Bữa ăn sáng rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, bởi đây là thời điểm trẻ cần bổ sung dinh dưỡng sau một giấc ngủ dài.
Buổi sáng không chỉ là giai đoạn não bộ con người hoạt động nhiều nhất mà còn là giai đoạn hấp thụ chất dinh dưỡng và năng lượng tốt nhất, cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Đối với những đứa trẻ đang tuổi ăn tuổi lớn, bữa sáng mang lại dưỡng chất cho sự phát triển và tăng trưởng của trẻ.
Tuy nhiên vì sự bận rộn cuộc sống và công việc, nhiều bà mẹ thiếu chú trọng, thậm chí rất qua loa khi chuẩn bị bữa sáng cho con. Đó là lý do dẫn đến những bữa sáng thiếu dinh dưỡng, phản khoa học hoặc độc hại, về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và sức khỏe của trẻ.
Dưới đây là những loại thực phẩm mẹ không nên cho trẻ ăn vào buổi sáng, mẹ nên tham khảo để tránh nạp cho con những thực phẩm không lành mạnh.
Thức ăn thừa qua đêm
Người lớn vẫn thường hay tiết kiệm, sử dụng lại những món ăn thừa vào tối hôm trước để làm thức ăn sáng cho ngày mới.
Thế nhưng, tuyệt đối cha mẹ không được cho trẻ ăn loại thức ăn này, bởi theo nghiên cứu, thức ăn để qua đêm sẽ sinh ra nhiều vi khuẩn. Nếu dùng liên tục trong thời gian dài, chúng sẽ gây ảnh hưởng đến đường tiêu hóa, viêm dạ dày ruột nghiêm trọng và tiêu chảy.
Bữa sáng mang lại dưỡng chất cho sự phát triển và tăng trưởng của trẻ.
Thức ăn tiện lợi
Như tên gọi “tiện lợi”, cha mẹ thường nấu buổi ăn sáng “cấp tốc” như mì ăn liền, hoặc hấp bánh bao, bánh nhân đậu đông lạnh,... cho trẻ. Tuy nhiên, những loại thực phẩm này có nhiều chất phụ gia, đặc biệt là đồ chiên rán tiện lợi, gia vị cũng tương đối đậm đặc.
Ví dụ như gói gia vị trong mì gói sẽ kích thích vị giác, chứa nhiều calo gây béo phì hay thực phẩm đông lạnh trông có vẻ lành mạnh nhưng lại có các chất phụ gia, đặc biệt là chất bảo quản, dùng lâu sẽ ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.
Sữa có mùi vị
Sữa là nguồn dinh dưỡng rất tốt cho sự phát triển của trẻ. Nhưng sữa nguyên chất thường không có nhiều vị ngọt, mà đây lại là yếu tố kích thích vị giác của trẻ nhỏ. Vì vậy, nhiều bậc cha mẹ đã mua cho con những loại sữa có mùi vị theo đúng ý thích của con.
Thế nhưng, dù mang danh là sữa nhưng loại thức uống này lại chứa nhiều chất làm ngọt, hàm lượng đường. Về lâu dài, chúng sẽ tích tụ trong cơ thể, chuyển hóa thành chất béo, gây nguy cơ béo phì cho bé.
Thức ăn để qua đêm sẽ sinh ra nhiều vi khuẩn, chúng sẽ gây ảnh hưởng đến đường tiêu hóa của trẻ.
Bữa sáng rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Ăn sáng không đủ chất dinh dưỡng có thể khiến trẻ kém tập trung, phản ứng chậm, giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến sức khỏe đường tiêu hóa, dễ bị hạ đường huyết và thiếu máu.
Vì sự phát triển khỏe mạnh của trẻ, cha mẹ tuyệt đối không được bỏ bê cử ăn sáng của con và nghiên cứu kỹ lưỡng từng bữa ăn lành mạnh cho con.
Tiến sỹ, bác sĩ Trương Hồng Sơn.
Bữa ăn sáng có vai trò quan trọng thế nào đối với sức khỏe của trẻ?
Nghiên cứu trường Đại học King, London (Anh) khảo sát hơn 1.600 đối tượng trẻ em từ 4 - 18 tuổi cho thấy 14% bé trai và 19% bé gái không bao giờ ăn sáng, trong khi có khoảng 50% cả bé trai và bé gái đều bỏ bữa ăn này ít nhất 1 lần trong vài ngày.
Sau mỗi giấc ngủ dài từ 8-10 giờ, bữa sáng là nguồn cung cấp năng lượng chính của não, giúp bổ sung năng lượng cần thiết cho trẻ, thúc đẩy trí nhớ và khả năng tập trung tốt hơn nghiên cứu năm 2013 cho thấy, trẻ ăn bữa sáng thường xuyên có kết quả học tập tốt hơn trong các bài kiểm tra.
Bỏ bữa sáng có thể khiến trẻ cảm thấy mệt mỏi, cáu kỉnh hoặc bồn chồn. Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) chỉ ra rằng việc bỏ bữa sáng có thể làm giảm lượng calo tổng thể lên đến 400 calo/ngày.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy những đứa trẻ bỏ bữa ăn sáng dễ có nguy cơ bị thiếu hụt chất sắt, calci và i ốt. Một phần ba những người bỏ bữa ăn sáng thậm chí không đáp ứng được mức hấp thu dinh dưỡng được khuyến nghị thấp nhất, trong khi 1/5 đối tượng bị thiếu hụt calci và i ốt.
Nghiên cứu mối quan hệ giữa tần suất ăn sáng và tình trạng dinh dưỡng của trẻ 6-17 tuổi ở Trung Quốc. từ 2010-2012 cho thấy Tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ không ăn sáng trong tuần là 16. 5% (59/356), trẻ thấp còi và gầy còm là 5. 6% (20/358) và 11. 0% (39 / 356), cao hơn đáng kể so với tỷ lệ trẻ ăn sáng hàng ngày.
Bữa sáng giúp kiểm soát cân nặng cho bé. Một số nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra bỏ bữa sáng làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Khi không ăn sáng, cơ thể có nhu cầu bù đắp lại năng lượng thiếu hụt nên các em sẽ ăn nhanh, nhiều và no vào các bữa trưa, chiều tối. Năng lượng cung cấp quá nhiều vào cuối ngày nhưng không có hoạt động thể lực để tiêu hao sẽ tích lũy dưới dạng mỡ và gây thừa cân béo phì.
Ăn sáng thường xuyên có khả năng kiểm soát quá trình trao đổi chất tốt hơn, từ đó ngăn chặn các yêu tố nguy cơ gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2.
Bữa sáng cũng có tác dụng tạo dựng những thói quen lành mạnh để xây dựng lối sống lành mạnh hơn.
Bố mẹ lưu ý gì khi chuẩn bị bữa sáng cho con?
Cha mẹ cần lưu ý một số điều sau khi chuẩn bị bữa sáng cho con:
Bữa sáng không ăn quá nhiều calo: Mỗi cơ thể sẽ có lượng calo tiêu thụ calo khác nhau tùy theo cơ địa và tuổi tác nhưng trong đó, lượng calo chiếm 1/4 năng lượng cần thiết mỗi ngày, khoảng từ 400 - 500 calo là thích hợp. Tránh ăn quá nhiều calo, thay vào đó là cần đa dạng các dưỡng chất khác như vitamin, protein, khoáng chất...
Bổ sung thêm sữa: Đây được xem là thời điểm tốt nhất để cơ thể có thể hấp thụ tốt nhất các dưỡng chất trong sữa, bao gồm canxit, protein, vitamin... Ngoài sữa tươi như sữa bò, sữa dê, bạn có thể thay thế bằng sữa chua (ít đường hoặc không đường).
Chọn thức ăn nhẹ, dễ tiêu hóa: Bữa sáng không nên ăn quá nhiều thức ăn giàu dưỡng chất, khó tiêu hóa. Cần chọn thức ăn nhẹ nhàng, đảm bảo dinh dưỡng nhưng dễ tiêu như cháo, súp, bánh mì, trứng luộc... tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn ngọt dễ dẫn đến nặng nề, buồn ngủ.
Ngoài ra, bữa sáng cũng là thời điểm tốt nhất để ăn hoa quả, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ để cung cấp vitamin, chất xơ giúp nhu động ruột hoạt động hiệu quả cho 1 ngày.
Uống nhiều nước vào buổi sáng: Sau một đêm ngủ dài, chúng ta thường rơi vào trạng thái thiếu nước, nguyên nhân là cơ thể đã dùng một lượng lớn nước cho việc tiêu thụ thức ăn và chuyển hóa dinh dưỡng
Cho trẻ ăn sáng đúng giờ: Tốt nhất là sau khi thức dậy 20-30 phút. Khi đó hệ tiêu hoá của trẻ đã “sẵn sàng” để chuẩn bị hoạt động cho một ngày dài và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt nhất cho cơ thể. Không nên cho trẻ ăn sáng muộn vì sẽ làm rối loạn nhịp sinh hoạt của cơ thể, làm mất cảm giác ngon miệng.
Gợi ý những món ăn sáng phù hợp với trẻ
Sữa tươi hoặc sữa công thức: Cần luôn được duy trì vì sữa là nguồn dinh dưỡng không thể thiếu cho mỗi bữa sáng. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý nếu trẻ chỉ uống một ly sữa buổi sáng sẽ vẫn không đủ năng lượng cho cả ngày học tập ở trường của trẻ, cần cho trẻ ăn thêm các món ăn khác kèm theo để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.
Yến mạch: Giúp trẻ thông mình mà còn rất tốt trong việc giảm cholestorel trong máu, tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa chứng ung thư. Chỉ mất khoảng 15 phút để nấu yến mạch cán mỏng mỗi sáng là mẹ đã có một bát cháo yến mạch hoặc yến mạch trộn sữa công thức (sữa tươi) ngon lành cho bữa ăn sáng của trẻ.
Trứng: trứng có chứa nguồn protein và vitamin D dồi dào, là thực phẩm lý tưởng cho ngày mới tràn đầy năng lượng
Sữa chua: Một ly sữa chua trộn trái cây mà trẻ yêu thích vào buổi sáng sẽ là gợi ý tuyệt vời cho trẻ một nguồn dinh dưỡng và năng lượng dồi dào.
Các bé lớn, bước sang tuổi thanh thiếu niên sẽ cần cung cấp nhiều canxi, các nhóm vitamin và khoáng chất thiết yếu để cơ thể phát triển mạnh về chiều cao, thể lực và trí tuệ. Bữa sáng cho bé nên có 1 ly sữa hoặc các chế phẩm từ sữa, 1 lượng thích hợp rau xanh hoặc hoa quả tươi, 100 gram tinh bột (bánh mỳ, bánh bao, cơm, bún, phở,…) hoặc các thực phẩm giàu carbonhydrate khác
