Càng gần cuối năm, hàng giả, hàng nhái lại tràn ngập trong nhiều cửa hàng, siêu thị, trung tâm thương mại lớn (TTTM) ở TP.HCM. Không bán buôn lén lút như trước, nhiều nơi còn công khai hàng fake (giả, nhái), ai đồng ý thì mua.
Mua bán công khai
Trưa 10/11, TTTM Saigon Square tấp nập kẻ bán người mua. Khu quần áo thời trang la liệt các mẫu quần áo từ trẻ em đến người lớn với đủ thương hiệu nổi tiếng như Tommy, Polo, Zara Basic, Mango Suit… Dù các sản phẩm được dán mẩu giấy nhỏ giá từ 25 đến 30 Euro, nhưng khi có khách hỏi, nhân viên ra giá chỉ 99.000-220.000 đồng/cái.
Tại một quầy hàng chuyên giày thể thao ở chợ Bến Thành (Q.1), nhân viên liên tục chào mời: “Mua sắm đi chị, bên em có Adidas, Nike, Reebok chính hãng đang sale mạnh cuối năm. Còn đủ cỡ, đủ mẫu lựa nhanh kẻo hết”. Trên mỗi sản phẩm đều có dán tờ giấy nhỏ ghi mức giá dao động từ 100.000 đến 150.000 đồng/sản phẩm. Khi chúng tôi thấy bên trong sản phẩm còn nguyên tem mác ghi nơi sản xuất là China, nhân viên cười cười bảo ra chợ mà đòi hàng hiệu thì ở đâu ra. Muốn hàng hiệu thì đến các cửa hàng chính hãng, chứ ở chợ này, hàng nào cũng như nhau hết.
Người tiêu dùng dễ dàng mua “hàng hiệu, giá bèo” tại nhiều TTTM lớn ở TPHCM
Một số TTTM khác như Luky Plaza, An Đông Plaza, Taka… khách hàng dễ dàng mua được mắt kính RayBan, Chanel, Gucci, Dior; đồng hồ G-Shock, Burberry, Rolex, Longines; túi xách, ví da hiệu Louis Vuitton, Chanel, Gucci, The North Face… Tuy mác hàng hiệu nhưng những sản phẩm này giá cực bèo, chỉ từ 300.000 đến 1 triệu đồng/sản phẩm. Nhân viên bán hàng khẳng định tất cả đều là hàng fake nhưng có đủ cấp độ, giá càng mắc thì fake càng giống thật, tinh tế từ đường nét đến chất liệu. Họ còn tiết lộ, cuối năm thường có công ty mua số lượng lớn làm quà tặng nhân viên. Dẫu vậy, khi tôi yêu cầu xuất hóa đơn đỏ thì họ lắc đầu bảo không có (!?).
Chị chủ 3 quầy hàng quần áo thời trang tại TTTM Saigon Square khẳng định 80% sản phẩm mác ngoại đều là hàng nhái, 20% còn lại là hàng trong nước sản xuất. Ví dụ, một chiếc áo Zara có mác “Made in Vietnam” cũng có đủ thông số, cỡ; vải trên mác được dập nhiều lớp sắc sảo, chỉ thêu rõ nét; tem giá thì có mã vạch, tiếng Anh, số tiền cũng ghi bằng đồng euro… thoạt trông không khác gì hàng chính hãng nên rất thu hút người mua.
Kiểm tới đâu, lòi sai phạm tới đó
Hôm 6/11, Cục Quản lý Thị trường (QLTT) TPHCM đã “tổng tấn công” 2 chợ “nhà giàu” là Saigon Square và chợ Bến Thành, phát hiện và thu giữ hàng chục ngàn mẫu quần áo, giày dép, đồng hồ, túi xách… với đủ các thương hiệu nổi tiếng thế giới. Hầu hết các sản phẩm đều nghi là hàng hóa nhập lậu, có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, xâm phạm sở hữu trí tuệ.
Tất cả số hàng hóa trên đều không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, không có đăng ký kinh doanh tại thời điểm lực lượng chức năng yêu cầu xuất trình để kiểm tra. Trước đó, giữa tháng 7/2019, đơn vị này cũng đã kiểm tra 2 địa chỉ mua sắm trên và thu giữ gần 3.000 sản phẩm là túi xách, ví, dây nịt, đồng hồ, bút, giày dép, quần áo… trị giá hơn 300 triệu đồng.
Điều đáng nói, mỗi lần cơ quan chức năng kiểm tra hàng giả, hàng nhái trên địa bàn TPHCM đều phát hiện ra sai phạm. Trong khi tiểu thương lại tỏ ra khá bình thản khi bị kiểm tra. “Tôi bán nhỏ lẻ, cò con nên làm gì có giấy tờ ghi nguồn gốc xuất xứ. Tôi chỉ có hóa đơn bán lẻ thôi, mua cái này ở nhà sách, tiệm tạp hóa nhiều lắm. Ở đây QLTT cũng thu giữ nhiều lần rồi. Tôi cứ bán hết thì gọi lái mang đồ lại cho bán tiếp. Bị thu giữ, nộp phạt thì coi như tháng đó lỗ” - một tiểu thương nói.
Theo tìm hiểu của chúng tôi tất cả các loại sản phẩm đều có hàng giả, hàng nhái hoặc bị làm nhái. Dù bị kiểm soát gắt gao nhưng hàng giả vẫn tung hoành, vì lợi nhuận quá lớn; thương nhân chỉ cần bỏ một số vốn nhỏ là có thể mua được hàng nhái về bán kiếm lời. Trong những cuộc họp về hàng Việt Nam chất lượng cao, bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao luôn than thở: Đi tới đâu, gặp ai cũng bị kêu hàng giả, hàng gian lộng hành.
Lãnh đạo Cục QLTT TPHCM thừa nhận, một số TTTM có bán hàng gian, hàng giả. Tuần nào, QLTT cũng kiểm tra, thu giữ hàng ngàn sản phẩm. “QLTT gặp không ít khó khăn trong việc kiểm tra, xử phạt. Ví dụ, chúng tôi phải nhập vai người mua. Khi tiến hành ra quân thì chủ sạp kinh doanh đó tẩu tán tài sản bằng cách đẩy qua sạp bên cạnh. Khi lực lượng kéo đi thì chủ sạp đó lại treo lên bán tiếp. Hàng giả trông rất giống hàng thật nên không thể xác định ngay từ đầu mà cần phải có xác nhận từ đơn vị chủ hãng sản phẩm. Chỉ khi có xác nhận là hàng giả thì QLTT mới lập biên bản để xử phạt hành chính” - vị này nói.
Luật gia Phan Thị Việt Thu, Chủ tịch Hội bảo vê người tiêu dùng TPHCM nhìn nhận, hàng giả, hàng nhái là vấn nạn kìm hãm sự phát triển kinh tế. Tuy nhiên, nếu người tiêu dùng vẫn có tâm lý ham rẻ, sính ngoại, biết hàng giả mà vẫn mua đồng nghĩa với việc tiếp tay cho hàng nhái tiếp tục có đất sống.
Tổng cục QLTT cho rằng, cuộc chiến phòng chống hàng giả, hàng nhái còn nhiều hạn chế, bất cập. Các đối tượng vi phạm trong nước móc nối với các đối tượng ở nước ngoài để làm hàng giả, nhất là giả mạo xuất xứ, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đưa vào Việt Nam. Mặt khác, nhiều cơ quan thực thi có thẩm quyền xử lý nhưng việc phân công chưa hợp lý dẫn đến chức năng nhiệm vụ chồng chéo.
“Đặc biệt, một số doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm với cộng đồng, với sản phẩm đang lưu thông trên thị trường, chưa tích cực hợp tác với lực lượng chức năng để xử lý hàng nhái” - ông Trần Hữu Linh, Tổng Cục trưởng Tổng cục QLTT nói.
Liên tiếp phát hiện, bắt giữ hàng giả mạo xuất xứ ngay tại cửa khẩu Chỉ trong gần 1 tháng, Cục Hải quan TPHCM đã liên tiếp phát hiện, bắt giữ 2 lô hàng Trung Quốc giả mạo nhãn mác, xuất xứ Việt Nam. Cụ thể, ngày 4/11, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực 1 kiểm tra container hàng nhập khẩu của Công ty TNHH Cao su Talalay Viet Nam (TP Nha Trang, Khánh Hòa) khai báo hàng hóa gồm 317 kiện (7,2 tấn) là chăn, nệm, gối trị giá gần 600 triệu đồng. Mặc dù trên nhãn từng sản phẩm đều được ghi xuất xứ Việt Nam nhưng phía bên ngoài thùng carton chứa hàng lại được ghi “Made in China”. Ngoài ra, trong hồ sơ lô hàng, doanh nghiệp xuất trình cả C/O form E của Trung Quốc để được hưởng thuế suất ưu đãi 0%, trong khi mặt hàng này phải chịu thuế suất 20-25%. Ngoài giả mạo xuất xứ, ước tính chủ lô hàng này còn gian lận trên 100 triệu đồng tiền thuế. Trước đó, ngày 9/10, lô hàng gần 8.500 sản phẩm quần áo nhập khẩu từ Trung Quốc của Công ty TNHH Thịnh Hòa (Q.10) giả mạo xuất xứ Việt Nam và Hàn Quốc cũng bị lực lượng Hải quan TPHCM phát hiện ngay tại cảng Cát Lái. |