Trẻ biếng ăn là một trong những nỗi trăn trở của các bậc phụ huynh, nhưng để khắc phục tình trạng này hiệu quả nhất, bố mẹ cần phải biết chính xác nguyên nhân trẻ biếng ăn là gì.
Biếng ăn là tình trạng rối loạn ăn uống thường gặp ở trẻ từ 1 đến 6 tuổi. Trẻ biếng ăn lâu ngày có thể gây ra nhiều tác hại khôn lường như trẻ còi xương, chậm phát triển, suy dinh dưỡng, suy giảm hệ miễn dịch,... Chính vì vậy, các bậc phụ huynh cần phải nắm bắt rõ biểu hiện và nguyên nhân trẻ biếng ăn để tìm cách khắc phục tình trạng này càng sớm càng tốt.
Biểu hiện trẻ biếng ăn
- Trẻ ăn ít hơn so với bình thường.
- Thời gian mỗi bữa ăn của trẻ thường kéo dài.
- Trẻ ngậm thức ăn trong miệng lâu, không chịu nhai hoặc nuốt.
- Trẻ không ăn một số loại thức ăn hoặc tất cả thức ăn.
- Luôn khóc lóc, tìm cách quấy rối khi đồ ăn được dọn ra.
Biết chính xác nguyên nhân trẻ biếng ăn, bố mẹ sẽ có cách giúp trẻ ăn tốt hơn, ngon miệng hơn. (Ảnh minh họa)
Nguyên nhân trẻ biếng ăn và cách khắc phục
1. Biếng ăn sinh lý
Nếu trẻ vẫn khỏe mạnh, chơi bình thường nhưng tự nhiên ăn ít đi trong vài ngày đến vài tuần thì rất có thể đây chỉ là biếng ăn sinh lý, xảy ra theo từng giai đoạn phát triển của trẻ. Khoảng thời gian trẻ biếng ăn sinh lý thường trùng với các thời điểm bé biết lẫy, bò, ngồi, đứng hoặc tập đi,... Sau khoảng thời gian này trẻ sẽ ăn uống lại bình thường, nhưng mẹ không nên chủ quan, cần phải quan sát kỹ nếu không sẽ hình thành thói quen lười ăn cho trẻ sau này.
Cách khắc phục:
- Theo dõi quá trình phát triển của bé theo từng giai đoạn.
- Chia nhỏ bữa ăn của trẻ, cố gắng thay đổi các món lạ, hấp dẫn để kích thích trẻ ăn trở lại.
- Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc bổ hoặc ép trẻ ăn.
2. Trẻ đang bị bệnh
Khi trẻ bị bệnh, nhất là các bệnh về loạn khuẩn đường ruột, nhiễm khuẩn đường hô hấp như ho, sổ mũi, viêm phế quản, viêm phổi,... trẻ sẽ cảm thấy mệt mỏi, hay quấy khóc và chán ăn hơn bình thường. Vì vậy, đây là một trong những nguyên nhân trẻ sơ sinh biếng ăn.
Cách khắc phục:
- Đưa trẻ đi khám bác sĩ để tránh trường hợp có biến chứng.
- Cho trẻ uống thêm sữa, nước hoa quả, sữa hạt,... để bổ sung các vi chất bị thiếu do biếng ăn.
- Cho trẻ ăn những món trẻ yêu thích để kích thích trẻ ăn nhiều hơn. Đồng thời, mẹ cũng nên chế biến các món ăn ở dạng lỏng và mềm hơn để giúp trẻ dễ tiêu hóa.
3. Trẻ hiếu động, không tập trung ăn uống
Ham chơi là một trong những nguyên nhân trẻ biếng ăn. Trong trường hợp này, nhiều người thường dụ con ăn bằng cách cho con xem điện thoại, tivi, vừa ăn vừa chơi hoặc bế rong khắp xóm,... Tuy nhiên, cách này không những gây ra thói quen xấu cho trẻ, khiến bữa ăn kéo dài, thức ăn nguội lạnh làm trẻ càng chán ăn hơn mà còn gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa của trẻ.
Tuyệt đối không cho trẻ vừa ăn vừa xem điện thoại vì thói quen này sẽ gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa của trẻ. (Ảnh minh họa)
Cách khắc phục:
- Cho trẻ ngồi vào bàn và tập trung ăn. Không bế rong hay dụ bé bằng đồ chơi, điện thoại.
- Khuyến khích bé tăng cường các hoạt động vận động như chạy, nhảy, leo, trèo,... trước giờ ăn.
4. Trẻ ăn tùy hứng, không theo bữa
Cho trẻ ăn bất kể lúc nào trẻ thích, ăn không đúng bữa sẽ khiến bé không ăn được nhiều, không có cảm giác ngon miệng và không muốn ăn bữa chính. Thói quen này không chỉ khiến trẻ biếng ăn hơn mà còn làm ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ.
Cách khắc phục:
Nên lập thời gian biểu cho trẻ, cố định giờ ăn trong ngày để tạo thói quen cho trẻ.
5. Do thói quen ăn vặt của trẻ
Khi thấy trẻ ăn ít đi trong bữa chính, nhiều mẹ thường cho trẻ ăn vặt để bù lại lượng dinh dưỡng chưa cung cấp đủ trong bữa ăn trước đó. Tuy nhiên, ăn đồ ăn vặt hoặc ăn nhiều bữa thì đến bữa chính trẻ sẽ ăn ít hơn, thậm chí là không ăn nữa. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến trẻ biếng ăn, gây ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ.
Cách khắc phục:
- Sắp xếp các bữa chính và bữa phụ cách nhau 2-3 giờ, giữa các bữa ăn chỉ nên cho trẻ uống nước.
- Tối đa chỉ nên cho trẻ ăn vặt một lần trong ngày, sau khi ăn xong bữa chính.
- Đồ ăn vặt của trẻ nên hạn chế đồ ăn có nhiều chất phụ gia, đồ dầu mỡ, chiên rán,... để không gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa còn non yếu của trẻ.
6. Thực đơn nhàm chán, kéo dài
Thực đơn nhàm chán, kéo dài là một trong những nguyên nhân trẻ biếng ăn. Bởi khi trẻ phải ăn liên tục một món trong nhiều ngày hoặc mẹ chế biến các món ăn đơn điệu, thị giác và vị giác của trẻ sẽ không được kích thích, khiến trẻ có cảm giác nhàm chán, biếng ăn.
Thực đơn nhàm chán cũng là một trong những nguyên nhân trẻ biếng ăn. (Ảnh minh họa)
Cách khắc phục:
- Cho trẻ ăn nhiều loại thức ăn và thường xuyên thay đổi cách chế biến món ăn để kích thích thị giác và vị giác của trẻ.
- Lựa chọn đồ ăn và cách chế biến phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của trẻ.
- Đối với những bé lớn hơn, mẹ có thể cho trẻ cùng vào bếp chuẩn bị đồ ăn để trẻ hào hứng hơn.
7. Trẻ biếng ăn do bị ép ăn, sợ ăn
Khi thấy con ăn ít, nhiều bậc phụ huynh thường ép con ăn vì sợ con đói. Thế nhưng, cách này vô tình khiến trẻ bị căng thẳng, lo lắng, sợ hãi khi nhìn thấy đồ ăn và trẻ càng lười ăn hơn.
Cách khắc phục:
- Đối với những món ăn lạ, chưa quen, mẹ hãy tập cho bé ăn dần, từ ít tới nhiều.
- Khuyến khích con tự ăn. Trẻ từ 7-9 tháng tuổi, mẹ có thể cho trẻ ăn bốc để tăng tăng vận động của bàn tay. Trẻ trên 1 tuổi có thể cho trẻ cầm thìa để tự khám phá bữa ăn.
- Mỗi bữa ăn của ăn của con không nên kéo dài quá 30 phút. Nếu trẻ không ăn cũng nên kết thúc, không ép trẻ và cố thử lại vào bữa ăn tiếp theo.
- Tạo không khí vui vẻ trong bữa ăn bằng cách cho trẻ ăn cùng với gia đình hoặc khuyến khích, khen ngợi trẻ.
8. Nuông chiều, chỉ cho trẻ ăn những gì trẻ thích
Cho trẻ ăn những gì trẻ thích sẽ giúp trẻ ăn nhiều hơn, nhưng thói quen này kéo dài sẽ khiến trẻ kén ăn, không hấp thu được đầy đủ chất dinh dưỡng. Lâu dần, mẹ sẽ rất khó để tập cho trẻ ăn món mới.
Cách khắc phục:
- Mẹ nên thường xuyên thay đổi thực phẩm và cách chế biến, xen kẽ giữa món mới và món cũ.
- Trang trí món ăn theo dạng tạo hình bắt mắt để kích thích trẻ.
9. Trẻ không được ăn cùng gia đình
Không ít bố mẹ thường cho trẻ ăn trước bữa ăn của gia đình, nhưng điều này vô tình khiến trẻ không học được thói quen ăn uống của người lớn, không cảm nhận được không khí vui vẻ, ấm cúng của bữa cơm gia đình và có thể khiến trẻ chán ăn hơn.
Trẻ không được ăn cùng gia đình có thể khiến trẻ chán ăn hơn. (Ảnh minh họa)
Cách khắc phục:
- Sắp xếp cho trẻ ngồi ăn cùng gia đình để cảm nhận được không khí ấm áp.
- Chuyện trò, khuyến khích, khen ngợi trẻ khi ăn.
10. Trẻ biếng ăn bẩm sinh
Biếng ăn bẩm sinh có nghĩa là từ khi sinh ra trẻ đã biếng ăn, chỉ thích ngủ hoặc chơi mà không bao giờ đòi bú, đòi ăn. Và theo thống kê, có khoảng 5% trẻ mắc phải tình trạng này.
Cách khắc phục:
- Đưa trẻ tới thăm khám bác sĩ dinh dưỡng để có chế độ chăm sóc, điều trị đặc biệt.
- Bố mẹ nên chủ động cho trẻ ăn, tránh để trẻ quá đói hoặc quá mệt, khiến trẻ không muốn ăn.
Có nhiều nguyên nhân trẻ biếng ăn nên khi trẻ rơi vào tình trạng này, bố mẹ nên bình tĩnh tìm ra lý do và cần đặc biệt chú ý đến yếu tố tâm lý của trẻ. Nếu áp dụng tất cả các cách vẫn không có kết quả, tốt nhất bố mẹ nên đưa trẻ tới bác sĩ để thăm khám.
