Da của trẻ nhỏ vô cùng nhạy cảm, nhất là trẻ sơ sinh. Để tránh tình trạng trẻ mắc các bệnh về da, cha mẹ nên chăm sóc trẻ cẩn thận và đúng cách.
Làn da trẻ nhỏ rất nhạy cảm, nên dễ bị chàm, rôm sảy, côn trùng đốt (mề đay mẩn ngứa), cháy nắng làm tổn thương dẫn đến gây ra một số bệnh nhiễm trùng ngoài da. Làn da mỏng manh của trẻ sẽ tấy đỏ, sưng tấy, phồng rộp, vỡ ra dưới sự xâm nhập của các vấn đề này, không chỉ khiến trẻ ăn ngủ không yên mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của trẻ trong trường hợp nặng.
Vậy làm thế nào để ngăn ngừa tình trạng nổi mẩn ngứa, rôm sảy, chàm hay cháy nắng ở trẻ, những thông tin hữu ích dưới đây sẽ giúp cha mẹ giải đáp vấn đề trên, thuận lợi hơn cho việc nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ.
Đặc điểm da ở trẻ nhỏ
Cha mẹ làm thế nào để bảo vệ làn da của trẻ? Đầu tiên hãy xem xét 3 đặc điểm của làn da trẻ em.
Chức năng bảo vệ yếu
Sự phát triển không hoàn hảo của màng bã nhờn ở trẻ em, lớp biểu bì mỏng (độ dày da chỉ 1 mm, da người lớn là 2-3 mm), và các sợi đàn hồi kém hơn ở lớp hạ bì, khiến chức năng hàng rào bảo vệ da tương đối mỏng manh của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khả năng chống lại các tác hại từ bên ngoài của chúng cũng yếu hơn.
Làn da trẻ nhỏ vốn nhạy cảm, vì vậy cần được chăm sóc kỹ.
Khả năng điều chỉnh kém
Trước hết, trẻ em có khả năng điều tiết axit-bazơ ở da kém, tốt nhất cha mẹ nên chọn cho con những sản phẩm sữa tắm có tính axit yếu. Thứ hai, tế bào hắc tố ở da trẻ em có tương đối ít melanosome nên dễ xảy ra cháy nắng hơn.
Cuối cùng, khả năng điều hòa thân nhiệt của trẻ em còn yếu và có nhiều khả năng bị cháy nắng nếu không được chăm sóc cẩn thận..
Phát triển hệ thống miễn dịch
Da có một hệ thống miễn dịch hoàn chỉnh, nhưng nó sẽ không phát triển cho đến khi trẻ được khoảng 5 tuổi. Cha mẹ nên biết rằng phản ứng dị ứng và khả năng miễn dịch chống nhiễm trùng thường có mối quan hệ đánh đổi. Dị ứng trở nên nổi bật hơn khi tình trạng sức khỏe được cải thiện đột ngột và nhiễm trùng giảm.
Cách phân biệt bệnh chàm với rôm sảy
Nhiều bậc cha mẹ thường không phân biệt được con mình bị chàm hay rôm sảy. Mặc dù chàm và rôm sảy có vẻ giống nhau nhưng nguyên nhân và cách chăm sóc lại không hoàn toàn giống nhau, chỉ cần làm sai thì tình trạng của trẻ càng bị nặng hơn.
Nguyên nhân khác nhau: Nguyên nhân của bệnh chàm rất phức tạp, bao gồm dị ứng thức ăn, dị ứng môi trường, nhiễm trùng và rối loạn chức năng bảo vệ da. Trẻ đang bú mẹ, nếu mẹ ăn phải thức ăn gây dị ứng, sữa mẹ cũng có thể gây ra bệnh chàm cho trẻ.
Nguyên nhân của bệnh chàm ở trẻ rất phức tạp, bao gồm dị ứng thức ăn, dị ứng môi trường, nhiễm trùng và rối loạn chức năng bảo vệ da.
Rôm sảy là do mồ hôi tiết ra nhiều, mồ hôi thoát ra kém, khiến viêm quanh tuyến mồ hôi do ứ đọng lại trên da.
Thời gian xuất hiện khác nhau: Bệnh chàm có thể xảy ra quanh năm, trẻ sơ sinh được vài tuần tuổi có nhiều khả năng mắc bệnh chàm. Trong khi đó, rôm sảy thường xuyên xảy ra vào mùa hè.
Các vị trí khác nhau: Bệnh chàm phần lớn xuất hiện ở má, trán, vòm chân mày, sau tai, thân mình và tứ chi của trẻ em. Rôm sảy xuất hiện ở những vùng nhiều mồ hôi như trán, cổ, sau lưng.
Hình dạng khác nhau: Ban đầu vết chàm xuất hiện là những nốt mẩn đỏ trên da, với những sẩn đỏ to bằng đầu kim. Rôm sảy biểu hiện là một chấm nhỏ màu trắng ở trung tâm của nốt sẩn, thường xuất hiện từng đợt và tăng nhanh. Rôm sảy có thể chia thành ban trắng, ban đỏ và ban có mủ.
Bệnh chàm được chia thành giai đoạn cấp tính, giai đoạn bán cấp tính và giai đoạn mãn tính, có đặc trưng là ngứa, khô và viêm da.
Cơ chế bệnh sinh của bệnh chàm vẫn chưa rõ ràng, và hiện nay người ta cho rằng nó có liên quan đến các yếu tố di truyền, môi trường, miễn dịch và sinh học. Nguyên nhân của bệnh chủ yếu là do tác động tổng hợp của yếu tố di truyền và yếu tố môi trường, trong đó yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng.
Trẻ em có tiền sử gia đình bị dị ứng có nhiều khả năng mắc bệnh chàm hơn. Các yếu tố môi trường, đặc biệt là thay đổi lối sống (như tắm rửa quá nhiều, chế độ ăn uống, nhiễm trùng, thay đổi môi trường,…) cũng là những yếu tố có nguy cơ chính gây ra bệnh chàm.
Nếu trẻ bị rôm sảy, cha mẹ có thể sử dụng bột chữa rôm sảy để giảm các triệu chứng.
Nếu trẻ bị rôm sảy, cha mẹ có thể sử dụng bột chữa rôm sảy để giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, không nên dùng quá nhiều bột trị rôm sảy ở trẻ, nếu không sẽ gây bít lỗ chân lông và làm tình trạng bệnh thêm trầm trọng.
Trẻ sơ sinh bị phát ban trắng thường không cần điều trị đặc biệt. Trẻ bị phát ban nhiệt đỏ nên giữ da sạch sẽ và thực hiện một số cách chăm sóc và điều trị đơn giản, chẳng hạn như sử dụng kem dưỡng da calamine và nhỏ một ít nước phát ban nhiệt vào nước tắm.
Đối với trẻ sơ sinh bị mụn nhọt, ngoài việc giữ vệ sinh da sạch sẽ, trẻ cũng cần được điều trị chống bội nhiễm hiệu quả. Nếu có biểu hiện nhiễm trùng da kèm theo sốt cần đưa đến bệnh viện kịp thời.
Nếu không muốn bé bị nổi mẩn ngứa hay mắc các bệnh về da, cha mẹ nên lưu ý những điều sau:
Kiểm soát nhiệt độ phòng: Nhiệt độ phòng được kiểm soát ở mức 22 ~ 26 ℃ để giữ cho da bé khô ráo.
Tấm nước ấm cho trẻ: Mẹ nên thường xuyên tắm nước ấm (nhiệt độ nước khoảng 37 ℃). Điều chỉnh nhiệt độ nước thích hợp, quá cao hay quá thấp đều không có lợi cho việc giảm bớt bệnh, tốt hơn hết là dùng nước ấm.
Chọn chất liệu cotton, quần áo rộng rãi thoáng khí: Mặc quần áo phù hợp là rất quan trọng để kiểm soát bệnh. Nên cho trẻ mặc quần áo bằng lụa hoặc cotton, đặc biệt là quần áo lót. Quần áo làm bằng vải sợi visco trên cũng có đặc tính mềm và mượt, không gây kích ứng da cũng được khuyến khích sử dụng.
Nên cho trẻ mặc quần áo bằng lụa hoặc cotton, đặc biệt là quần áo lót rộng rãi, thoáng khí.
Về kiểu dáng, nên chọn những trang phục rộng rãi, không sơ vin và không bó sát.
Thời gian tắm: Thời gian tắm cho trẻ không nên quá lâu, thường là 10 ~ 15 phút. Việc tắm đúng cách là rất quan trọng để làm thuyên giảm tình trạng nổi mẩn ngứa ở trẻ.
Hạn chế dùng sản phẩm kích ứng như xà phòng: Mẹ nên tránh dùng cho trẻ tất cả các loại kích ứng như dùng xà phòng, không ngâm nước quá lâu.
Sát khuẩn kỹ vùng da bị nhiễm trùng: Nếu vùng da tổn thương bị nhiễm trùng, cha mẹ có thể cho thêm một lượng chất diệt khuẩn thích hợp vào bồn tắm.
Ngoài ra những vấn đề trên, mẹ cũng nên lưu ý những điều sau khi chăm sóc trẻ bị chàm:
Dưỡng ẩm: Sau khi làm sạch da, cần dưỡng ẩm kịp thời, mẹ có thể bôi kem kem dưỡng ẩm cho trẻ khoảng 20 phút. Các chất dưỡng ẩm có thể cải thiện khả năng giữ ẩm của lớp sừng sau khi được thêm vào kem dưỡng ẩm. Dầu dừa và dầu hướng dương thường cũng có tác dụng dưỡng ẩm da trẻ nhất định.
Mẹ nên tắm và vệ sinh kỹ cho trẻ thường xuyên, nhằm tránh mắc các bệnh về da.
Thuốc: Một số bệnh chàm nhẹ có thể thuyên giảm sau khi điều trị bằng phương pháp dưỡng ẩm. Bệnh chàm vừa đến nặng cần bôi thuốc mỡ. Tuy nhiên, điều quan trọng cần đặc biệt chú ý là việc bôi các mức độ khác nhau của thuốc mỡ hormone cần phải được chia thành các khu vực, chẳng hạn như mặt và các vùng da có nếp gấp, và nên bôi một lượng thích hợp.
Vì vậy, tốt nhất cha mẹ nên dùng thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, việc bổ sung hợp lý vitamin E, men vi sinh đường ruột cũng rất quan trọng, giúp tăng cường sinh lực cho lá lách, khử ẩm cũng có thể giúp kiểm soát bệnh.
Thức ăn: Một số bệnh chàm là biểu hiện của dị ứng thức ăn, ăn một số loại thức ăn có tính dị ứng cao có thể khiến trẻ bị chàm tấn công, trẻ nên tránh ăn những thức ăn đó.
Làm thế nào để ngăn ngừa trẻ bị cháy nắng
Cháy nắng là một phản ứng viêm cấp tính của da bình thường sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, biểu hiện là nổi ban đỏ trên da, phù nề, mụn nước, bong vảy... Nếu trẻ bị cháy nắng, hãy chườm lạnh ngay lập tức, sau đó sử dụng kem dưỡng da calamine để thoa bên ngoài.
Cháy nắng trên diện rộng và nghiêm trọng có thể gây sốt và sốc, trong trường hợp này trẻ cần được điều trị y tế kịp thời và dùng thuốc toàn thân.
Lưu ý: Bé trên 6 tháng mới có thể bôi kem chống nắng (nên dùng kem chống nắng vật lý). Khi bôi kem chống nắng cho trẻ, mẹ cần chú ý những điều sau:
Bôi trước một lượng nhỏ: Trước khi thoa kem chống nắng toàn thân cho bé, hãy thoa một lượng nhỏ sau tai bé để kiểm tra dị ứng.
Bôi trước khi ra ngoài: Thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài từ 20 đến 30 phút để chống nắng.
Bôi một lượng vừa đủ: Tiêu chí trực quan để đánh giá lượng bôi có đủ hay không là màu da của trẻ có trở nên rõ ràng sau khi bôi hay không.
Thoa lại sau 2 giờ: Nên thoa lại sau mỗi 2 giờ, nếu ra nhiều mồ hôi hoặc hoạt động dưới nước, mẹ có thể tăng tần suất thoa lên. Tránh thoa kem dính vào mắt, và thoa kem chống nắng lên mặt, tay, chân, cổ và sau tai của bé.
Trước khi thoa kem chống nắng toàn thân cho bé, mẹ hãy thoa một lượng nhỏ để kiểm tra kích ứng.
Nếu da trẻ bị kích ứng, nên rửa sạch với sản phẩm dành cho trẻ nhỏ: Kem chống nắng khi thoa lên da có một số kích ứng, vì vậy nếu da trẻ bị kích ứng sau khi bôi kem chống nắng, mẹ nên dùng sữa rửa mặt dạng lỏng hoặc sữa tắm chuyên dụng dành cho trẻ nhỏ để rữa sạch cho con.
Ngoài việc thoa kem chống nắng, khi hoạt động ngoài trời, hãy cố gắng đội mũ chống nắng và mặc quần áo chống nắng cho bé. Nên sử dụng kính râm cho trẻ em trên 3 tuổi.
Tóm lại, nguyên tắc chung khi chăm sóc da cho trẻ là nên chú ý đến việc chống nắng, làm sạch kịp thời và chú ý dưỡng ẩm. Nếu da của trẻ bị viêm, có bệnh, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để điều trị kịp thời.
