Cô gái gốc Việt 24 tuổi Amanda Nguyễn, từng bị cưỡng hiếp 2 năm trước và đang là nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ, là người tiên phong thay đổi đạo luật bảo vệ những người bị xâm hại tình dục ở nước này.
Ngày 23.2, thành viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện đã giới thiệu một dự luật mới để tiêu chuẩn hóa các quyền lợi cho những người bị xâm hại tình dục. Dự luật là nỗ lực mới nhất để sửa chữa một hệ thống truy tố tội phạm tình dục mà nhiều người cho rằng đã không còn phù hợp. Đây là dự luật quốc gia đầu tiên của Mỹ tập trung trực tiếp vào việc nâng cao sự bảo vệ pháp lý cho những người bị xâm hại tình dục.
Dự luật này được đưa ra nhờ nỗ lực phi thường của Amanda Nguyễn, một viên chức Bộ Ngoại giao 24 tuổi gốc Việt, tới Nhà Trắng giúp xây dựng bản thảo.
Amanda đã trở thành một nhà hoạt động tích cực sau khi "đấu tranh" với hệ thống pháp lý khó khăn khi bị hiếp dâm khoảng 2 năm trước.
Amanda Nguyễn hiện đang làm việc như người liên lạc của Nhà Trắng tại Bộ Ngoại giao
"Quá nhiều người cảm thấy hệ thống này dường như đã thất bại", Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen của New Hampshire, nhà tài trợ chính của dự luật nói. "Chúng ta cần một bộ luật cơ bản về quyền của những người bị xâm hại tình dục."
Đạo luật Quyền của những người bị xâm phạm tình dục tổng hợp những quyền lợi hợp pháp đã tồn tại ở nhiều bang khác nhau nhưng chưa tổng quát. Đạo luật đảm bảo những người bị xâm hại tình dục sẽ được gặp tư vấn viên, và được cung cấp những thông tin toàn diện về các sự lựa chọn pháp lý. Đối với cá nhân nộp bộ dụng cụ kiểm chứng hiếp dâm (rape kit), dự luật sẽ cho họ quyền được biết bằng chứng ở đâu và các kết quả xét nghiệm như thế nào.
Amanda và Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen (Nguồn: Twitter SenatorShaheen)
Trong thời gian rảnh rỗi, Amanda Nguyễn đã đứng đầu, lập một tổ chức gọi là Rise - nhóm các tình nguyện viên và các nhà hoạt động tích cực, đưa các vấn đề về quyền của nạn nhân xâm hại tình dục trước Quốc hội Mỹ.
Khoảng hai năm trước, Amanda Nguyễn đã bị cưỡng hiếp và nộp bằng chứng cho bang Massachusetts thông qua một bộ dụng cụ kiểm chứng hiếp dâm. Luật Massachusetts cho Amanda 15 năm để quyết định có nên theo vụ kiện hay không. Nhưng ở bệnh viện, cô lại được nhận một tờ thông tin nói rằng trừ khi cô có "yêu cầu mở rộng", nếu không, chính quyền sẽ phá hủy bộ dụng cụ kiểm chứng hiếp dâm của cô chỉ trong sáu tháng.
Các luật lệ này khiến cô rất khổ sở để để nộp đơn yêu cầu mở rộng – tờ thông tin không giải thích nộp như thế nào. Sau đó, cô vội vã tìm bộ dụng cụ kiểm chứng hiếp dâm để có thể nộp đơn yêu cầu đúng người thụ lý.Cô tìm kiếm điên cuồng trong sáu tháng nhưng không có kết quả.
"Hệ thống pháp lý này khiến cho tôi ngày nào cũng phải nhớ đến câu chuyện mình đã bị hiếp dâm.” Amanda nói.Sau đó cô bắt đầu tìm kiếm xem ở các bang khác, luật pháp như thế nào.
Cô lên một danh sách hơn 20 quyền lợi mà những người bị xâm hại tình dục có trong nhiều bang và thấy rằng mức độ bảo vệ khác nhau rất nhiều.
Amanda lập tức hành động. Cô gọi bạn bè, người quen, và những người ủng hộ thành một mạng lưới trực tuyến của các tình nguyện viên và cuối cùng gõ lên một bản thảo cho dự luật.
Trong vòng hai tháng thành lập, nhóm Rise của cô đã khiến các nhà lập pháp tiểu bang Massachusetts giới thiệu một dự luật có chứa hàng chục quyền mới cho những người bị xâm hại tình dục.
"Kêu gọi của Amanda nhận được nhiều hỗ trợ, sau đó là tạo nên một dự luật, đã chứng minh khả năng tuyệt vời của cô ấy" Shaheen cho biết.
Amander Nguyễn hiện đang làm việc như người liên lạc của Nhà Trắng tại Bộ Ngoại giao. Mong muốn cuối cùng của cô là được làm chuyên gia về vũ trụ của NASA. "Cuộc sống của tôi được vạch ra ở trên sao Hỏa" cô cười và chia sẻ. "Giữa việc chấp nhận sự bất công hay viết lại luật pháp, tôi đã chọn viết lại luật pháp”.