Là bệnh truyền nhiễm cấp tính nhóm A, tối nguy hiểm, nhiều chuyên gia lo ngại bệnh có thể quay lại nước ta sau 12 năm vắng bóng.
Chiều 2/12, Bộ Y tế họp ban chỉ đạo phòng chống dịch hạch với sự tham gia của đại diện ngành giao thông, nông nghiệp, công an... Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng, dịch hạch thời gian qua rất đáng quan ngại. Trước đây, nước ta từng lưu hành dịch nhưng 12 năm nay không xuất hiện. Tuy nhiên, Việt Nam có đường biên dài với một số nước có ổ dịch cũ, xuất hiện ca bệnh mới, ổ dịch trên động vật... đây là những yếu tố buộc chúng ta phải hết sức cảnh giác với căn bệnh này.
Tiến sĩ Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng cũng cho rằng, điều kiện sinh cảnh, môi trường, vật chủ tại nước ta rất thuận lợi cho bùng phát và lan truyền bệnh dịch hạch. Lý do vì Việt Nam là nước nước từng lưu hành dịch tương đối nặng, từ những năm đầu thế kỷ 19 đến năm 2002 mới không có bệnh nhân.
Bộ Y tế họp ban chỉ đạo phòng chống dịch hạch.
Trong khi đó, chúng ta có chung đường biên giới dài hơn 1.300km với Trung Quốc – nơi vẫn tồn tại các ổ dịch hạch trên các loài động vật hoang dã. Tỉnh Vân Nam sát biên giới phía Bắc từng ghi nhận ca bệnh vào các năm 1990-1999. Gần đây nhất ngày 7/7 tỉnh Cam Túc cũng xuất hiện một ca bệnh dịch hạch thể phổi trên người.
Theo ông Phu, dịch hạch có thể theo chuột và bọ chét mang vi khuẩn từ Trung Quốc xâm nhập vào Việt Nam như đã xâm nhập vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Tại nước ta, dịch được ghi nhận lần đầu vào năm 1898 ở Nha Trang do tàu, thuyền từ Hong Kong mang vào.
“Câu hỏi đặt ra là chúng ta nên đối phó, giám sát, điều trị như thế nào. 12 không gặp nên ngay các bác sĩ nhiều khi kiến thức về chuyên môn, xét nghiệm, điều trị không hẳn nhớ hết”, thứ trưởng Long nhấn mạnh.
Về vấn đề điều trị, ông Đoàn Văn Chung, Trưởng phòng chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương lo ngại: “Hầu như các bác sĩ đều quên về biểu hiện lâm sàng. Bản thân chúng tôi từng chống dịch nhưng giờ đọc lại như mới. Về lý thuyết các bác sĩ vẫn được học về bệnh dịch hạch nhưng chỉ là ‘dạy cho có lệ, không có ca lâm sàng để trình nên cũng có tính lý thuyết’. Vì thế, ông đề nghị Bộ Y tế xây dựng phác đồ điều trị mới, cập nhật thuốc điều trị; tiến hành tập huấn lại cho nhân viên y tế.
Thứ trưởng Bộ Y tế, Nguyễn Thanh Long đề nghị hệ thống giám sát tập trung quyết liệt, đặc biệt là các tỉnh thành có nguy cơ xâm nhập, có cảng biển như Đà Nẵng, Hải Phòng... có sân bay; cửa khẩu đường bộ; trọng tâm lưu ý vào đường thủy.
Thứ trưởng cũng yêu cầu các tỉnh thành, các đơn vị tăng cường giám sát dịch hạch trên chuột, bọt chét, người; tập trung vào khu vực Tây Nguyên, nơi có ổ dịch hạch cuối cùng. Nếu có hiện tượng chuột tự nhiên chết nhiều thì cần phải giám sát ngay xem chết vì nguyên nhân gì.
“Chúng ta cho rằng cần nêu cao cảnh giác với dịch hạch, đừng nghĩ dịch bùng phát ở Madagascar thì khó xâm nhập vào. Nếu dịch xâm nhập vào thì với quần thể cảm nhiễm lớn như nước ta là điều rất nguy hiểm”, thứ trưởng Long nhấn mạnh.
Thứ trưởng cũng yêu cầu tiến hành đào tạo, tập huấn lại cho nhân viên y tế về giám sát, xét nghiệm, cũng như phác đồ chẩn đoán, điều trị bệnh; rà soát lại trang thiết bị, thuốc men.
