Ngoài gây ung thư, tia cực tím còn 'hành' nhiều bộ phận cơ thể

Trong những ngày qua tại khu vực phía Nam, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông Nam Bộ đang phải hứng chịu đợt nắng nóng đỉnh điểm. Cùng với nhiệt độ tăng cao, các chỉ số bức xạ tia cực tím (UV) luôn ở mức báo động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Theo đó, trong ngày 4/5, chỉ số tia UV vào thời điểm nắng nóng nhất (khoảng 10 giờ đến 14 giờ) luôn ở mức 8-10 tại Thành phố Hồ Chí Minh. Với chỉ số này, tia UV đã vượt ngưỡng an toàn rất nhiều lần. Bởi theo khuyến cáo của ngành y tế, chỉ số tia UV ở mức an toàn là dưới 3, còn trên ngưỡng 3 là gây ra nhiều tác hại khôn lường với sức khỏe.

Trước thực trạng trên, đặc biệt là ở miền Bắc đang bắt đầu vào mùa nắng nóng, các bác sĩ khuyến cáo người dân phải biết tự bảo vệ mình bằng nhiều cách để không bị tác động bởi tia UV nguy hiểm này.

Trao đổi với phóng viên, PGS.TS Bùi Công Toàn – Phó giám đốc Bệnh viện K Trung ương cho biết, tia cực tím đối với con người không có gì là lạ, thậm chí nhiều quốc gia đã có những chiến lược để giải quyết vấn đề này từ lâu.

Các chỉ số tia cực tím.

PGS Toàn cho biết, bức xạ tia cực tím là một trong số những nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh ung thư da. “Nếu như ở Việt Nam ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đại trực tràng là phổ biến thì tại nước Úc có đến 80% bệnh nhân ung thư là ung thư da.

Bởi tại đó khí hậu khô hanh, không có lớp bảo vệ (lớp chắn tia UV) nên bị ảnh hưởng của tia cực tím rất lớn. Dẫn đến tần suất bệnh nhân ung thư da ở quốc gia này gần như cao nhất thế giới”.

Theo PGS Toàn, tia cực tím thường có nhiều nhất vào thời điểm giữa trưa nắng hè, khi nắng soi trực tiếp từ trên đỉnh đầu xuống. Bởi vậy, các bác sĩ khuyến cáo không nên ra đường, ra ngoài trời nắng vào thời điểm buổi trưa.

“Ngay cả việc tắm nắng cho trẻ cũng vậy, các bậc phụ huynh nên tắm nắng cho trẻ vào thời gian buổi sáng khi nắng mới lên, vì lúc đó ánh nắng khi chiếu xuống phải qua rất nhiều lớp mây khác nhau, nên tia cực tím có rất ít”, PGS Toàn nhấn mạnh.

Ngoài tác động vào da gây ung thư, PGS Toàn còn khuyến cáo: “Tia cực tím còn nhiều ảnh hưởng khác đến sức khỏe, ví dụ như nhiều người thường có thói quen ở trần, kể cả khi đi đường vào trời nắng. Lúc này, trung tâm điều hòa hô hấp hay còn gọi là hành tủy nằm ngay sau gáy bị nắng chiếu vào, nên nhiều người bị ngộ độc nắng hay còn gọi là cảm nắng”.

Ngoài ung thư da, tia cực tím còn ảnh hưởng xấu đến nhiều bộ phận cơ thể khác.

Riêng đối với tác hại về mắt, PGS Toàn cảnh báo: “Tia cực tím gây nên nhiều tác hại cho mắt, vì tia cực tím có thể tiêu diệt được các tế bào thì chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến võng mạc mắt nếu tiếp xúc trực tiếp. Tuy nhiên, tác hại của mắt sẽ ít hơn da vì mắt thường nhìn theo hướng ngang hoặc xuôi, chứ không ai ngửa mặt nhìn lên trời để nhìn”.

Đồng quan điểm trên, các bác sĩ da liễu cho rằng, tia cực tím trong ánh sáng mặt trời có thể phá hủy các tế bào da. Sự phá hủy này có thể dẫn đến bệnh dày sừng ánh nắng và tiến triển thành ung thư tế bào gai.

Ngoài ra, các biểu hiện khác do tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng mặt trời chứa tia cực tím phổ biến như bỏng nắng, đỏ da, tăng sắc tố, nếp nhăn, khô da hoặc nặng hơn là ung thư da.