“Việc các doanh nghiệp xăng dầu trong nước cho rằng diễn biến giảm mạnh của giá dầu thô thế giới hiện nay không tác động đáng kể đến giá xăng dầu thành phẩm mà doanh nghiệp nhập về là chỉ lo ảnh hưởng đến quyền lợi của mình nếu bị buộc phải mạnh tay giảm giá xăng dầu kỳ điều hành tới!”.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long đã nhận định như vậy khi trao đổi với phóng viên ngày 15.11 trước bối cảnh giá dầu thô thế giới liên tục lao dốc giảm mạnh song các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cho biết, giá xăng dầu trong nước kỳ điều hành tới (dự kiến ngày 18.11) khó giảm theo.
Dù giá dầu thế giới giảm mạnh nhưng DN kinh doanh xăng dầu trong nước vẫn kêu khó giảm giá xăng dầu
Ông Long nói: Căn cứ để tính giá cơ sở điều hành giá xăng dầu trong nước hiện nay phụ thuộc vào bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới 15 ngày mà doanh nghiệp nhập về chứ không phụ thuộc vào biến động của giá dầu thô. Tuy nhiên, biến động của giá dầu thô sẽ có tác động cụ thể tới giá thành phẩm xăng dầu chứ không phải “không tác động đáng kể” như nhận định của các doanh nghiệp xăng dầu.
Hiện nay, xu hướng giá dầu thô đang giảm và sẽ còn tiếp tục giảm. Nhiều dự báo còn cho biết, giá dầu thô thế giới có thể còn sớm xuống dưới 30 USD/thùng. “Dầu thô giảm mạnh thì chắc chắn giá xăng dầu thành phẩm cũng sẽ giảm mạnh. Chúng ta còn chờ xem tính toán của các bộ ngành đưa ra giá cơ sở các chủng loại xăng dầu trong kỳ điều hành tới ra sao (dự kiến ngày 18.11) để xem mức độ giảm là bao nhiêu, từ đó sẽ ra mức giảm của giá xăng dầu trong nước phải là bao nhiêu” - ông Long nói.
Ông Long cho rằng, với diễn biến giảm mạnh của giá dầu thô hiện nay, doanh nghiệp không thể nói “giá xăng dầu điều hành trong nước kỳ tới đây có thể không tăng, không giảm hoặc khó giảm” được. “Tất nhiên, giá xăng dầu trong nước còn phụ thuộc vào nguồn cung-cầu, thị trường thời điểm doanh nghiệp nhập về, giá nhập và nhiều yếu tố khác nữa chứ không chỉ phụ thuộc vào duy nhất giá dầu thô. Nhưng việc doanh nghiệp kêu khó giảm giá bán xăng dầu trong nước trước như vậy chẳng khác gì “gây áp lực trước hoặc tác động trước” tới các cơ quan chức năng để được cân nhắc trong việc điều chỉnh giá xăng dầu” - ông Long nói.
Cũng trong ngày 15.11, trao đổi với phóng viên , TS.Nguyễn Đức Độ -Phó Viện trưởng Viện Kinh tế-Tài chính (Học viện Tài chính, Bộ Tài chính) cũng nhìn nhận, với xu hướng giảm một cách dài hạn của giá dầu thô hiện nay, nếu nói không tác động tới giá xăng dầu thành phẩm là chưa chuẩn. “Giá xăng dầu thành phẩm không hẳn luôn luôn biến động ngay theo giá dầu thô ở một thời gian ngắn, nhưng với đà giảm kéo dài thì chắc chắn tác động giảm giá xăng dầu thành phẩm là chắc chắn” - ông Độ nói. Giá xăng dầu thành phẩm chỉ khác giá dầu thô bởi có nhiều chi phí khác cấu thành, tuy nhiên nó cũng không thể “đi ngược xu hướng” so với giá dầu thô, tức dầu thô giảm thì xăng dầu thành phẩm cũng phải có xu hướng giảm theo.
Các chuyên gia kinh tế cũng nhận định, với đà giảm mạnh của giá dầu thế giới như hiện nay, các doanh nghiệp xăng dầu trong nước sẽ bị rơi vào tình trạng lỗ tồn kho. Nếu doanh nghiệp nào nhập hàng về mà bán ra không kịp sẽ bị lỗ, mất vốn nhiều hơn, từ đó cũng có tác động tới các cơ quan chức năng trong việc đưa ra các chính sách điều hành giá. Chu kỳ tính giá cơ sở 15 ngày cũng cản trở giá xăng dầu trong nước diễn biến phù hợp theo giá thị trường thế giới. Chưa kể, các loại thuế phí đối với xăng dầu bán trong nước hiện nay đang quá cao, chỉ một loại phí môi trường (3.000 đồng/lít xăng) thôi cũng đã “ngốn” gần nửa giá gốc xăng dầu nhập về, do vậy giá xăng dầu trong nước khó có thể thấp như biến động giảm của giá thế giới…
“Chúng ta cần sớm có thị trường xăng dầu thực sự cạnh tranh. Tôi tin lúc đó người dân không quan tâm tới việc anh bán xăng dầu với giá bao nhiêu, mà chắc chắn lúc đó, giá xăng dầu của anh phải rẻ nhất, tốt nhất thì người tiêu dùng mới tìm mua. Còn hiện nay, giá xăng dầu của chúng ta vẫn còn mang tính độc quyền, thống lĩnh thị trường nên mỗi kỳ điều hành lại có nhiều tranh cãi về giá lớn như vậy” - ông Độ nhìn nhận.
Giá dầu thô giảm trong thời gian này kéo theo giá xăng nhập khẩu từ Singapore cũng giảm theo đáng kể. Theo số liệu nhập khẩu xăng dầu về VN thông tin trên tờ Tuổi trẻ, giá xăng nhập từ Singapore đang ở khoảng 57 USD/thùng, tương đương 8.055 đồng/lít nếu tính theo tỉ giá USD bán ra tại ngân hàng Vietcombank ngày 14.11 là 22.470 đồng/USD. Bộ Công Thương cho biết, bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới 15 ngày kể từ 19.10 đến 2.11 là 58,122 USD/thùng xăng RON 92; 58,012 USD thùng dầu diezel; 58,014 USD/thùng dầu hỏa và 239,059 USD/tấn dầu mazut.
