Với sự phát triển của chatbot ChatGPT mới ra mắt, các chuyên gia dự đoán nhiều ngành nghề sẽ bị thay thế bởi thành tựu trí tuệ nhân tạo này.
ChatGPT là gì?
Tập đoàn Microsoft - nhà nghiên cứu và đầu tư phát triển chủ lực của ChatGPT - “siêu thành tựu” của trí tuệ nhân tạo AI khiến Google cũng phải “kinh sợ”. ChatGPT hay với tên gọi đầy đủ là Chat Generative Pre-training Transformer - một chatbot do công ty trí tuệ nhân tạo OpenAI có trụ sở tại San Francisco phát triển. Được biết, Microsoft đã đầu tư hàng tỷ USD vào mảng AI để hoàn thiện quy trình và thay thế hàng trăm ngàn vị trí nhân sự, trong số đó ChatGPT mới ra mắt kể từ 11/2022 nhưng khiến hơn 1 triệu người dùng phải ngạc nhiên về độ thông minh khó có ứng dụng nào theo kịp.
Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo đang đe doạ nhiều ngành nghề.
Đặc biệt, ChatGPT có khả năng đưa ra giải pháp cho các vấn đề phức tạp một cách trực tiếp – gần giống như một người thầy dạy kiến thức cá nhân. Chưa kể, chúng có thể giải quyết rất nhiều các tác vụ không khác gì một “Google sống” như giảng dạy, làm thơ, viết báo… Theo tờ New York Post (NYP), sự phát triển vượt bậc của ChatGPT nói riêng và trí tuệ nhân tạo AI nói chung đang đe doạ sẽ khiến hàng loạt ngành nghề biến mất. “AI sẽ thay thế nhiều lao động và sẽ chẳng có ai ngăn được điều này. Thậm chí tiến trình này đã bắt đầu diễn ra”, trang New York Post trích lời cảnh báo của chuyên gia công nghệ thông tin Pengcheng Shi của Viện khoa học Rochester (RIT).
Theo ông Shi, hàng loạt ngành nghề từ tài chính, chăm sóc sức khỏe cho đến xuất bản đều đang sắp phải đối mặt với cuộc cách mạng AI và ChatGPT, thậm chí còn “xuất sắc” hơn những nhân viên bình thường. Những kết quả thí nghiệm được công bố trên CNET cho thấy ChatGPT đạt số điểm cao hơn nhiều người cho bài thi kiểm tra thạc sĩ MBA tại trường Wahrton School. Dù chưa hoàn thiện nhưng với sự đầu tư khổng lồ từ Microsoft, công nghệ AI này sẽ dần phát triển đến mức mà nhiều lao động phải dè chừng.
Ông Chinmay Hegde - PGS chuyên ngành công nghệ máy tính và điện tử của trường đại học New York nhấn mạnh các ngành nghề như báo chí, giáo dục, thiết kế đồ họa hay phần mềm sẽ có nguy cơ bị thay thế bởi công nghệ AI.
Giáo dục
Ngành giáo dục là một trong số những ngành nghề có thể sẽ chịu tác động mạnh nhất nếu ChatGPT được áp dụng. Bởi chúng có thể làm ra những bài luận cấp đại học, giải toán, thậm chí là giảng dạy cho học sinh cấp 3 trở xuống với những kiến thức cơ bản mà không cần phải có trợ giảng hay giám sát.
ChatGPT xuất sắc đến mức, Darren Hick, giáo sư triết học tại Đại học Furman ở Nam Carolina (Mỹ), đã bắt quả tang một sinh viên gian lận trong kỳ thi và tác giả Terwiesch đánh giá bài toán quản lý do công cụ này thực hiện đạt điểm B đến B(-). Hiện ChatGPT đã bị cấm sử dụng tại tất cả các trường học ở thành phố New York.
Giáo dục có sự thay đổi lớn nhất nếu ChatGPT được ứng dụng.
"Dù vẫn còn một số lỗi và hạn chế nhưng chúng sẽ được cải thiện dần. Về cơ bản, chỉ cần tích hợp thông tin và cải thiện thêm thì ChatGPT đã có thể đứng lớp cho các học sinh rồi”, trích lời ông Shi trong bài báo của New York Post. Dù vậy, sinh viên vẫn cần những giảng viên bằng người thật để đứng lớp và AI chỉ nên là công cụ hỗ trợ trong tương lai nhằm đảm bảo hiệu suất học tập.
Báo chí
Không thể tranh cãi việc AI có thể thay thế nhà báo, phóng viên… để thực hiện các tác vụ liên quan tới lĩnh vực đưa tin, truyền thông và thời sự. Các kết quả công bố trên CNET khi tờ The Guardian thử nghiệm cho ChatGPT viết một số đoạn văn cho những kết quả khác nhau, và ChatGPT có thể tổng hợp, sao chép từ những từ khóa thành một đoạn văn sao cho hợp lý.
Dù chưa thể sáng tạo được đề tài như những nhà báo, phóng viên “bằng da bằng thịt”, hay viết những bài báo có đầy đủ dẫn chứng, lập luận chặt chẽ… nhưng ChatGPT đã có những thành công nhất định khi sáng tạo được các tiêu đề phù hợp với nhu cầu của người viết. “Nói thật là cho đến hiện tại chúng ta vẫn chưa biết sửa lỗi này như thế nào, nhưng nếu thành công thì ngành báo chí sẽ có một cuộc cách mạng cực lớn”, ông Hegde cho hay.
Thiết kế đồ họa
Cách đây không lâu, bức tranh do AI vẽ từng gây chấn động thế giới vì không khác gì một hoạ sĩ tài năng cầm cọ trực tiếp thao tác. Cũng trong lĩnh vực thiết kế đồ hoạ, các nhà phát triển ChatGPT là OpenAI đã cho ra mắt một công cụ mới mang tên DALL-E vào năm 2021, qua đó có thể tạo nên những hình ảnh đồ họa theo chỉ lệnh của người dùng. Sản phẩm này tương tự như những ứng dụng từng ra mắt như Craiyon, Stable Diffusion hay Midjourney, khiến mọi công việc liên quan đến lĩnh vực này được thực hiện một cách tự động hóa.
Ngành thiết kế đồ hoạ “không ngoại lệ”
DALL-E đã thiết kế những bức tranh vẽ con thỏ để mừng Tết Nguyên Đán 2023, và kết quả cho ra cực kỳ ấn tượng. Dẫu vậy, trí tuệ nhân tạo này mới chỉ học được phong cách vẽ thường thấy trong tranh của Picasso và vẫn còn nhiều thiếu sót để cải thiện thêm. Dù là DALL-E hay ChatGPT tích hợp các chức năng của DALL-E thì rất có thể, trong tương lai ngành thiết kế đồ hoạ sẽ “biến mất”.
Tài chính
Về mảng tài chính, Phố Wall có thể chứng kiến nhiều việc làm bị cắt giảm trong những năm tới, khi các chatbot thông minh như ChatGPT tiếp tục cải tiến. “Tôi chắc chắn nó sẽ tác động đến khía cạnh giao dịch. Các ông chủ đang cân nhắc sử dụng AI để thiết lập những bảng tính Excel với tốc độ nhanh hơn nhân viên của họ”, Shi nói.
Dù vậy, mảng tài chính là một trong những mảng gây tranh cãi nhiều nhất về sự thay thế của AI. Trí tuệ nhân tạo chỉ có thể được đào tạo để thực hiện những công việc lặp đi lặp lại như máy móc, như gửi rút tiền hay mang tính thủ tục đơn giản cũng có thể dùng AI.
Công nghệ thông tin
Một điều rất đặt biệt mà ChatGPT có thể làm được là gõ code. Về lý thuyết, công nghệ AI có thể soạn mã code theo tham số và yêu cầu thủ công của người dùng để xây dựng trang web cũng như những phần khác cho doanh nghiệp. Giờ đây, việc thiết kế trang web, các tác vụ IT, xây dựng phần mềm, app… sẽ biến mất vào năm 2026 hoặc thậm chí sớm hơn nếu AI bành trướng. Kéo theo đó, những nhân viên IT - người vốn kiếm tiền tỷ mỗi tháng có thể sẽ trở nên thất nghiệp.
“Tôi khá lo lắng cho những lao động này. Giờ đây bạn có thể yêu cầu ChatGPT thiết kế một website cho mình và dù chưa thực sự hoàn hảo nhưng sớm muộn gì thì những lao động làm trong mảng này sẽ thất nghiệp”, chuyên gia Hegde nhấn mạnh.
Việc gõ code sẽ là tác vụ được thực hiện bởi ChatGPT.
