Nếu không phát hiện sớm và đưa đến viện kịp thời bệnh tay chân miệng để lại những biến chứng nguy hiểm và dễ lây lan thành dịch lớn.
Hiện nay tình hình dịch bệnh tay chân miệng đang có diễn biến phức tạp, có nguy cơ lây lan ra diện rộng, nhất là ở các thành phố lớn. Thống kê từ Bộ Y tế cho thấy, từ đầu năm 2020 đã có 10.745 ca mắc tay chân miệng tại tất cả các tỉnh thành trên cả nước. Một số địa phương có số ca mắc gia tăng trong thời gian gần đây là TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Bắc Ninh…
Điển hình như một số cơ sở y tế ở Hà Nội, số ca mắc gia tăng kể từ đầu hè cho đến nay. Tại Bệnh viện E Hà Nội, trong vòng 2-3 tuần gần đây mỗi ngày có tới 15 trẻ nhập viện vì căn bệnh này, trong đó có những trẻ nặng phải điều trị nội trú. Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, từ đầu năm đến nay có tới 300 ca mắc tay chân miệng, tăng gấp 5-6 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Lâm - Giám đốc Trung tâm lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết bệnh tay chân miệng hiện chưa có vắc xin phòng bệnh, nhiều gia đình chủ quan không đưa trẻ đi thăm khám sớm dẫn đến những biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe trẻ.
Bệnh tay chân miệng ngày càng gia tăng, nguy cơ lây lan rất lớn.
Dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở từng mức độ
Tiến sĩ Lâm cho biết để tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh tay chân miệng, các bậc phụ huynh cần nhận biết sớm dấu hiệu bệnh của trẻ ở từng mức độ, từ đó có phương án xử lý, cũng như điều trị kịp thời.
Theo đó, bệnh tay chân miệng có 4 mức độ khác nhau, việc xác định bệnh nặng hay nhẹ phụ thuộc vào từng mức độ mà trẻ mắc phải. Ở mỗi mức độ bệnh khác nhau trẻ có biểu hiện nhận biết khác nhau.
Ví dụ trẻ mắc bệnh tay chân miệng ở mức độ 1, thường có các dấu hiệu ở da, niêm mạc bao gồm phỏng nước ở lòng bàn tay chân, kèm theo nốt ở miệng…Với biểu hiện này, trẻ có thể điều trị ở nhà.
Còn mắc tay chân miệng ở mức độ 2 thì trẻ có các dấu hiệu như hay giật mình, sốt trên 39 độ trong 2 ngày kèm theo nôn, khó ngủ, quấy khóc vô cơ… Ngoài ra, cần chú ý đến các dấu hiệu như ngủ gà, nhịp tim nhanh, run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng….
Trẻ sốt cao liên tục, không đáp ứng với thuốc hạ sốt thì cần đưa ngày đến bệnh viện.
Trẻ mắc tay chân miệng ở mức độ 3, thường có biến chứng về thần kinh, tim mạch, hô hấp bất thường, thậm chí có dấu hiệu rút lõm lồng ngực, thở rít và rối loạn tri giác…
Còn ở mức độ 4, trẻ thường hay bị sốc, phù phổi cấp, tím tái hoặc ngưng thở, thở nấc. Các chuyên gia khuyến cáo, với các trẻ mắc tay chân miệng ở mức độ 2 trở lên với các biểu hiện như đã nói trên cần nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.
Để tránh dịch bệnh tay chân miệng bùng phát trên diện rộng, Bộ Y tế khuyến cáo các gia đình cần phải chủ động trong việc phòng chống, đặc biệt là việc vệ sinh cá nhân như không ăn chung bát, thìa; rửa tay bằng xà phòng thường xuyên; tránh tiếp xúc đông người đặc biệt là trẻ em ở nơi có mầm bệnh.
Dưới đây là các biện pháp phòng tay chân miệng được Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) khuyến cáo:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
- Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi); đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
- Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
- Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
- Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
- Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đưa trẻ đi khám hoặc thông báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất.
