Khi trẻ quen với việc học có tổ chức, sẽ tự động biết cách quản lý thời gian và sắp xếp công việc một cách khoa học.
Việc cải thiện khả năng tập trung của trẻ và áp dụng vào học tập là một quá trình có hệ thống và liên tục, đòi hỏi sự đầu tư thời gian và nỗ lực từ cả phụ huynh.
Các chuyên gia giáo dục, bố mẹ nên rèn luyện cho trẻ những thói quen này sớm, nhằm tạo nền tảng học tập vững chắc, tiếp thu kiến thức nhanh và học tốt hơn ở các bậc sau.
Tạo môi trường học tập phù hợp
Gọn gàng và ngăn nắp: Đảm bảo khu vực học tập của trẻ sạch sẽ và ngăn nắp, giảm bớt phiền nhiễu, từ đó nâng cao khả năng tập trung và hiệu quả học tập. Một không gian học tập gọn gàng không chỉ giúp trẻ dễ dàng tìm kiếm tài liệu mà còn tạo cảm giác thoải mái và dễ chịu khi học.
Hướng dẫn trẻ nên chỉ đặt những vật dụng cần thiết cho việc học tập hiện tại trên bàn làm việc, như sách giáo khoa, vở ghi, bút và các dụng cụ học tập thiết yếu khác.
Tạo môi trường học tập phù hợp.
Việc hạn chế số lượng đồ vật trên bàn giúp trẻ không bị phân tâm bởi những thứ không liên quan, đồng thời cũng tạo ra một thói quen tốt về sự tổ chức và quản lý không gian cá nhân.
Đủ ánh sáng: Nơi học nên đủ ánh sáng và dịu nhẹ, tránh ánh sáng quá mạnh hoặc quá tối đến thị lực của trẻ.
Yên tĩnh và thoải mái: Cố gắng giữ cho môi trường học tập yên tĩnh nhất có thể và giảm nhiễu tiếng ồn. Một số cây xanh hoặc đồ trang trí có thể được bố trí hợp lý để tạo ra bầu không khí ấm áp và thoải mái.
Thiết lập thói quen sinh hoạt đều đặn hàng ngày
Ngủ đủ giấc: Đảm bảo thời gian ngủ đủ giấc sẽ giúp trẻ phục hồi trí não và cải thiện khả năng tập trung. Học sinh tiểu học nên ngủ 10-11 giờ mỗi ngày.
Thiếu ngủ có thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi, khó chịu, và giảm khả năng kiểm soát cảm xúc, khiến trẻ dễ dàng bị phân tâm và khó khăn trong việc tập trung vào bài học. Trong khi đó, trẻ ngủ đầy đủ thường có tâm trạng tốt, dễ dàng tương tác với bạn bè và thầy cô.
Lịch trình định sẵn: Lập một lịch trình cố định, bao gồm thời gian thức dậy, ăn uống, học tập và ngủ nghỉ để giúp trẻ hình thành thói quen sinh hoạt tốt.
Sử dụng phương pháp học phân đoạn
Sắp xếp thời gian hợp lý: Chia thời gian học thành nhiều phần nhỏ, nghỉ ngơi ngắn sau mỗi buổi học tập trung để tránh mệt mỏi, mất tập trung do học liên tục trong thời gian dài. Ví dụ: nghỉ 5 phút sau khi học 20 phút.
Hoạt động trong giờ giải lao: Có thể thực hiện các hoạt động thể chất thư giãn trong giờ giải lao, chẳng hạn như giãn cơ, hít thở sâu,... giúp trẻ phục hồi năng lượng.
Những hoạt động này giúp trẻ thư giãn, kích thích lưu thông máu, từ đó tăng cường sự tỉnh táo và khả năng tập trung khi trở lại học. Thay vì ngồi yên một chỗ, trẻ có thể vận động nhẹ nhàng để “nạp lại năng lượng” cho não bộ.
Hơn nữa, việc chia nhỏ thời gian học giúp trẻ dễ dàng quản lý và theo dõi tiến độ. Khi trẻ thấy mình có thể hoàn thành một phần công việc trong một khoảng thời gian ngắn, sẽ tự tin hơn và có động lực để tiếp tục. Sự thành công nhỏ này tạo ra cảm giác hài lòng.
Sử dụng phương pháp học phân đoạn.
Nuôi dưỡng sở thích
Khám phá sở thích: Khuyến khích trẻ khám phá sở thích và thú vui của riêng mình, chẳng hạn như vẽ tranh, âm nhạc, lập trình,... Trẻ em có nhiều khả năng tập trung vào các lĩnh vực quan tâm hơn.
Thực tế, khi trẻ được khám phá sở thích cá nhân, sẽ cảm thấy hào hứng và vui vẻ hơn. Sự hứng thú này thúc đẩy trẻ tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực mà chúng quan tâm.
Ví dụ, nếu trẻ thích vẽ tranh, việc dành thời gian để học về màu sắc, kỹ thuật vẽ hay thậm chí tham gia vào các lớp học nghệ thuật. Tương tự, những trẻ yêu âm nhạc sẽ có xu hướng luyện tập nhiều hơn, từ đó phát triển tư duy và khả năng phân tích âm thanh.
Tham gia các hoạt động: Hỗ trợ trẻ tham gia các khóa học hoặc hoạt động liên quan và cải thiện khả năng tập trung thông qua các bài tập thực tế.
Dạy trẻ kỹ năng tự quản lý
Thiết lập mục tiêu: Giúp trẻ đặt ra các mục tiêu học tập cụ thể và có thể đạt được, đồng thời chia chúng thành các bước nhỏ để hoàn thành dần dần.
Quản lý thời gian: Dạy trẻ sử dụng các công cụ quản lý thời gian, chẳng hạn như danh sách, lịch,... để lập kế hoạch và quản lý các nhiệm vụ học tập riêng.
Tự giám sát: Khuyến khích trẻ tự theo dõi tiến độ học tập và trạng thái chú ý của mình, đồng thời điều chỉnh chiến lược học tập kịp thời.
Dạy trẻ kỹ năng tự quản lý.
Duy trì những phản hồi và khuyến khích tích cực
Khuyến khích tích cực: Khi trẻ đạt được tiến bộ trong học tập hoặc khả năng tập trung, hãy dành những lời động viên tích cực và phần thưởng kịp thời để nâng cao sự tự tin và động lực.
Tránh chỉ trích: Giảm bớt những lời chỉ trích và buộc tội trẻ để tránh làm tổn hại đến sự nhiệt tình và sự tự tin của trẻ.
Thông qua việc áp dụng các phương pháp trên, bố mẹ có thể nâng cao hiệu quả khả năng tập trung của trẻ trong học tập.
Ngoài ra, thói quen học tập tích cực từ sớm sẽ giúp trẻ hình thành kỷ luật và trách nhiệm. Khi trẻ quen với việc học có tổ chức, sẽ tự động biết cách quản lý thời gian và sắp xếp công việc một cách khoa học, điều này rất có lợi cho việc học tập về sau.
