Giờ đây, không chỉ người lớn mà cả trẻ con cũng bắt đầu chung tay vào chiến dịch giảm nhựa bằng cách không sử dụng bọc vở bằng ni-lông.
Tiếng nói từ những em nhỏ
Tháng 5/2019, các học sinh trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội) khiến người lớn ngỡ ngàng với số lượng bọc vở ni-lông được sử dụng và thải ra mỗi năm. Trong hội trại của trường, các em đã làm một thống kê:
Mỗi học sinh tiểu học thường sử dụng từ 30-50 bọc vở ni-lông mỗi năm học. Chỉ tính riêng với 3.750 học sinh thì một năm học đã thải ra môi trường khoảng 187.500 chiếc bọc vở. Nếu lấy số đó nhân với trên 23,5 triệu học sinh, sinh viên của cả nước thì con số bọc vở ni-lông hàng năm đó lên tới hàng trăm triệu.
Những "con số biết nói" mà các em học sinh Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm đưa ra
Thay vì bọc vở bằng ni-lông, học sinh có thể thay bằng bìa họa báo, bìa lịch, mua bọc vở bằng giấy để bọc hoặc để nguyên bìa nếu bìa đủ cứng. Dự án "Nói không với bọc vở nilon" của 170 bạn nhỏ và 30 thầy cô đề ra trong hội trại Học sinh tiêu biểu lớp 5 với mong muốn hạn chế tối đa những "cái chết trắng" đã và đang diễn ra trên khắp hành tinh này.
Mới đây, bức thư “Xin đừng thả bóng bay ngày khai giảng của cô bé học sinh lớp 5 Nguyễn Nguyệt Linh gửi tới hơn 40 trường học ở Hà Nội cũng thêm một lần khiến người lớn phải thực sự suy nghĩ lại.
Cô bé viết: “Con được biết là hàng năm khi bắt đầu khai giảng, nhà trường thường cho các lớp thả bóng bay lên trời… Nhưng khi thả bóng lên thì các chú chim hoặc động vật khác nuốt vào, nó có thể bị chặn đường ruột và dẫn đến chết đói. Còn khi bóng bay rơi xuống đất hoặc biển thì những chú rùa biển và các loài sinh vật biển khác sẽ bị nhầm lẫn giữa bóng bay và sứa biển”.
Nguyễn Nguyệt Linh là học sinh Trường Tiểu học Marie Curie
Nguyệt Linh kết lại bằng một đề xuất hết sức ngắn gọn và thực tế: “Con nghĩ rằng trường mình có thể đừng thả bóng bay vào hôm khai giảng hoặc hạn chế số lượng bóng bay, có được không ạ?”
“Lời hồi đáp” từ người lớn
Trước những tiếng kêu gọi ngây thơ nhưng vô cùng nghiêm túc của các em, người đứng đầu của các trường học đã bắt đầu đáp lại. Tín hiệu đáng mừng khi thầy cô các trường bắt đầu khuyến khích phụ huynh cũng như học sinh ngừng bọc vở bằng ni-lông mà thay bằng giấy.
Ông Vũ Quốc Thái, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội) cho biết, nhà trường nhận thấy lời kêu gọi và đề xuất của các học sinh rất ý nghĩa và đúng đắn. Ban giám hiệu trường đã quyết định thực hiện việc này với tất cả các khối toàn trường từ năm học 2019-2020 sắp tới.
“Nhà trường đã thông báo tới các giáo viên, phụ huynh và học sinh toàn trường và sẽ thực hiện luôn từ năm học mới tới đây. Một trong những vấn nạn hiện nay là việc sử dụng nhiều ni-lông ảnh hưởng đến môi trường sống sau khi thải loại. Việc này mang đến 2 cái tốt. Thứ nhất, góp phần bảo vệ môi trường nói chung. Thứ hai, giúp các em học sinh thêm ý thức, cẩn thận hơn trong việc giữ gìn sách vở sách đẹp để sử dụng được lâu hơn khi không cần bọc ni-lông”, ông Quốc Thái chia sẻ.
Các em học sinh trường Đoàn Thị Điểm hào hứng khoe vở với "tấm áo" bằng giấy
Bọc vở bằng giấy được nhiều trường khuyến khích
Ông Nguyễn Quốc Bình, Hiệu trưởng trường THCS-THPT Lê Quý Đôn (Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, năm học tới, cả 3 cấp học ở ngôi trường này đều khuyến khích học sinh không bọc vở bằng ni-lông để bảo vệ môi trường.
Nhóm học sinh lớp 3B0 (Trường Liên cấp Ngôi Sao Hà Nội) do cô giáo Bùi Minh Thủy làm chủ nhiệm đã cùng nhau thực hiện dự án “Đổi bọc vở nilon lấy bọc vở giấy” nhằm hạn chế tối đa thảm họa “ô nhiễm trắng”.
Nhóm học sinh lớp 3B0
Với dự án này, các em học sinh đã chia nhóm để tự thiết kế poster cổ động và “gõ cửa” từng lớp học trong trường để vận động “nói không với bọc vở ni-lông”. Ban đầu các em gặp khá nhiều khó khăn để thuyết phục các bạn lớp khác, vì chưa phải em nhỏ nào cũng hiểu rõ ý nghĩa của dự án. Nhân dịp nhà trường tổ chức hội chợ xuân đầu năm 2019, các em nhỏ lớp 3B0 đã thực hiện đổi 5 bọc vở ni-lông lấy 1 bọc vở giấy. Kết quả là có khoảng 1000 bọc vở ni-lông được thu hồi.
Các em nhỏ trao đổi bọc vở ni-lông lấy bọc vở bằng giấy trong hội chợ xuân
Không chỉ nhà trường, các phụ huynh cũng bắt đầu ý thức và khuyến khích con trẻ lựa chọn giấy để bọc vở. Chị Hoàng Nga (Ba Đình, Hà Nội) cho biết: “Bé nhà mình hiện đang học lớp 4. Cứ đầu năm học là mình và bé ngồi với nhau để bọc sách vở cho tươm tất, sạch sẽ. Năm nay bé rất hào hứng đi cùng mẹ để mua giấy bọc vở thay vì bọc ni-lông như những năm trước. Hy vọng những hành động nhỏ này sẽ tạo nên một thay đổi lớn”.
Bên cạnh chiến dịch đổi từ bọc ni-lông sang bọc vở giấy, một khai giảng không bóng bay cũng sẽ được Trường Tiểu học Marie Curie (Hà Nội) thực hiện trong năm học mới. Thầy Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng trường, đã vô cùng xúc động khi nhận được lá thư của cô bé Nguyệt Linh.
“Thả bóng bay đã là thói quen từ lâu của nhiều trường học trên cả nước. Nếu không nhận được lá thư này, có lẽ nhiều trường học trong đó có Marie Curie cũng sẽ tổ chức lễ khai giảng hoành tráng và có thật nhiều bóng bay. Nhưng chắc chắn sau bức thư của trò Nguyệt Linh, sẽ không còn bóng bay trong ngày này của trường năm nay và cả những năm tiếp theo nữa”, thầy Khang chia sẻ.
Khai giảng không bóng bay sẽ được nhiều trường thực hiện
Vẫn còn nhiều băn khoăn
Bên cạnh những trường đã có hành động cụ thể để cùng giảm thiểu rác thải nhựa, vẫn còn nhiều ngôi trường chưa nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này. Hà An (Hoàn Kiếm, Hà Nội) hiện đang là học sinh lớp 9 chia sẻ: “Em bắt đầu đi học được 1 tuần rồi nhưng trường em vẫn chưa có thông báo gì liên quan đến việc khuyến khích không dùng bọc vở ni-lông cả”.
Nhiều phụ huynh vẫn băn khoăn trước sự tiện lợi khi dùng bọc vở bằng ni-lông. Chị Nguyệt Anh (Đống Đa, Hà Nội) cho biết: “Thực ra ngày mình còn bé thì bố mẹ cũng bọc vở cho bằng giấy bìa. Nhưng bọc vở bằng giấy không được bền, một thời gian sau sẽ bị sờn góc. Thêm nữa cũng tốn thời gian để bọc hơn. Còn dùng bọc ni-lông thì tiện và bền hơn nhiều”.
Nhiều phụ huynh nói rằng bọc vở bằng ni-lông tiện lợi và bền đẹp hơn dùng giấy
Như vậy, vẫn còn cần nhiều hơn những chiến dịch tuyên truyền để nhiều người nhận thức được việc giảm thiểu rác thải nhựa có thể đến từ những hành động nhỏ nhất. Bớt một miếng bọc vở bằng ni-lông, bớt một quả bóng bay,… sẽ tạo nên một tương lai tốt đẹp hơn.
