Một số quy tắc quan trọng bố mẹ nên nuôi dưỡng cho trẻ sớm, hướng dẫn con hình thành thói quen sống lành mạnh.
Theo giáo sư tâm lý Li Meijin, bố mẹ dù bận rộn đến đâu vẫn nên dành thời gian tự mình chăm sóc con cái, đặc biệt giai đoạn từ 1-6 tuổi, là chìa khóa trong quá trình phát triển của trẻ.
Đây cũng là giai đoạn quan trọng để bố mẹ thiết lập cho con ý thức về nội quy. Nếu thiếu hướng dẫn phù hợp, việc sửa chữa những thói quen xấu của trẻ sẽ khó khăn hơn khi vào tuổi thiếu niên.
Vì vậy, giáo sư tâm lý Li Meijin khuyến khích bố mẹ nên trực tiếp chăm sóc con, đặt ra những quy tắc sau cho con trước 6 tuổi.
Không được tự ý chạm vào đồ của người khác
Trong quá trình đồng hành cùng con lớn lên, bố mẹ nên dạy trẻ có ý thức tồn tại "của bạn và tôi". Hãy giúp con hiểu rõ ranh giới giữa cái của mình và của người khác. Như việc con trai chỉ được đi vệ sinh nam, con gái chỉ được đi vệ sinh nữ.
Dù trẻ có thích đồ của người khác đến đâu thì cũng không được chạm vào khi chưa có sự cho phép. Đây là những điều căn bản về việc tôn trọng và bảo vệ quyền riêng tư của bản thân và người khác.
Hướng dẫn trẻ trở thành người có lối sống lành mạnh, biết tôn trọng bản thân và những người xung quanh. Điều này không chỉ góp phần bảo vệ an toàn, phát triển trở thành một thành viên tốt trong gia đình.
Trẻ phải hỏi ý kiến trước khi chạm vào đồ của người khác.
Hãy chủ động làm việc của mình, đừng hỏi bố mẹ mọi việc
Nhiều trẻ phải nhờ đến sự giúp đỡ của bố mẹ trong mọi việc. Một số bố mẹ cho rằng đây là hành vi bình thường. Tuy nhiên, theo giáo sư Li, bố mẹ hãy dạy trẻ chủ động làm việc của mình, đừng hỏi mọi việc.
Nhiều bố mẹ quá lo lắng, bảo bọc con khiến trẻ trở nên quá dựa dẫm và thiếu tự lập. Trẻ cần được rèn luyện khả năng tư duy độc lập, tự giải quyết vấn đề từ sớm. Việc này giúp trẻ phát triển kỹ năng sống quan trọng, tạo nền tảng vững chắc để sau này trẻ có thể tự tin đối mặt với các thách thức trong cuộc sống.
Thỉnh thoảng hãy cho trẻ một số gợi ý nhỏ để lựa chọn và học cách giải quyết vấn đề. Việc trẻ có chính kiến riêng của mình là điều thực sự quan trọng. Bố mẹ nên buông bỏ một cách thích hợp trong khi đồng hành cùng con trưởng thành, có thể tự lập. Khi trẻ được trao quyền tự quyết, sẽ phát triển ý thức trách nhiệm, tự tin và khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
Hãy chủ động làm việc của mình.
Đặt đồ vật trở lại vị trí cũ
Nhiều bậc phụ huynh phàn nàn rằng con mình ném đồ chơi khắp nơi sau, và chờ người khác dọn dẹp.
Trong trường hợp này, bố mẹ nên dạy trẻ nhà là của chúng ta. Một ngôi nhà sạch sẽ, ngăn nắp sẽ khiến mỗi chúng ta hạnh phúc, trong khi một ngôi nhà bừa bộn thường sẽ ảnh hưởng đến tinh thần. Vì vậy, mỗi khi chơi xong, trẻ nên tự dọn dẹp gọn gàng, đặt đồ vật lại vị trí cũ.
Trẻ cần được rèn luyện ý thức trách nhiệm về việc giữ gìn trật tự và vệ sinh trong nhà. Đây không chỉ là một nhiệm vụ đơn thuần, mà còn là cách để trẻ học cách tự lập, tổ chức cuộc sống của chính mình. Khi trẻ quen với việc dọn dẹp sau khi chơi đùa, sẽ hình thành thói quen giữ gìn ngăn nắp, sạch sẽ, điều này sẽ giúp ích cho sự phát triển trong tương lai.
Bố mẹ cần kiên trì hướng dẫn, động viên trẻ thực hiện tốt nhiệm vụ này. Đừng vội vàng can thiệp, thay vào đó, hãy để trẻ tự thực hiện và tự điều chỉnh cho phù hợp. Chỉ khi trẻ được trao quyền tự quyết, mới có cơ hội phát triển ý thức tự giác và trách nhiệm cá nhân.
Một ngôi nhà gọn gàng, ngăn nắp không chỉ tạo cảm giác thoải mái, mà còn rèn luyện cho trẻ tính cẩn thận, kỷ luật và trách nhiệm - những phẩm chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Thực hiện theo thứ tự, ai đến trước được phục vụ trước
Giữ trật tự là một vấn đề rất quan trọng. Trẻ nên tuân theo mệnh lệnh và có ý thức xếp hàng, không nên chen lấn.
Kỷ luật và trật tự là nền tảng quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc tuân thủ thứ tự, xếp hàng và ứng xử đúng mực không chỉ là điều kiện tiên quyết để hòa nhập cộng đồng, mà còn là cách trẻ học cách tôn trọng quyền lợi của người khác.
Khi tham gia các hoạt động công cộng như đi xe buýt, tàu điện, đi qua khu vực an ninh, ăn uống, bố mẹ cần dạy con cách xếp hàng đúng thứ tự và chờ đến lượt mình được phục vụ. Không được chen lấn, tranh giành hoặc gây mất trật tự. Điều này tạo nên một môi trường an toàn, thoải mái cho mọi người, giúp trẻ hình thành ý thức kỷ luật, tôn trọng người khác.
Từ những hành vi đơn giản như xếp hàng, trẻ sẽ dần nhận thức được tầm quan trọng của trật tự và kỷ luật. Những kỹ năng này sẽ theo trẻ suốt cuộc đời, có ý thức tự giác và trách nhiệm với cộng đồng.
Thực hiện theo thứ tự, ai đến trước được phục vụ trước.
Không làm phiền và có ý thức tôn trọng người khác
Dạy trẻ biết tuân thủ và tôn trọng các quy tắc cũng cần được áp dụng trong môi trường gia đình. Ví dụ, khi trẻ muốn sử dụng các thiết bị điện tử như máy tính bảng hay xem TV, được dạy phải hỏi ý kiến của bố mẹ trước. Nếu được cho phép, trẻ cũng cần biết giảm âm lượng và đóng cửa lại để không gây ồn ào, làm phiền người khác trong gia đình.
Những hành vi đơn giản như vậy giúp trẻ tôn trọng người xung quanh, kỷ luật, tự chủ và có trách nhiệm. Khi trẻ được trang bị những kỹ năng này ngay từ nhỏ, đó sẽ trở thành thói quen và là nền tảng để phát triển những phẩm chất tốt đẹp khác như tính cẩn thận, chu đáo và tôn trọng mọi người.
Ngoài ra, việc để trẻ tự điều chỉnh hành vi của mình cũng giúp bố mẹ xây dựng mối quan hệ tin cậy với con. Trẻ sẽ cảm thấy được tôn trọng và có trách nhiệm hơn, thay vì bị ép buộc một cách cứng nhắc.
Nếu phạm sai lầm hãy xin lỗi
Sai lầm là điều không thể tránh khỏi. Và sự trưởng thành của một đứa trẻ là một quá trình không ngừng mắc sai lầm và hoàn thiện.
Trong gia đình, cả người lớn và trẻ đều phải xin lỗi khi mắc lỗi. Nếu bố mẹ có lỗi thì nên xin lỗi con. Nếu con làm tổn thương bố mẹ thì con phải xin lỗi. Việc xin lỗi là một cách để thể hiện sự tôn trọng, sửa chữa sai lầm và củng cố mối quan hệ trong gia đình.
Biết giúp đỡ mọi người xung quanh lúc cần.
Thực tế, việc trẻ mắc lỗi là điều bình thường, nhưng phải có thái độ thừa nhận và quyết tâm sửa chữa. Thay vì che giấu hay trách móc, bố mẹ nên dạy trẻ cách nhận ra lỗi lầm, chịu trách nhiệm và sửa sai. Điều này giúp trẻ trưởng thành hơn, tạo nên môi trường gia đình lành mạnh, trong đó mọi thành viên đều cảm thấy được hỗ trợ, thấu hiểu và tin tưởng.
Quá trình này không hề đơn giản, nhưng sẽ trở thành nền tảng giúp trẻ hình thành tính cách lành mạnh, biết cách giải quyết vấn đề và tiếp tục hoàn thiện bản thân. Bởi lẽ, sự trưởng thành không phải là một điểm đến mà là một hành trình vô cùng quý giá. Và gia đình chính là nơi cung cấp những bài học quý báu nhất cho trẻ trong hành trình ấy.
Luôn nói lời cảm ơn, lễ phép và biết ơn
Nhiều bậc bố mẹ cảm thấy trong gia đình không cần phải lịch sự. Vì vậy, khi con giúp bố mẹ việc gì, bố mẹ không cần phải nói lời cảm ơn, hay khi bố mẹ giúp con làm việc gì thì con cũng không cần phải nói lời cảm ơn. Hậu quả của việc này là trẻ coi thường sự giúp đỡ của người khác.
Điều thực sự quan trọng là dạy con nói lời cảm ơn thường xuyên và trở thành một đứa trẻ lịch sự và biết ơn. Những câu nói như "Cảm ơn con đã đã dọn dẹp phòng" hay "Cảm ơn bố đã nấu bữa tối ngon quá" không chỉ thể hiện sự lịch sự mà còn góp phần xây dựng mối quan hệ gần gũi và thấu hiểu trong gia đình.
Luôn nói lời cảm ơn, lễ phép và biết ơn.
Khi trẻ được dạy cách lịch sự, biết ơn, sẽ học được cách quan tâm đến người khác và biết cách thể hiện sự biết ơn một cách tự nhiên. Điều này nên những mối quan hệ tốt đẹp trong gia đình, giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, tạo ấn tượng tốt với mọi người xung quanh.
Hơn nữa, việc nói lời cảm ơn cũng là cách để trẻ biết trân trọng những nỗ lực, sự hy sinh của bố mẹ và người thân. Đây là bước đầu tiên để trẻ học cách biết ơn, nhân ái và trưởng thành trở thành những người có tính cách tốt đẹp.
