Thứ rau mọc dại này giờ đã thành đặc sản trong các nhà hàng, quán ăn, có thể ăn sống như trộn salad hoặc ăn chín, làm rau ăn với lẩu hoặc nấu canh.
Ở vùng núi Tây Bắc và các tỉnh Tây Nguyên có một thứ rau dại tên rất lạ, nhiều người chưa từng một lần được thưởng thức, đó là rau lỗ bình.
Nhìn bề ngoài, rau lỗ bình khá giống với rau càng cua ở miền Tây Nam Bộ. Chúng mọc hoang dại rất nhiều ở những vùng vách đá cao cheo leo của Tây Bắc như Cao Bằng, Hà Giang hoặc ở ven suối của các tỉnh Tây Nguyên như Gia Lai, Đắk Lắk.
Trước đây, rau lỗ bình chỉ xuất hiện trong mâm cơm dân dã của người dân vùng cao. Thứ rau này dễ sống, dễ phát triển, hễ trời mưa là cây mọc xanh tốt, ngon xanh non mơn mởn. Đó là thời điểm người dân hái rau lỗ bình về để chế biến các món ăn như: xào, nấu canh, luộc chấm mắm.
"Rau lỗ bình có mùi vị chua nhẹ, thanh mát, vị giòn, ngọt, sắc tố xanh đẹp mắt. Trước đây rau có nhiều nhưng không ai mang ra mua bán, thậm chí người ta còn nhổ bớt để không ảnh hưởng đến hoa màu. Vài năm gần đây, thứ rau dại này được khách du lịch biết đến, bà con hái bán ở ven đường quốc lộ, rồi ai đi qua thì ghé mua", chị Hoài Anh (ở Cao Bằng) chia sẻ.
Tại các nhà hàng ở Cao Bằng, rau lỗ bình được đưa vào thực đơn, làm thành các món salad, lỗ bình xào tỏi, bánh xèo rau rừng, lẩu gà rau lỗ bình, rau rừng kho quẹt… được thực khách tìm ăn mỗi khi đến Cao Bằng.
"Mình đến các nhà hàng thì thấy lỗ bình xuất hiện nhiều, mùi vị vẫn như xưa, chỉ có cách chế biến là cầu kỳ hơn. Ngày xưa ở quê chỉ có hái về đem rửa sạch rồi luộc chấm muối vừng thôi mà rất ngon rồi", chị Hoài Anh nói thêm.
Hiện nhiều hộ dân mở rộng mô hình trồng rau lỗ bình để kiếm thêm thu nhập. Trên thị trường, rau lỗ bình có giá tới 120.000 đồng/kg.
Anh Thanh (ở xã Tân Hà, huyện Lâm Hà, Lâm Đồng) đầu tư hệ thống nhà kính hiện đại với dàn tưới tự động để trồng rau lỗ bình.
Loại rau này dễ trồng, chỉ cần đủ ẩm là phát triển nhanh chóng. Hiện vườn của anh Thanh đang cung cấp rau cho nhiều nhà hàng tại Lâm Hà, Bảo Lộc, Đức Trọng và Đà Lạt với giá cả ổn định. Anh Thanh chia sẻ: “Rau lỗ bình rất dễ trồng, là rau rừng nên lỗ bình rất khỏe, không phải phun bất cứ thuốc gì vì chúng ít có sâu bệnh hại. Chỉ cần đủ nước tưới là rau lên rất tốt”. Anh Thanh đang lên kế hoạch mở rộng diện tích trồng lỗ bình để cung cấp thêm cho thị trường do nhu cầu đặt hàng nhận được ngày càng nhiều hơn.
Cây lỗ bình trồng hơn 2 tháng có thể thu hoạch thân và lá, đạt năng suất hơn 3kg/m2, dùng để ăn sống và chế biến các món ăn nấu chín khác.
Ngoài là món ăn ngon, thân cây của lỗ bình còn được sử dụng chữa viêm họng, viêm phế quản mãn tính, phong tê thấp, đau nhức xương khớp, chấn thương sưng đau…
