nhỏ trong thời gian trung bình 30 giây hoặc hơn. Nguyên nhân của triệu chứng này có thể là do căng thẳng, uống rượu bia hoặc giấc ngủ không sâu.

Nói mê thường xảy ra trong vòng một giờ đầu tiên khi bạn bắt đầu ngủ. Cơ thể bạn đang bước vào giai đoạn ngủ sâu nhưng vẫn hoạt động cơ bắp để tạo ra âm thanh hay những chuyển động có liên quan đến giấc mơ mà họ đang có.

5. Mơ lặp đi lặp lại

Những giấc mơ khó chịu này là một cách để não của bạn sắp xếp và đánh giá những điều quan trọng trước khi lưu trữ vào kí ức. Giấc mơ định kỳ có thể xảy ra vì những khó khăn về tâm lý chưa được giải quyết triệt để. Thông thường, những giấc mơ lặp đi lặp lại luôn dựa trên những hoạt động có thực trong cuộc sống hàng ngày của bạn.

6. Sex trong khi ngủ

Bạn không cần phải mặc cảm tội lỗi nếu từng trải qua điều này. Trong một nghiên cứu trên 800 bệnh nhân tại Trung tâm điều trị rối loạn giấc ngủ Hoa Kỳ, có khoảng 8% bệnh nhân báo với bác sĩ rằng họ nằm mơ thấy mình quan hệ tình dục với một đối tượng bất kì trong khi ngủ.

“Theo quan sát, , những hành vi, lời nói… đi kèm với hiện tượng này của bệnh nhân thường rất khác biệt so với lúc họ hoàn toàn tỉnh táo”.

Là một hiện tượng cận giấc ngủ, sex trong khi ngủ có điểm tương đồng với mộng du khi cơ thể đang dần rời khỏi giấc ngủ sâu đủ để cử động và có thể nói chuyện được nhưng não bộ chưa hoàn toàn tỉnh táo.

“Nhiều người chỉ loáng thoáng nhớ về những gì đã xảy ra hay tỉnh dậy khi mọi việc đang dang dở. Điều này có thể xảy ra khi bạn có mong muốn được thỏa mãn hay đi ngủ với ham muốn mạnh mẽ”.

7. Tiếng nổ lớn trong đầu

Hội chứng này là một dạng rối loạn giấc ngủ khiến bạn nghe thấy một tiếng nổ lớn trong đầu xảy ra ngay sau khi ngủ. Mặc dù không gây tổn thương về thể chất, triệu chứng này khiến người ngủ trải qua cảm giác sợ hãi và lo lắng như bị tấn công.

Thực tế không có gì nguy hiểm xảy ra cả. Vì não bạn đang rơi vào giấc ngủ sâu như cơ thể của bạn vẫn chưa thích nghi. Các giác quan vẫn hoạt động mạnh mẽ, nhất là phần thính giác nên sẽ tạo ra các âm thanh kì lạ.