Ban đầu được lai tạo để săn bắn, kéo xe trượt tuyết và chăn tuần lộc, giống chó Samoyed đã chứng tỏ một người bạn đồng hành có giá trị đối với người dân Samoyede ở Tây Bắc Siberia.
Trước khi trở thành giống chó thời thượng và đắt giá với bộ lông trắng mượt như tuyết, chúng được sử dụng làm chó kéo xe trong hàng thế kỷ. Vào năm 1889 nhà thám hiểm Robert Scott đã mang vài con về Anh, từ đó chúng được nhân lên và phổ biến ra toàn thế giới.
1. Lịch sử nguồn gốc chó Samoyed
Cái tên Samoyed xuất phát từ Samoyede, một dân tộc bán du mục từ châu Á di cư đến Siberia cách đây 1000 năm; họ được mô tả là một chủng tộc trong "giai đoạn chuyển tiếp giữa người Mông Cổ và Finn". Những người Samoyede đã lai tạo những con chó Samoyed có tính chăm chỉ, biết nghe lời và có sức khỏe tốt để có thể làm việc ở nơi lạnh nhất trên trái đất.
Ở thị trấn Oymyakon của Siberia, thời tiết lạnh với nhiệt độ âm 60 độ là phổ biến. Những người Samoyede sống trong các túp lều dựng, ban đêm họ túm tụm lại để sưởi ấm cho nhau, họ ôm những chú chó và dựa vào chúng để ngủ. Nhờ có bộ lông dày nên chúng giữ nhiệt rất tốt. Chính vì vậy, sự hợp tác giữa người và chó để cùng tồn tại đã tạo nên một mối quan hệ chặt chẽ giữa Samoyed và người dân nơi đây. Khi không phải kéo xe trượt tuyết, chó Samoyed biết tự đi kiếm thức ăn như chó canh gác và thợ săn.
Người dân Samoyede phụ thuộc vào tuần lộc như một nguồn thực phẩm quan trọng để cung cấp thịt, lông và da. Lúc đầu, họ dùng chó của mình để săn tuần lộc. Nhưng theo thời gian, họ chuyển từ săn tuần lộc sang chăn gia súc. Chính vì thế, nhiệm vụ của chó Samoyed cũng chuyển sang làm những chú chó chó chăn thả, và bảo vệ bầy đàn.
Vào cuối thế kỷ 18, các nhà thám hiểm Bắc Cực trở về Anh đã mang theo một chú chó Samoyed có ngoại hình đẹp, có khả năng chống chịu thời tiết khắc nghiệt, sức khỏe tốt có tên là Antarctic Buck để tặng cho Nữ hoàng Alexandra. Bà là một người đam mê giống chó này và sau đó, người đã làm nhiều việc để quảng bá giống chó này như một con chó đồng hành và biểu diễn.
Ở Mỹ, một con chó trắng tên là Moustan của Argenteau đã làm nên lịch sử vào năm 1906 khi là con đầu tiên của giống chó này (sau đó được gọi là Samoyed) được AKC đăng ký. Những người Mỹ và châu Âu hồi đầu thế kỷ 20 biết Samoyed như một người vận chuyển cừ khôi.
2. Thông tin về chó Samoyed
- Tên khác: Bjelkier, Samoiedskaya Sobaka, Nenetskaya Laika
- Biệt hiệu: Smiley, Sammy, Sammies
- Nguồn gốc: Bắc Nga và Tây Siberia
- Chiều cao: 54 - 60cm (con đực), 49 - 55cm (con cái)
- Cân nặng: 20 – 30kg đối với con đực, con cái từ 16 – 20 kg
- Tuổi thọ trung bình: 12 đến 14 năm.
- Sinh sản: Chó Samoyed thường đẻ từ 4 đến 5 con mỗi lứa.
- Xếp hạng mức độ phổ biến của giống theo AKC: Xếp hạng 59 trên 196
3. Đặc điểm ngoại hình
Nhìn tổng thể, Samoyed có kích thước trung bình. Nổi bật với bộ lông dày màu trắng như tuyết tạo nên vẻ đẹp hút hồn đối với những người thích nuôi chó.
- Phần thân: Thân hình nhỏ gọn, cân đối và săn chắc. Vì gốc là những chú kéo xe nên thân hình chắc chắn, cơ xương khỏe để chịu lực tốt.
- Phần chân: Chân to mập mạp, hai chân song song và thẳng với cổ chân. Cổ chân cứng cáp có sức bật mạnh như lò xo để phục vụ kéo xe. Chiều dài của chân từ mặt đất đến khuỷu chân xấp xỉ bằng 55% tổng chiều cao tính từ chân đến vai. Vai phải dài và dốc, chếch 45 độ tạo thế vững chãi.
- Phần đầu: Đầu hơi nhỏ, có mõm hơi dài và nhọn, bộ hàm khỏe, miệng hơi cong lên ở các góc để tạo thành “nụ cười Samoyed”. Mũi màu đen hoặc nâu. Mắt màu sẫm, xếch và sâu. Tai có kích thước vừa phải, nhọn hơi tròn ở đỉnh, khi còn nhỏ thì tai cụp xuống, lớn lên tai luôn dựng đứng.
- Đuôi: Đuôi dài, xù lông và luôn cuộn tròn dựng đứng ở trên lưng
- Bộ lông: Bộ lông rất dày gồm hai lớp có màu trắng như tuyết. Lớp lông bao phủ bên ngoài cứng hơi gợn sóng. Lớp lông bên trong mềm dày dặn, giúp chúng chống chọi với cái lạnh của vùng ôn đới. Bộ lông có khả năng tự làm trắng không cần tắm rửa.
4. Chó Samoyed có mấy màu
Bộ lông chúng dày và bóng mượt. Dựa vào màu sắc của lông thì Samoyed có 4 màu chính đó là: Màu vàng, trắng, kem và hơi hung vàng, tuy vậy màu trắng vẫn được ưa chuộng nhất.
Samoyed màu vàng
5. Tính cách chó Samoyed
Samoyed được lai tạo tốt là một giống chó thông minh, biết nghe lời, hiền lành và trung thành. Tuy nhiên nó có thể sủa bất cứ lúc nào khi có vật tiếp cận nó mà chúng cảm thấy không an toàn.
- Thân thiện, hòa đồng: Với vẻ mặt hân hoan, tươi tỉnh, Samoyed rất thân thiện và thích chơi đùa. Chúng luôn vui mừng với tất cả mọi người, kể cả người lạ chính vì vậy nên khả năng cảnh giác và trông nhà của Samoyed không được đánh giá cao.
- Trung thành: Chúng có đặc tính rất trung thành, có xu hướng chỉ quyến luyến với duy nhất một người chủ, tuy vẫn tỏ ra yêu mến những người khác.
- Thích chơi với trẻ con: Thích nghi tốt với cuộc sống gia đình và luôn yêu mến trẻ con. Tuy nhiên chúng cũng rất thích sủa đôi khi làm trẻ hay giật mình.
- Thích săn bắt: Bản năng của Samoyed vẫn là chú chó săn. Đôi khi chúng có khả năng đuổi theo những con vật nhỏ mà chúng coi là con mồi.
6. Giá bán chó Samoyed
Giá chó Samoyed lai: Những chú chó Samoyed lai với chó ta, chó Nhật, chó Husky hay Alaska thường có giá từ 1 đến 3 triệu đồng tùy vào giống lai và màu sắc, sức khỏe, ngoại hình.
Samoyed lai với Alaska
- Samoyed thuần chủng nhân giống tại Việt Nam: Bé cún Sammies được nuôi dưỡng và nhân giống thuần chủng tại Việt Nam có đầy đủ giấy tờ, nguồn gốc, thông tin theo dõi sức khỏe,... đã thích nghi với điều kiện thời tiết nên việc chăm sóc không khó. Giá bán của chúng dao động từ 7 đến 10 triệu đồng.
- Giá chó Samoyed nhập từ Thái Lan: Thái Lan là thị trường chó cảnh nổi tiếng ở Châu Á với nhiều trang trai nuôi và nhân giống đạt chuẩn. Nếu mua một chú chó Samoyed được nhập khẩu từ Thái Lan về thì giá của chúng tầm 12 đến 18 triệu đồng một con.
Các chú chó nhập khẩu đa phần là đã được kiểm định, đầy đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc, phả hệ cả đời bố mẹ và độ thuần chủng.
- Chó Samoyed nhập khẩu Nga, Mỹ, Châu Âu: Các thị trường này thường có giá đắt đỏ nhất, thường khoảng 1.000 USD tới hơn 3.000 USD. Chúng có độ thuần chủng nguyên gốc, tiêu chuẩn cao, ngoại hình đẹp, thông tin đầy đủ và rõ ràng, được các tổ chức chó cảnh thế giới xác nhận.
Tuy nhiên việc thuần chủng 100% khi nhập khẩu về nếu như người chưa có kinh nghiệm nuôi sẽ rất khó để chăm sóc chúng, có thể chúng không sống được nếu như không có điều kiện thích hợp.
7. Chăm sóc chó Samoyed thế nào
- Nhiệt độ: Samoyed thích hợp sống nơi có khí hậu lạnh và thích chơi trên tuyết. Ngược lại, với bộ lông dày của mình, chúng không thích hợp sống ở nơi có nhiệt độ cao, nắng nóng quanh năm. Không để chúng chạy nhảy hoặc huấn luyện quá lâu dưới thời tiết nắng nóng. Nên cho chúng ra ngoài đi dạo hoặc huấn luyện, chạy nhảy vào sáng sớm hoặc chiều tối khi trời mát hơn. Vào thời điểm nắng nóng trong ngày, hãy giữ Sammy ở trong nhà, bật quạt hoặc điều hòa ở nhiệt độ mát dưới 30 độ C.
- Vận động: Samoyed không thích ngồi yên một chỗ, nó thích vận động. Có thể cho chú cún của bạn vận động bằng cách đi bộ, chơi trò chơi, đi bộ đường dài và các môn thể thao dành cho chó.
- Răng miệng: Đánh răng cho Samoyed của bạn ít nhất hai hoặc ba lần một tuần để loại bỏ cao răng tích tụ và vi khuẩn ẩn náu bên trong nó. Đánh răng hàng ngày thậm chí còn tốt hơn nếu bạn muốn ngăn ngừa các bệnh về nướu và hôi miệng
- Cắt móng: Cắt móng chân một hoặc hai lần mỗi tháng nếu móng của Samoyed không mòn tự nhiên. Nếu bạn có thể nghe thấy tiếng móng chân chúng quệt vào sàn tức là chúng quá dài. Móng chân chó có các mạch máu, và nếu bạn cắt quá xa có thể gây chảy máu.
- Làm sạch tai: Tai của Sammies nên được kiểm tra hàng tuần để xem có mẩn đỏ hoặc có mùi hôi hay không. Lau sạch chúng bằng một miếng bông được làm ẩm với chất làm sạch tai nhẹ nhàng, cân bằng độ pH.
- Chăm sóc lông: Khi chải lông, hãy kiểm tra các vết loét, phát ban hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng như mẩn đỏ, đau hoặc viêm trên da, ở mũi, miệng, mắt và bàn chân. Mắt phải trong, không bị đỏ hoặc tiết dịch. Việc kiểm tra cẩn thận hàng tuần sẽ giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
- Chăm sóc chó con: Bạn sẽ cần phải chăm sóc đặc biệt nếu bạn đang nuôi một chú chó con Samoyed. Samoyed phát triển nhanh chóng trong độ tuổi từ 4 đến 7 tháng, trong giai đoạn này, chúng dễ bị rối loạn xương và chấn thương. Nên chúng ăn đồ ăn chất lượng, không quá nhiều chất béo, ít calo để giúp chúng không phát triển quá nhanh.
8. Chó Samoyed có dễ huấn luyện không?
Samoyeds nổi tiếng về sự bướng bỉnh và thích tự do, do đó khiến chúng hơi khó huấn luyện. Khi huấn luyện bạn có thể tham khảo các bài huấn luyện từ chuyên gia và kiên trì để chúng học và ghi nhớ bài tập. Không quên thưởng cho chúng đồ ăn mỗi khi chúng hoàn thành nhiệm vụ.
9. Chó Samoyed có sủa nhiều không?
Bản tính săn đuổi của loài chó săn như Samoyed khiến chúng sủa nhiều khi phát hiện những con vật nhỏ như mèo, chột ở xung quanh chúng. Vừa sủa vừa chạy đuổi là bản năng của chúng. Hãy huấn luyện cho chúng biết khi nào cần sủa và khi nào cần giữ im lặng.
10. Samoyed có rụng lông nhiều không?
Rụng nhiều. Samoyeds rụng nhiều lông vào mùa xuân và mùa hè. Mùa đông chúng ít rụng lông. Để không bị dính lông vào quần áo, thảm, sofa thì bạn nên thường xuyên chải lông cho chúng.
11. Bao lâu thì Samoyed cần tắm?
Bạn cần chải lông cho Samoyed hàng ngày để giữ cho chúng sạch sẽ. Sam không cần tắm thường xuyên, 3 hoặc 4 tuần tắm cho chúng một lần.
12. Samoyed trưởng thành ở độ tuổi nào?
Một con chó Samoyed được coi là trưởng thành từ chín tháng đến 1,5 năm khi đó chúng đã trưởng thành cả về tinh thần, động dục và thể trạng tốt. Lúc ấy, Sammies cái sẽ nặng từ 16 đến 20kg và con đực từ 20 đến 30kg.
13. Samoyed có thể sống với mèo không?
Samoyed là loài hòa đồng và thân thiện nên có thể hòa hợp với hầu hết các loài động vật, bao gồm cả mèo. Tuy nhiên, để chúng thực sự hòa hợp, hãy nuôi cả chó và mèo từ lúc còn nhỏ để chúng có thể làm bạn với nhau sau khi lớn nên.