Trẻ sơ sinh quấy khóc đêm là vấn đề khiến nhiều bà mẹ cảm thấy "đau đầu nhức óc". Nhưng không phải tự nhiên đứa trẻ khóc, mà là có nguy nhân cụ thể.
Quấy khóc ngắt quãng hoặc thút thít xảy ra khi trẻ ngủ, thường được gọi là khóc đêm. Thông thường, trẻ sơ sinh không khóc mà không có lý do, phải có lý do nào đó khiến trẻ khóc.
Hầu hết các bậc bố mẹ mới làm quen không biết tại sao, mặc dù rất lo lắng, nhưng chỉ có thể ôm đứa trẻ và dỗ dành. Trên thực tế, điều này không giải quyết được vấn đề gì cả, và em bé vẫn sẽ tiếp tục khóc, khiến cả người lớn và đứa trẻ đều kiệt quệ về thể chất và tinh thần.
Trên thực tế, chứng khóc đêm phổ biến hơn ở trẻ sơ sinh mà nguyên nhân chủ yếu là do hệ thần kinh của trẻ sơ sinh chưa phát triển đầy đủ. Ngoài nguyên nhân khiến trẻ khóc đêm này và đặc điểm riêng của trẻ sơ sinh, còn có 5 tình huống dưới đây, mẹ đừng thờ ơ bỏ qua.
Đầy hơi hoặc chuột rút
Trẻ sơ sinh khi bú thường hút một ít không khí, không khí đọng lại trong cơ thể dễ gây chướng bụng và đau bụng. Ngoài ra, cơ trơn thành ruột co bóp kịch phát và mạnh của trẻ sơ sinh gây khó chịu, đau đớn.
Trẻ bị đau bụng, có thể xảy ra vào một thời điểm cố định, từng đợt hoặc kéo dài trong vài giờ. Khi trẻ khóc, mặt đỏ bừng, miệng nhợt nhạt, bụng sưng và căng, hai tay nắm chặt, hai bàn chân lạnh. Biện pháp ôm ấp và cho con bú sẽ không thuyên giảm.
Cơn đau quặn ruột thường xảy ra vào ban đêm hoặc buổi tối, và phổ biến hơn ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi (đặc biệt là trẻ sơ sinh trong vòng 100 ngày). Sau đó, nó sẽ dần biến mất theo tuổi tác. Hầu hết các bé mắc triệu chứng này sẽ tự khỏi nên chắc hẳn bố mẹ đã quá lo lắng.
Khi bé bị đau bụng, mẹ có thể bế bé thẳng đứng và cho bé ợ hơi nhiều để đẩy hết không khí trong dạ dày ra ngoài, cũng có thể cho bé nằm sấp hoặc bế bé trên mặt phẳng để giảm đau bụng, xoa bóp nhẹ nhàng cho bé bằng cách dùng tay xoa bụng bé, dùng túi nước ấm chườm bụng, điều này cũng có thể giúp giảm bớt khó chịu.
Massage bụng có thể giúp giảm đầy hơi, khó tiêu, giúp bé có giấc ngủ ngon hơn.
Khó tiêu
Các chức năng cơ thể của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện, thức ăn trẻ ăn vào dễ bị khó tiêu. Việc cho bé ăn quá nhiều không chỉ khiến bé khó chịu mà còn khiến hệ tiêu hóa bị quá tải, dễ gây ra các bệnh về đường tiêu hóa.
Nếu bé ăn quá nhiều sẽ kích thích quá mức niêm mạc đường tiêu hóa, gây ra các triệu chứng khó chịu như đau bụng, buồn nôn, nấc cụt , ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng bình thường, về lâu dài sẽ khiến bé chậm phát triển.
Bé bị khó tiêu cần điều chỉnh lại cơ cấu chế độ ăn, không nên ăn quá no trong mỗi bữa, có thể ăn ít nhưng chia thành nhiều bữa. Các bà mẹ đang cho con bú cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống của mình, nên chọn ăn một số món ăn nhẹ.
Bé đã ăn dặm bổ sung có thể chọn một số món dễ tiêu hóa và hấp thu như cháo kê, cháo khoai mỡ, cháo bí đỏ… Tránh dùng quá nhiều một lúc, nên tăng cường vận động một cách hợp lý vào thời gian bình thường, nếu cần cũng có thể ăn thêm một số loại men vi sinh để điều chỉnh dạ dày.
Thiếu canxi
Bé thiếu canxi lâu ngày có thể dẫn đến còi xương. Vì tình trạng diễn ra chậm và không rõ ràng nên không dễ thu hút sự chú ý của bố mẹ. Trẻ hay thức đêm và khóc to, cần phải chú ý nguyên nhân do thiếu canxi, tốt nhất nên kịp thời đến bệnh viện kiểm tra.
Bé thiếu canxi sẽ khiến các dây thần kinh tự chủ trong cơ thể dễ bị kích động và nhạy cảm, chỉ cần “trái gió trở trời” thì nhẹ nhất cũng sẽ khiến bé thức giấc. Ngoài ra, trẻ còn có biểu hiện như đổ mồ hôi trộm, bứt rứt, quấy khóc,… Trường hợp nặng sẽ khiến tâm thần bất thường, biến dạng xương, chân hình chữ O hoặc chữ X.
Nếu tình trạng thiếu canxi của bé không nghiêm trọng thì có thể bổ sung bằng thực phẩm, mẹ (đang cho con bú) hoặc bé nên ăn nhiều thực phẩm giàu canxi như sữa, thịt bò, thịt cừu, các loại đậu, cá, tôm, rau củ. Bé ăn sữa bột có thể chọn sữa bột có hàm lượng canxi cao.
Điều quan trọng nhất là cho bé phơi nắng nhiều hơn bình thường để cơ thể tổng hợp vitamin D. Hoặc bố mẹ cũng có thể bổ sung vitamin D và canxi đúng cách dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, đồng thời tăng cường vận động cũng có thể thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi.
Việc trẻ bị thiếu canxi cũng là nguyên nhân khiến giấc ngủ của trẻ không đảm bảo chất lượng.
Chơi quá phấn khích trước khi đi ngủ
Chơi với bé quá nhiều trước khi ngủ sẽ khiến bé khó đi vào giấc ngủ, hoặc sau khi chìm vào giấc ngủ, não bộ vẫn ở trạng thái hưng phấn nên mơ nhiều hơn, ngủ không yên giấc, dễ tỉnh giấc. Nếu mọi thứ cứ tiếp diễn như vậy, không chỉ chất lượng giấc ngủ kém mà còn ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển.
Sự tiết hormone tăng trưởng của con người đạt đến đỉnh điểm vào lúc 11 giờ đêm. Nếu bé ngủ muộn, không được đi ngủ trước giờ cao điểm sẽ làm giảm tiết hormone tăng trưởng, từ đó hạn chế tăng trưởng, đồng thời dẫn đến tinh thần kém, cáu gắt, chán ăn vào ngày hôm sau.
Nên xây dựng cho bé thời gian biểu ngủ đều đặn hàng ngày. Không trêu chọc bé từ nửa tiếng đến 1 giờ trước khi đi ngủ, cố gắng giữ cho bé không gian yên tĩnh, ổn định về mặt cảm xúc, tránh kích động hoặc căng thẳng.
Tạo môi trường ngủ cho bé có nhiệt độ phù hợp, ánh sáng dịu nhẹ, không ồn ào. Trước khi đi ngủ, bố mẹ có thể kể cho bé nghe một câu chuyện, ngân nga một bài hát ru hoặc bật một vài bản nhạc nhẹ nhàng, êm dịu để bé dễ ngủ.
Trước khi đi ngủ, nếu tinh thần trẻ quá phấn kích thì sẽ khiến trẻ khó đi vào giấc ngủ ngon.
Khó chịu về môi trường hoặc khóc sinh lý
Môi trường không phù hợp tức là bé đề cập đến tình trạng quá nóng, quá lạnh, quá khô, giường quá dày, quần áo quá chật,… Về mặt sinh lý là tiểu ướt, đói, khát… Những yếu tố này sẽ khiến em bé cảm thấy khó chịu nên sẽ quấy khóc để phát tín hiệu cho bố mẹ kịp thời xử lý.
Cũng có một số bé ban ngày ngủ quá nhiều do giấc ngủ bị đảo lộn, nên ban đêm sẽ không muốn ngủ, mà cần bố mẹ chơi cùng, lúc này chỉ cần mẹ bế bé lên là bé sẽ nín khóc.
Ảnh hưởng môi trường hay tiếng khóc sinh lý, bố mẹ cần quan sát kỹ và loại trừ từng điểm một, đồng thời loại bỏ các yếu tố kích thích, gây khó chịu cho bé. Tạo cho bé một môi trường ngủ thoải mái và yên tĩnh để bé có thể ngủ yên.
Đối với em bé có giấc ngủ đen trắng bị đảo ngược, bố mẹ có thể chơi và tương tác với bé nhiều hơn vào ban ngày, dẫn bé ra ngoài đi dạo, để bé có thể duy trì một lượng năng lượng và sức sống nhất định trong ngày, và bé sẽ ngủ tốt hơn vào ban đêm. Ngoài ra, ban ngày không nên tắt hoàn toàn ánh sáng khi ngủ, ban đêm không bật đèn ngủ, để bé có khái niệm về ngày và đêm, hình thành nếp sinh hoạt bình thường.
Môi trường ngủ không đảm bảo sự thoải mái, sẽ khiến trẻ quấy khóc vào ban đêm.