Các nhà nghiên cứu đã chứng minh, có sự giác biệt về IQ, cảm xúc, thể chất giữa trẻ thức khuya và trẻ ngủ sớm.
Khi nhắc đến việc thức khuya thường được liên tưởng đến giới trẻ chơi game hoặc làm thêm giờ, nhưng hiện nay, thói quen này không chỉ xuất hiện ở giới trẻ mà rất nhiều trẻ em cũng mắc phải.
Hiện nay, áp lực học tập ngày càng cao, khiến nhiều trẻ phải ngồi viết bài đến tận nửa đêm. Tuy nhiên, thức khuya học bài không chỉ gây phản tác dụng mà còn có thể gây tổn thương không thể khắc phục cho cơ thể, ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch.
Với những đứa trẻ thức khuya thường xuyên, từ 1 năm trở lên sẽ có sự thay đổi về cả IQ, cảm xúc và thể chất. Dưới đây là 4 điểm khác biệt giữa trẻ thức khuya và trẻ ngủ sớm, bố mẹ nên biết để có phương pháp điều chỉnh phù hợp cho con.
Khoảng cách về IQ
Thói quen thức khuya có thể gây hại cho trí thông minh của trẻ. Theo các nhà khoa học tại Đại học Boston (Mỹ), khi thức khuya, não bộ trẻ sẽ không được "tự làm sạch và giải độc" một cách đầy đủ như trong giấc ngủ.
Khi ngủ, một lượng máu sẽ chảy ra khỏi não theo chu kỳ, dịch não tủy sẽ loại bỏ các chất độc, giúp cơ thể loại bỏ "rác độc" tích tụ trong não. Tuy nhiên, thức khuya liên tục sẽ dẫn đến sự tích tụ chất độc trong não, gây tổn thương và giảm trí nhớ, kết quả là chỉ số IQ sẽ bị giảm sút.
Để chứng minh độ hại của thức khuya đối với học tập, các nhà khoa học tại Đại học Boston đã tham gia vào các nghiên cứu quốc tế về giáo dục, bao gồm Nghiên cứu về khuynh hướng học tập toán và khoa học quốc tế và Nghiên cứu Quốc tế về tiến bộ trong kỹ năng tập đọc.
Thói quen thức khuya có thể gây hại cho trí thông minh của trẻ.
Công trình này đã thu thập số liệu xếp hạng từ hơn 900.000 học sinh tiểu học và trung học tại 50 nước và vùng lãnh thổ, để xếp hạng các nước dựa trên thành tích học tập toán, khoa học và tập đọc.
Kết quả cho thấy, Mỹ có tỷ lệ học sinh thiếu ngủ cao nhất, với 73% học sinh từ 9-10 tuổi và 80% học sinh từ 13-14 tuổi có kết quả học tập sút giảm do mất ngủ. Tỉ lệ này cao hơn rất nhiều so với tỉ lệ bình quân trên toàn cầu, 47% học sinh tiểu học và 57% học sinh trung học thiếu ngủ.
Trong các nghiên cứu này, yếu tố dinh dưỡng cũng được tính đến, nhưng thấy rằng mất ngủ có ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập của trẻ.
Sự khác biệt về thể chất
Thói quen thức khuya có thể gây hại cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ, ở nhiều mặt khác nhau. Đầu tiên, thức khuya ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ. Khoảng 80% hormone tăng trưởng được tiết ra trong giấc ngủ, và hormone này được tiết ra nhiều hơn vào nửa đầu của đêm. Vì vậy, trẻ cần phải đi ngủ sớm nhất có thể để có giấc ngủ đủ và tốt nhất.
Thứ hai, thức khuya thường xuyên có thể gây rối loạn hệ thống nội tiết của trẻ, ảnh hưởng đến sự điều hòa bình thường của các hormone. Nó có thể làm rối loạn tiết melatonin, gây rối loạn nhịp điệu phát triển và dẫn đến sự phát triển sớm của cơ thể.
Ngoài ra, thức khuya thường xuyên cũng có thể gây hại cho da của trẻ. Nó có thể gây ra sạm đen, vàng vọt, quầng thâm và mụn. Nếu trẻ thức khuya trong thời gian dài, lượng đường trong máu sẽ tăng cao, dẫn đến tăng cân và ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ.
Trẻ thường thức khuya ảnh hưởng đến sự điều hòa bình thường của các hormone.
Tâm trạng và cảm xúc
Đứa trẻ thức khuya thường mang tâm trạng khó chịu, căng thẳng và dễ cáu gắt hơn so với đứa trẻ đi ngủ sớm. Điều này có thể do thiếu ngủ và cảm thấy mệt mỏi.
Đứa trẻ thức khuya cũng dễ gặp phải nhiều vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo lắng, sợ hãi, khó chịu, dễ cáu gắt và thiếu tự tin. Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu suất học tập của đứa trẻ.
Trẻ em thường xuyên thức khuya sẽ dễ dàng bị mất tập trung, trầm cảm, và khó tính, ảnh hưởng đến kết quả học tập và cuộc sống xã hội.
Ngược lại, đứa trẻ đi ngủ sớm thường có tâm trạng tốt hơn và có thể cảm thấy sảng khoái, tự tin hơn vào buổi sáng.
Đứa trẻ thức khuya cũng dễ gặp phải nhiều vấn đề tâm lý như căng thẳng, lo lắng, sợ hãi, khó chịu, dễ cáu gắt...
Khoảng cách học tập
Một nghiên cứu được tiến hành tại Đại học Lübeck ở Đức đã cho thấy tác hại của thói quen thức khuya đối với khả năng ghi nhớ của trẻ.
Trong thí nghiệm này, một nhóm học sinh cấp hai được chia thành hai nhóm, một nhóm được yêu cầu thức khuya để ghi nhớ từ trong khi nhóm còn lại được yêu cầu ngủ bình thường sau khi ghi nhớ từ. Kết quả cho thấy những học sinh thức khuya để ghi nhớ có tỷ lệ quên trung bình cao hơn đến 15% so với những học sinh ngủ đủ giấc.
Thực tế cho thấy rằng, trong nhiều trường hợp, việc học tập trở nên dễ dàng hơn vào ngày hôm sau sau khi trẻ có một giấc ngủ đủ và tốt. Bởi khi chúng ta ngủ, bộ não vẫn hoạt động và xử lý thông tin được nhập vào trong ngày.
Nếu trẻ có thói quen thức khuya dễ dẫn đến tình trạng học kém, thiếu tập trung.
Sau một đêm ngủ, chất dẫn truyền của dây thần kinh trí nhớ sẽ dồi dào hơn vào buổi sáng. Vì vậy, việc ngủ đủ giấc và dậy sớm sẽ giúp trí não của trẻ hoạt động tốt hơn, từ đó cải thiện khả năng học tập.
Do đó, bố mẹ cần lập kế hoạch thời gian ngủ cho trẻ một cách khoa học. Học sinh tiểu học cần ngủ ít nhất 9 tiếng mỗi ngày, trong khi học sinh THCS cần ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày. Việc đảm bảo giấc ngủ đủ và tốt sẽ giúp trẻ tập trung học tập tốt hơn.
Nếu trẻ có thói quen thức khuya, bố mẹ nên tìm cách giải quyết vấn đề này bằng cách tạo thói quen đi ngủ đúng giờ, giảm thiểu hoạt động trước giờ đi ngủ, tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái cho giấc ngủ của trẻ.
