Những lời động viên và khuyên bảo đúng cách có thể giúp con tự tin, trong khi những lời chỉ trích hay nghi ngờ có thể làm tổn thương tinh thần trẻ.
Từ ngữ có thể tác động mạnh mẽ đến suy nghĩ và cảm xúc của chúng ta, đặc biệt là trong thời thơ ấu. Những lời dạy của bố mẹ có thể ảnh hưởng lớn đến con cái trong suốt cuộc đời.
Những lời động viên và khuyên bảo đúng cách có thể giúp con tự tin và phát triển, trong khi những lời chỉ trích hay nghi ngờ có thể làm tổn thương tinh thần và gây hại cho sự tự tin của con.
Vì vậy, các chuyên gia đề xuất 4 cụm từ nên tránh khi nói chuyện với con, thay vào đó bố mẹ có thể sử dụng những từ ngữ khác để giao tiếp với con một cách tích cực và gần gũi hơn.
Khen ngợi con
Tránh: “Mẹ rất tự hào về con!” hoặc "Làm tốt lắm!"
Hãy thử: “Chắc hẳn con rất tự hào về thành tích của mình!” hoặc “Con chơi bản nhạc đó hay quá!”
Khi bố mẹ dành thời gian để khen ngợi con về tất cả mọi việc nhỏ mà trẻ đã làm, từ việc ăn no đến việc vẽ một bức tranh đơn giản, lời khen có thể trở nên vô nghĩa và không mang lại hiệu quả thực sự.
Thay vào đó, để giúp con phát triển và tự tin hơn, bố nên tập trung vào việc khen ngợi những thành tựu cụ thể mà con đã đạt được, chẳng hạn như hoàn thành một bài tập khó hoặc giữ vững một hành động đúng đắn trong một tình huống khó khăn.
Việc khuyến khích con tự phê bình và tự hào về những điều mình đã làm rất tốt cũng rất quan trọng trong việc xây dựng lòng tự tin và sự tự lập. Thay vì chỉ đơn thuần khen ngợi, bố cũng có thể hỏi con về cảm nhận về kết quả mà mình đã đạt được, giúp trẻ hiểu rõ hơn về những mặt tích cực của bản thân, đồng thời con cũng tự tin hơn khi đối mặt với những thử thách khác trong tương lai.
Trò chuyện thăm hỏi hàng ngày
Tránh: “Ngày hôm nay của con thế nào?”
Hãy thử: “Hôm nay điều gì làm con vui nhất không?"
Câu hỏi "Ngày hôm nay của con thế nào?" có thể dẫn đến một câu trả lời ngắn gọn và thiếu thông tin. Để hiểu rõ hơn về những trải nghiệm của con trong một ngày, bố mẹ sử dụng những câu hỏi cụ thể và khuyến khích con trả lời một cách chi tiết.
Ví dụ, bố mẹ có thể hỏi con về những hoạt động họ đã thực hiện trong ngày, như chơi với bạn bè, học tập, tham gia các hoạt động ngoại khóa hay đọc sách. Bố mẹ cũng có thể hỏi về những cảm xúc và suy nghĩ của con về những trải nghiệm đó, để hiểu rõ hơn về cách con cảm nhận và xử lý thông tin.
Việc sử dụng những câu hỏi cụ thể này không chỉ giúp con trả lời một cách chi tiết và đầy đủ, mà còn giúp bố mẹ hiểu rõ hơn về những sở thích, nhu cầu và khả năng của con, từ đó có thể giúp chúng ta tạo ra môi trường phù hợp để con phát triển và học tập tốt hơn.
Khi bố mẹ muốn được nghỉ ngơi
Tránh: “Đừng có làm phiền mẹ”
Hãy thử: "Chuyện gì đã xảy ra vậy?" hoặc "Con có thể tự chơi không, mẹ nghỉ một chút chúng ta sẽ nói chuyện sau nhé!“
Trong trường hợp này, nếu ta thường xuyên bỏ qua những nhu cầu của con, có nghĩa bố mẹ đang gửi đi thông điệp rằng trẻ không quan trọng và không đáng được quan tâm. Điều này có thể khiến trẻ cảm thấy không có giá trị và không có nơi để chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của mình.
Việc hỗ trợ trẻ trong thời thơ ấu là cực kỳ quan trọng để giúp con phát triển tốt hơn trong tương lai, đồng thời cũng giúp xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa bố mẹ và con cái.
Nếu bố mẹ không thể tập trung hoàn toàn vào con ngay lập tức, hãy yêu cầu con cho mình vài phút để hoàn thành những việc đang làm, và khi có thời gian rảnh hơn, bố có thể quay lại và dành thời gian để tương tác với con.
Các chuyên gia khuyên rằng, bố mẹ nên lắng nghe con một cách chân thành và tôn trọng cảm xúc, cố gắng giúp đỡ khi con cần sự hỗ trợ của bố mẹ. Những hành động nhỏ sẽ giúp con cảm thấy yêu thương và quan tâm, đồng thời cũng giúp xây dựng mối quan hệ đáng tin cậy giữa bố mẹ và con cái.
Khi trẻ muốn bộc lộ cảm xúc
Tránh: “Nín ngay!”
Hãy thử: “Chuyện gì đã xảy ra vậy?” hoặc "Để mẹ giúp con nhé!"
Khóc là một phản ứng bình thường, khi bố mẹ nói với con "Đừng khóc!" có nghĩa đang giảm bớt giá trị và ý nghĩa của cảm xúc của trẻn, và có thể khiến con cảm thấy bị bỏ rơi và không được quan tâm đến. Thay vào đó, bố mẹ nên cố gắng thể hiện sự quan tâm và muốn giúp đỡ con.
Việc lắng nghe và hiểu cảm xúc của con là rất quan trọng, bởi vì nó giúp xây dựng một mối quan hệ đáng tin cậy giữa bố mẹ và con cái. Khi con khóc, bố mẹ có thể nói với chúng rằng ta đang ở đó và sẵn sàng lắng nghe và giúp đỡ.
Nếu trẻ đang cảm thấy quá mệt mỏi hoặc quá căng thẳng để nói chuyện, bố mẹ có thể ôm con và cho chúng biết rằng chúng ta sẽ luôn ở bên cạnh và không bao giờ để chúng một mình. Những hành động như vậy giúp trẻ cảm thấy an toàn và yên tâm hơn.
