Theo quy định mới, hàng loạt đối tượng “nhạy cảm” gồm hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương sẽ được cho vay tiền để làm kinh tế.
Phải có xác nhận không còn… bán dâm
Từ ngày 15/6 tới, hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương sẽ được hỗ trợ tín dụng để sản xuất, kinh doanh. Đây là nội dung chính trong Quyết định số 29/2014/QĐ-TTg, ngày 26/4 của Thủ tướng Chính phủ. Theo quyết định này, mức cho vay căn cứ vào nhu cầu vay và khả năng trả nợ của từng cá nhân, hộ gia đình. Người, hộ gia đình được vay không phải thế chấp. Mức vay không vượt quá các mức sau: Cá nhân, mức cho vay tối đa 20 triệu đồng; Hộ gia đình, mức cho vay tối đa là 30 triệu đồng. Người vay có thể vay vốn nhiều lần nhưng tổng dư nợ không vượt quá mức dư nợ cho vay tối đa theo quy định. Trường hợp cá nhân, hộ gia đình nếu đồng thời là đối tượng được vay vốn từ các chương trình ưu đãi khác tại Ngân hàng Chính sách xã hội thì chỉ được xem xét cho vay một trong các chương trình ưu đãi đó.
Điều kiện về nhân thân đối với cá nhân vay vốn gồm: Người nhiễm HIV có phiếu trả lời kết quả xét nghiệm HIV dương tính của cơ sở xét nghiệm đủ điều kiện khẳng định các trường hợp HIV dương tính; Là người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế đã xong thời gian dò liều, có thời gian điều trị ổn định từ 3 tháng trở lên, có xác nhận của người phụ trách cơ sở điều trị; Người bán dâm hoàn lương có xác nhận về việc không còn bán dâm của Chủ tịch UBND cấp xã; Người cư trú hợp pháp và sinh sống ổn định tại địa phương nơi vay vốn; Người có phương án sản xuất, kinh doanh và có khả năng trả nợ vay theo cam kết; Người sống một mình hoặc sống cùng con chưa đến tuổi lao động hoặc sống cùng bố, mẹ, vợ, chồng, bà, anh, chị, em ruột nhưng những người này đã quá tuổi lao động hoặc không còn khả năng lao động.
Mục đích hỗ trợ tín dụng được quy định rõ là dùng để mua sắm các loại vật tư, vật nuôi, thức ăn gia súc gia cầm, công cụ lao động, hàng hóa, phương tiện phục vụ kinh doanh, buôn bán; Đầu tư làm các nghề thủ công trong hộ gia đình như: mua nguyên vật liệu sản xuất, công cụ lao động, máy móc, thiết bị; Góp vốn thực hiện phương án sản xuất, kinh doanh với cá nhân, tổ chức khác. Lãi suất cho vay bằng lãi suất cho vay hộ nghèo theo từng thời kỳ do Chính phủ quyết định. Lãi suất nợ quá hạn được tính bằng 130% lãi suất cho vay. Thời hạn cho vay tối đa là 60 tháng. Trong giai đoạn thí điểm 2014 - 2016, áp dụng thời hạn cho vay tối đa là 36 tháng. Từ năm 2014 - 2016, thực hiện thí điểm tại 15 tỉnh, thành phố. Từ năm 2017 triển khai mở rộng trên phạm vi toàn quốc.
Khó có gái bán dâm hoàn lương đi xin xác nhận
Theo khảo sát của PV Báo GĐ&XH tại chính quyền cấp cơ sở cho thấy, phần lớn các ý kiến đều đồng thuận về ý nghĩa của chính sách nêu trên. Tuy nhiên, để triển khai thực sự có hiệu quả thì cán bộ cơ sở cấp phường, xã sẽ gặp không ít trở ngại cần phải giải quyết. Ông Lê Văn Việt, Chủ tịch UBND phường Tây Tựu, huyện Bắc Từ Liêm (Hà Nội) cho biết, trên địa bàn phường có quản lý người nghiện sau cai. Theo ông Việt, số lao động này không sợ thiếu việc làm bởi phường vốn có nghề trồng hoa truyền thống. Về việc hỗ trợ tín dụng, ông Việt quan tâm đến số tiền mà cá nhân, hộ gia đình các đối tượng nêu trên được vay.
Theo ông Việt, với mức cho vay 20 triệu đồng/cá nhân và 30 triệu đồng/hộ là… quá tốt. Hiện nay tại địa phương, các đối tượng như hộ nghèo, hộ chính sách… đã có gói tín dụng phù hợp tiếp cận, nay có thêm hộ có người nghiện sau cai, gái bán dâm hoàn lương cũng thuộc diện được hỗ trợ sẽ đa dạng hóa các thành phần được vay vốn. Nhiều hộ có người nghiện nhưng gia cảnh không thuộc hộ nghèo, không thuộc diện hộ chính sách nên việc tiếp cận vốn ưu đãi đang gặp khó.
Chưa thực sự “tin tưởng” như ông Việt, một ý kiến từ lãnh đạo địa phương vùng núi thì tỏ ra “lo ngại” bởi không chắc số tiền được hỗ trợ ưu đãi có được sử dụng đúng mục đích hay không. Một cán bộ phụ trách công tác lao động, thương binh và xã hội một xã miền núi tỉnh Hà Tĩnh cho biết, cần có chính sách hướng nghiệp, đào tạo nghề rồi tiếp đến mới hỗ trợ tín dụng thì hiệu quả sẽ tăng cao. Nhiều đối tượng nghiện, sau cai nghiện thường không có nghề hay kỹ năng nghề vì vậy nếu hỗ trợ tín dụng thôi thì sợ hiệu quả sử dụng và khả năng thu hồi vốn vay thấp.
Một số ý kiến khác thì cho rằng, đối tượng gái bán dâm hoàn lương thường không trở về địa phương và việc yêu cầu họ phải có xác nhận của chính quyền để được vay vốn thì khó khả thi.
Về mức tiền cho vay từ 20 – 30 triệu đồng, một số ý kiến cho rằng còn nhiều bất cập. Mức cho vay nêu trên tùy khu vực, địa phương sẽ cho ra kết quả khả dụng và ngược lại. Theo đó, ở vùng nông thôn, mức hỗ trợ này có thể giúp người vay đầu tư sản xuất nhỏ lẻ. Còn ở thành thị và đặc biệt là khu vực nội thị thì với 20 triệu đồng, người vay khó có thể xoay ra nghề phù hợp để đầu tư. |