Loại gà này có nguồn gốc ở làng Móng, xã Tiên Phong, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Vài tháng trước Tết, nhiều thương lái đã về tận nơi để đặt hàng trước.
Trong các giống gà quý được săn lùng vào dịp Tết Nguyên đán phải kể tới gà móng. Gà móng từng là sản vật tiến vua, có tên trong sách đỏ.
Gà móng hay còn gọi là gà chân voi, chân to, thân hình giống gà Hồ, chất lượng thịt ngon như gà Đông Tảo (Hưng Yên). Loài này có đặc điểm con trống màu đỏ tía, chân to bằng tay trẻ em, vảy thẳng hàng không xù xì, gà mái lông trắng nhạt. Gà con khi mới nở màu lông trắng, chân vàng; kẽ chân có đường viền đỏ, vảy thẳng hàng…
Với ưu điểm chất lượng thịt thơm ngon, bì dầy, dai, da giòn không có mỡ, thịt ẩm và không khô nên từ lâu gà móng Tiên Phong được người tiêu dùng săn đón rất nhiều dịp cuối năm.
Anh Chính (ở xã Tiên Phong) chia sẻ, gà móng nuôi càng lâu thì chất lượng thịt càng ngon, gà trống đạt trọng lượng gần 4kg/con, gà mái khoảng 2kg/con là đạt yêu cầu để xuất bán. Hiện giá bán gà móng dao động từ 120.000 - 200.000 đồng/kg, tùy vào độ tuổi gà.
"Khoảng 1-2 tháng trước Tết, các thương lái về tận xã để đặt mua rồi gửi lên thành phố bán. Những con gà trống to, mẫu mã đẹp không có nhiều, nên hàng có đến đâu hết đến đó. Để có chất lượng thịt ngon gà Móng phải nuôi thời gian dài, thấp nhất 7 tháng. Gà móng khi đạt được thời gian nuôi cho thịt chắc, thơm, giòn mềm, không bị dai như các loại gà khác nuôi lâu", anh Chính chia sẻ.
Cũng là người xã Tiên Phong, chị Phương (37 tuổi) cho hay, dù nằm trong Sách đỏ nhưng loại gà này là loài vật duy nhất không bị cấm nuôi, buôn bán, vận chuyển theo quy định về bảo tồn theo cách mới. Chính vì vậy, nhiều bà con tại xã Tiên Phong nhân rộng giống gà quý hiếm này. Đồng thời, mô hình nuôi gà Móng cũng giúp người dân thu lãi cao và có việc làm ổn định.
“Gà Móng dễ nuôi, cũng chỉ ăn lúa, ngô, khoai, sắn nghiền như các loại gà khác. Cái đặc biệt của gà Móng là thịt chắc, thơm, da giòn nên rất được ưa thích, nhất là vào các dịp lễ Tết”, chị Phương nói.
Giống gà móng cũng được một số địa phương lân cận đưa về nuôi, tuy nhiên chất lượng thịt không ngon bằng, có lẽ do điều kiện, khí hậu, thổ nhưỡng khác nhau. Bởi gà móng cũng chỉ ăn ngô, thóc như các loại gà khác, điều khác biệt là địa hình xã Tiên Phong như một “ốc đảo”, như cái móng ngựa chìa ra sông Đáy, khí hậu quanh năm mát mẻ. Một điều đặc biệt nữa, mặc dù các địa phương khác thường xuyên xảy ra dịch cúm da cầm, song ở Tiên Phong chưa bao giờ bị dịch đe dọa.
Biết đến gà móng khi có một đồng nghiệp tặng vào dịp Tết 2022, anh Thanh (ở Cầu Giấy, Hà Nội) ăn thử và rất ấn tượng. "Tôi thấy con gà đẹp, thịt chắc, da giòn, hỏi ra mới biết đây là gà móng, một giống gà hiếm mà không phải ai cũng biết tới. Từ đó cứ đến Tết tôi lại nhờ đặt mua ở làng Móng vài con để biếu nội ngoại, nhưng phải đặt từ trước 2 tháng chứ nếu đặt muộn sẽ khó mua được"..
