Gây tê tủy sống để mổ lấy thai là phương pháp được áp dụng rộng rãi tại nhiều bệnh viện. Tuy nhiên, nhiều chị em đang hoang mang trước thông tin liên tiếp các vụ sản phụ tử vong nghi do gây tê khi mổ đẻ.
Video: Toàn cảnh gây tê màng cứng.
Chưa đầy 1 tháng đã có 2 sản phụ tử vong và 1 sản phụ nguy kịch sau khi tiêm thuốc gây tê tủy sống để mổ lấy thai tại Bệnh viện Phụ nữ thành phố Đà Nẵng. Điều này khiến dư luận hoang mang, nhất là với những bà bầu đang chuẩn bị bước vào kỳ sinh nở. Vậy đâu là đối tượng không được phép áp dụng phương pháp gây tê tủy sống để mổ lấy thai?
2 sản phụ tử vong, 1 nguy kịch ở Đà Nẵng sau khi tiêm thuốc gây tê tủy sống
Vào khoảng 8h ngày 17/11, sản phụ V.T.N.S (SN 1987, trú tại quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng) nhập viện Bệnh viện Phụ nữ Thành phố Đà Nẵng để chờ sinh mổ khi đang mang thai 38 tuần 3 ngày. Các bác sĩ chỉ định sinh mổ bắt thai trong trạng thái chuyển dạ, thai to, đa ối.
Đến khoảng 11h20 cùng ngày, các bác sĩ tiến hành gây tê tủy sống, mổ lấy thai nhi. Tuy nhiên, đến cuối ca mổ, sản phụ S. có biểu hiện duỗi thẳng 2 chi dưới từng cơn, mạch tăng nhanh. Bệnh nhân được chuyển sang Bệnh viện Phụ sản - Nhi Đà Nẵng nhưng đến khoảng 20h cùng ngày, bệnh nhân S. tử vong.
2 sản phụ tử vong, 1 nguy kịch ở Đà Nẵng sau khi tiêm thuốc gây tê tủy sống
Cùng ngày, tại bệnh viện này cũng tiếp nhận sản phụ N.T.H (SN 1987, trú quận Liên Chiểu) đang mang thai 37 tuần 1 ngày trong tình trạng chuyển dạ vết mổ cũ. Đến 15h5 cùng ngày, sản phụ được đưa vào phòng mổ. Bệnh nhân H. được gây tê tủy sống nhưng sau đó có các biểu hiện tương tự sản phụ S. Sản phụ H. rơi vào tình trạng nguy kịch, được tích cực cứu chữa và đã bình phục và được xuất viện vào ngày 30/11 vừa qua.
Trước đó không lâu, vào ngày 22/10, một sản phụ khác là L.H.P.T (SN 1987, trú quận Hải Châu) cũng nhập Bệnh viện Phụ nữ Đà Nẵng để sinh mổ và sau đó tử vong với các triệu chứng tương tự.
Trước diễn biến hàng loạt sản phụ gặp bất thường tại bệnh viện sau khi tiêm thuốc gây tê tủy sống. Lãnh đạo Phòng Nghiệp vụ Y - Sở Y tế cho biết đoàn của sở đã đi kiểm tra tại bệnh viện, đồng thời niêm phong lô hàng thuốc gây tê mà Bệnh viện Phụ nữ sử dụng.
Phương pháp gây tê tủy sống chỉ thực hiện cho thai phụ khỏe mạnh
Trong các ca phẫu thuật mổ lấy thai, sản phụ thường được gây tê tủy sống để giảm đau. Đây được coi là biện pháp giảm đau khi sinh mang lại nhiều ưu điểm. Gây tê tủy sống là kỹ thuật giảm đau được thực hiện trước khi tiến hành mổ lấy thai nhằm giúp sản phụ vượt cạn dễ dàng, không cảm thấy đau đớn.
Bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê vào tủy sống của sản phụ khiến sản phụ bất động, mất cảm giác hoàn toàn ở nửa thân dưới. Sản phụ vẫn tỉnh táo, nhìn thấy, nghe được và cảm nhận các thao tác của bác sĩ nhưng không có cảm giác đau. Bác sĩ sẽ tiến hành mổ và lấy em bé ra khỏi bụng mẹ một cách dễ dàng. Sản phụ sẽ có cảm giác trở lại khi thuốc tê hết tác dụng.
|
TS.BS Bùi Chí Thương (Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh) |
Chia sẻ về phương pháp này, TS.BS Bùi Chí Thương - Giảng viên Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Phương pháp gây tê tủy sống là phương pháp sinh không đau bằng vô cảm được nhiều sản phụ lựa chọn trong những năm gần đây. Đa số thai phụ bình thường được gây tê tủy sống vì phương pháp này an toàn, tiện lợi, mẹ tỉnh táo để được ôm con da kề da, thân thiện, tạo mối dây tình cảm trong giây phút đầu đời với con yêu.
Bác sĩ nhấn mạnh, gây tê tủy sống có ưu điểm là kỹ thuật đơn giản, chính xác, ít gây tác hại trên thai. Đồng thời, thai phụ tỉnh táo để có thể làm phương pháp da kề da, giảm nguy cơ mẹ bị hít dịch dạ dày gây viêm phổi. Phương pháp này cũng có những nhược điểm như có thể gây tụt huyết áp, buồn nôn, nhức đầu.
Tuy nhiên, những nhược điểm kể trên đều có thể khắc phục ngay sau đó như tụt huyết áp sẽ được khắc phục bằng cách truyền dịch, nằm nghiêng trái, hoặc khi lấy thai ra khỏi tử cung thì tử cung thu hồi nhỏ lại, bớt chèn ép lên tĩnh mạch chủ nên huyết áp sẽ phục hồi ngay, với những biểu hiện như buồn nôn sẽ được khắc phục bằng thuốc chống nôn và bác sĩ sẽ thao tác nhẹ nhàng, hạn chế kéo nhiều tử cung hay thành bụng, với những sản phụ trong quá trình sử dụng thuốc gây tê bị nhức đầu sẽ được khắc phục bằng kỹ thuật chọc tủy sống bằng kim nhỏ, thay đổi góc chọc kim vào tủy sống, sản phụ uống nhiều nước sau mổ.
Nói về những đối tượng được áp dụng phương pháp gây tê tủy sống, chuyên gia cũng cho hay, phương pháp gây tê tủy sống chỉ thực hiện cho thai phụ có sức khỏe bình thường, thuốc chống chỉ định với những thai phụ có nguy cơ hay đang chảy máu nhiều như nhau tiền đạo, nhau bong non, rối loạn đông máu, gù vẹo cột sống, nhiễm trùng vị trí cột sống, tiền sản giật nặng hay bệnh lý tim.
Phương pháp gây tê tủy sống chỉ thực hiện cho thai phụ mang bầu khỏe mạnh
Đối với những trường hợp mang bệnh lý kể trên, bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng sức khỏe để có thể đưa ra phương pháp giảm đau phù hợp, an toàn cho tính mạng của mẹ và bé.
Cũng liên quan đến vấn đề này, năm 2017 sau khi giám sát và thẩm định tử vong ở một số bệnh viện, cũng như ý kiến phản ánh của một số đơn vị về phương pháp gây tê tủy sống trên các sản phụ có các triệu chứng sản giật, tiền sản giật nặng, rau bong non, có rau tiền đạo thể bán trung tâm hoặc trung tâm… có nguy cơ cao xảy ra một số tai biến như bệnh cảnh của tắc mạch ối, ngừng tim, rối loạn đông máu, suy đa tạng, Bộ Y tế đã đưa ra khuyến cáo về những trường hợp không nên sử dụng phương pháp gây tê tủy sống (phương pháp vô cảm trong mổ lấy thai).
Vì vậy, Bộ Y tế đã có văn bản đề nghị các đơn vị y tế trên toàn quốc (Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế; Cục Quân y trực thuộc Bộ Quốc Phòng; Cục Y tế trực thuộc Bộ Công an; cơ quan y tế của các bộ ngành) chỉ đạo các các đơn vị y tế có triển khai phương pháp phẫu thuật bắt con (bao gồm cả bệnh viện ngoài công lập) áp dụng phương pháp gây mê nội khí quản đối với những sản phụ nói trên, không được thực hiện phương pháp gây tê tủy sống nhằm giảm nguy cơ xảy ra biến chứng với sản phụ đẻ mổ.
