Rong kinh là hiện tượng kinh nguyệt kéo dài quá 7 ngày, gây nên mất nhiều máu nếu kéo dài rất nguy hiểm. Rong kinh có triệu chứng điển hình nhất là ra máu liên tục, kéo dài quá 7 ngày và không có dấu hiệu ngừng. Có rất nhiều nguyên nhân gây nên và việc chữa trị là cần thiết phải thực hiện ngay.
Tổng quan về bệnh
Rong kinh là thuật ngữ y học, chỉ thời kỳ kinh nguyệt chảy máu nặng hoặc kéo dài bất thường. Mặc dù chảy máu kinh nguyệt nhiều khá phẩ biến, nhưng hầu hết phụ nữ không bị mất máu đủ nghiêm trọng để được định nghĩa là rong kinh.
Khi bị rong kinh, bạn không thể duy trì các hoạt động bình thường vì bạn bị mất máu và chuột rút quá nhiều. Nếu bạn sợ kinh nguyệt vì bạn bị chảy máu quá nặng như vậy, hãy thử đi khám bác sĩ. Có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh rong kinh.
Ngoài ra, nếu bạn biết bị rong kinh uống thuốc gì thì bạn cũng có thể tự tham khảo và chữa bệnh tại nhà.
Triệu chứng thường gặp
Các dấu hiệu rong kinh , triệu chứng rong huyết bao gồm:
- Máu ra nhiều hơn 7 ngày, và/ hoặc trên 80ml/ lần (có thể nhận biết bằng việc máu kinh ra quá nhiều, phải thay băng vệ sinh liên tục mỗi giờ, miếng băng thường ướt đẫm)
- Tính chất kinh nguyệt: Máu có các cục máu đông ra từng mảng lớn, màu sậm hơn hoặc đen hơn bình thường.
- Dấu hiệu toàn thân: Mệt mỏi, tiêu chảy, khó thở đôi khi có chóng mặt, buồn nôn và nôn do thiếu máu, mất máu nhiều.
Nguyên nhân
Trong một số trường hợp, khá khó để tìm ra nguyên nhân gây chảy máu kinh nguyệt nặng. Nhưng một số tình trạng dưới đây có thể gây ra rong kinh:
1. Mất cân bằng hormone
Trong một chu kỳ kinh nguyệt bình thường, sự cân bằng giữa hormone estrogen và progesterone giúp điều chỉnh sự tích tụ của niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung) bị bong ra trong kỳ kinh nguyệt. Một khi mất cân bằng nội tiết tố, nội mạc tử cung sẽ phát triển quá mức và cuối cùng bị bong ra, gây chảy máu kinh nguyệt nặng.
Một số điều kiện có thể gây mất cân bằng hormone, bao gồm hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), béo phì, kháng insulin và các vấn đề về tuyến giáp.
Một trong những nguyên nhân chính gây ra rong kinh là mất cân bằng hormone.
2. Rối loạn chức năng buồng trứng
Nếu buồng trứng không giải phóng trứng (rụng trứng) trong chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể sẽ không sản xuất hormone progesterone như trong chu kỳ kinh nguyệt bình thường. Điều này dẫn đến mất cân bằng hormone và có thể dẫn đến rong kinh.
3. U xơ tử cung
Những khối u không gây ung thư (lành tính) của tử cung xuất hiện trong những năm sinh nở của phụ nữ. U xơ tử cung có thể gây ra tình trạng chảy máu kinh nguyệt nặng hơn hoặc kéo dài hơn bình thường.
4. Polyp tử cung
Kinh nguyệt có thể chảy nhiều máu hoặc kéo dài khi các polyp tử cung xuất hiện (những phát triển nhỏ, lành tính trên niêm mạc tử cung).
5. Lạc nội mạc trong cơ tử cung
Tình trạng này xảy ra khi các tuyến từ nội mạc tử cung xuất hiện bên trong cơ tử cung, thường gây chảy máu nặng và đau đớn.
6. Vòng tránh thai
Rong kinh là một tác dụng phụ nổi tiếng của việc sử dụng vòng tránh thai để kiểm soát sinh sản. Nếu nguyên nhân xuất phát từ vòng tránh thai, bác sĩ sẽ đưa ra các lựa chọn thay thế phù hợp hơn.
7. Biến chứng thai kỳ
Một kì kinh nguyệt nặng, xuất hiện muộn và chỉ rong kinh đúng lần đó, có thể là do sẩy thai. Một nguyên nhân khác gây chảy máu nặng khi mang thai bao gồm vị trí bất thường của nhau thai, chẳng hạn như nhau thai thấp hoặc nhau tiền đạo.
8. Ung thư
Ung thư tử cung và ung thư cổ tử cung có thể gây chảy máu kinh nguyệt quá nhiều, đặc biệt là nếu bạn đã mãn kinh hoặc đã có xét nghiệm Pap bất thường trong quá khứ.
9. Rối loạn chảy máu do di truyền
Một số rối loạn chảy máu, chẳng hạn như bệnh von Willebrand - một tình trạng trong đó một yếu tố quan trọng giúp đông máu bị suy yếu - có thể gây chảy máu kinh nguyệt bất thường.
10. Thuốc
Một số loại thuốc, bao gồm thuốc chống viêm, thuốc nội tiết tố như estrogen và proestin, thuốc chống đông máu như warfarin (Coumadin, Jantoven) hoặc enoxaparin (Lovenox), có thể góp phần gây rong kinh nặng hoặc kéo dài.
11. Các điều kiện y tế khác
Một số điều kiện y tế khác, bao gồm bệnh gan hoặc thận, có thể liên quan đến rong kinh.
Cách điều trị
1. Quá trình khám bệnh
Điều trị cụ thể cho bệnh rong kinh dựa trên một số yếu tố, bao gồm:
- Lịch sử sức khỏe và y tế tổng thể của bệnh nhân
- Nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng rong kinh
- Khả năng chịu đựng của bệnh nhân đối với các loại thuốc, phương pháp hoặc liệu pháp cụ thể
- Khả năng các chu kỳ của bệnh nhân sẽ sớm hồi phục
- Kế hoạch sinh con trong tương lai của bệnh nhân
- Ảnh hưởng của tình trạng rong kinh đến lối sống của bệnh nhân
- Ý kiến hoặc mong muốn cá nhân của bệnh nhân
2. Bị rong kinh uống thuốc gì?
Điều trị bằng thuốc cho bệnh rong kinh có thể bao gồm:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): NSAID, chẳng hạn như ibuprofen (Advil, Motrin IB, loại khác) hoặc naproxen natri (Aleve), giúp giảm mất máu kinh nguyệt. NSAID có thêm lợi ích là làm giảm đau bụng kinh.
- Axit tranexamic: Tranexamic acid (Lysteda) giúp giảm mất máu kinh nguyệt và chỉ cần được uống tại thời điểm chảy máu.
- Thuốc tránh thai đường uống: Bên cạnh việc kiểm soát sinh sản, thuốc tránh thai đường uống có thể điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt và giảm các đợt chảy máu kinh nguyệt quá nhiều hoặc kéo dài.
- Progesterone đường uống: Các hormone progesterone có thể giúp điều chỉnh tình trạng mất cân bằng hormone và giảm chứng rong kinh.
- Vòng tránh thai nội tiết (Liletta, Mirena): Thiết bị dành cho tử cung này giải phóng một loại progestin gọi là levonorgestrel, làm cho niêm mạc tử cung mỏng hơn và giảm lưu lượng máu kinh nguyệt cũng như chuột rút.
Nếu bạn bị rong kinh do dùng thuốc nội tiết tố, bác sĩ có thể điều trị tình trạng này bằng cách thay đổi hoặc ngừng thuốc.
Nếu bạn bị thiếu máu do rong kinh, bác sĩ có thể khuyên bạn nên bổ sung sắt thường xuyên. Nếu mức độ sắt của bạn thấp nhưng bạn chưa bị thiếu máu, bạn có thể được yêu cầu bổ sung sắt ngay lập tức, thay vì chờ đợi cho đến khi bị thiếu máu.
3. Các biện pháp khác
Một số bệnh nhân có thể cần điều trị phẫu thuật cho rong kinh nếu điều trị bằng thuốc không thành công. Lựa chọn điều trị bao gồm:
- Nong cổ tử cung và nạo lòng tử cung
- Nút mạch u xơ tử cung
- Siêu âm hội tụ cường độ cao
- Bóc tách u xơ tử cung
- Lạng nội mạc tử cung
- Cắt bỏ nội mạc tử cung
- Cắt bỏ tử cung
Đa phần các thủ tục phẫu thuật trên được thực hiện trên cơ sở ngoại trú. Mặc dù bệnh nhân có thể cần gây mê toàn thân, nhưng có khả năng là có thể về nhà sau cùng ngày. Phẫu thuật cắt bỏ nội mạc tử cung hoặc cắt bỏ tử cung thường phải nằm viện.
Nên làm gì khi bị rong kinh?
Khi bị rong kinh điều đầu tiên chị em cần đi gặp bác sĩ để được chẩn đoán nguyên nhân và đưa ra các biện pháp xử lý kịp thời. Ngoài ra chị em cũng nên:
- Nghỉ ngơi, tốt nhất là nằm nghỉ để tránh bị ra máu nhiều
- Duy trì chế độ dinh dưỡng ít chất béo, bổ sung thực phẩm có chứa magie, kẽm, sắt, vitamin B1, B6 và vitamin E. Không sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cafe và gia vị cay trong kỳ kinh.
- Có thể ăn ngải cứu hàng ngày vì theo Đông Y ngải cứu có tác dụng điều hòa kinh, giảm đau bụng kinh, giảm lượng máu kinh trong chu kỳ.