Theo luật sư, nếu các nữ tiếp viên Vietnam Airlines hãng hàng không không biết đây là chất ma túy mà chỉ “vô tình” vận chuyển thuê thì chưa đủ căn cứ để khởi tố, xử lý hình sự với họ.
Phòng Cảnh sát điều tra Tội phạm về ma túy Công an TP.HCM phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đang điều tra vụ nhóm nữ tiếp viên hãng hàng không Vietnam Airline xách hơn 10 kg thuốc lắc và ma túy trên chuyến bay VN10 từ Pháp về Việt Nam.
Theo thông tin ban đầu, chuyến bay VN10 (chặng bay CDG-SGN) hạ cánh lúc 8h10 ngày 16/3 tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Qua kiểm tra hành lý 4 nữ tiếp viên hãng hàng không Vietnam Airlines, lực lượng chức năng phát hiện hơn 10 kg ma túy được chứa trong các hộp kem đánh răng.
Vụ việc sau đó được Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất báo cho Công an TP.HCM. Hiện các đơn vị nghiệp vụ đang phối hợp lấy lời khai các nữ tiếp viên này để mở rộng điều tra.
Số ma túy được giấu trong các hộp kem đánh răng. Ảnh: TL
Theo Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường- Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư Hà Nội), với kết quả xác minh ban đầu thì có căn cứ cho thấy số lượng chất có trong các tuýp thuốc đánh răng mà các nữ tiếp viên hàng không vận chuyển từ Pháp về Việt Nam trên chuyến bay Vietnam Airlines là chất ma túy. Theo quy định của pháp luật, hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, người thực hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy chỉ có thể bị xử lý hình sự nếu như người đó biết rõ đây là chất ma tuý.
Còn trường hợp cơ quan chức năng không chứng minh được những người này biết rõ những tuýp đánh răng này là chất ma túy thì không đủ căn cứ để xử lý hình sự với họ.
Với hình dáng, bao bì, mẫu mã bên ngoài thì rõ ràng đây là các tuýp thuốc đánh răng khá phổ biến trên thị trường. Ai nhìn vào cũng xác định đây là kem đánh răng, chỉ khi mở ra phía bên trong thì mới có thể phát hiện đó là chất ma túy. Cơ quan chức năng sẽ tiếp tục làm rõ nhận thức, ý thức chủ quan của những người này đối với việc vận chuyển các tuýp thuốc đánh răng có chứa ma túy về Việt Nam.
Thông tin ban đầu thì những người này không thừa nhận đây là hàng hóa của mình, không thừa nhận mình đã biết đây là chất ma túy. Tuy nhiên, đó chỉ là lời khai ban đầu, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục làm rõ ý thức chủ quan thông qua hành vi khách quan, làm rõ các tình tiết của vụ việc để chứng minh tội phạm theo quy định pháp luật.
Với kết quả xác minh ban đầu thì cơ quan chức năng có căn cứ cho thấy đây là số lượng lớn chất ma túy được giấu trong các hộp kem đánh răng, đã xác định được danh tính người vận chuyển trái phép chất ma túy. Tuy nhiên hành vi của những người này chỉ thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm nếu như có lỗi, có động cơ mục đích thực hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy. Nói cách khác, cơ quan điều tra chỉ có thể khởi tố bị can đối với các nữ tiếp viên này nếu có căn cứ cho thấy họ biết đây là chất ma túy và vẫn cố tình vận chuyển.
Theo quy định của pháp luật thì tội vận chuyển trái phép chất ma túy có lỗi cố ý trực tiếp. Nghĩa là người thực hiện hành vi phạm tội phải biết là hành vi của mình nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi và mong muốn hậu quả xảy ra. Bởi vậy, cơ quan điều tra chỉ có thể xử lý hình sự đối với các tiếp viên hàng không này nếu có căn cứ cho thấy họ biết các chất ở trong các tuýp thuốc đánh răng trên là chất ma túy nhưng vẫn cố ý vận chuyển về Việt Nam để thu lợi bất chính.
"Trường hợp nếu các nữ tiếp viên này không biết trong số tuýp thuốc đánh răng được vận chuyển về Việt Nam có chứa chất ma túy thì không đủ căn cứ để xử lý hình sự với họ", Tiến sĩ Đặng Văn Cường phân tích.
Theo Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, nếu các nữ tiếp viên "vô tình" vận chuyển ma túy thì hành vi của họ chưa cấu thành tội phạm
Cũng theo vị Tiến sĩ, luật sư này, cơ quan điều tra sẽ tạm giữ hình sự đối với các tiếp viên này để làm rõ việc vận chuyển thuốc đánh răng này được thực hiện như thế nào, ai là người gửi, ai là người nhận và số tiền vận chuyển là bao nhiêu. Trong trường hợp đây là các tuýp kem đánh răng thật thì hành vi này cũng có thể bị xử lý hình sự về tội "Buôn lậu" bởi đó là hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Còn nếu các tiếp viên này biết đây là chất ma túy thì sẽ là hành vì vận chuyển trái phép chất ma túy. Hành vi này sẽ bị xử lý hình sự với khung hình phạt cao nhất là 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.
Việc chứng minh các nữ tiếp viên hàng không này có biết đây là chất ma túy hay không thuộc trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng. Cơ quan tiến hành tố tụng sẽ căn cứ vào diễn biến hành vi, mức độ nhận thức, các mối quan hệ của các nữ tiếp viên này và các tình tiết khác có liên quan để xác định họ có biết đây là chất ma túy hay không.
Theo quy định của pháp luật thì người phạm tội không có nghĩa vụ phải nhận tội, bị can, bị cáo không có nghĩa vụ phải nhận mình có tội, không có nghĩa vụ phải đưa ra lời khai để chống lại mình. Cơ quan tiến hành tố tụng có trách nhiệm chứng minh tội phạm và nguyên tắc suy đoán vô tội. Lời khai nhận tội không được coi là chứng cứ buộc tội nếu nó không phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác để phản ánh sự thật khách quan.
Tiến sĩ, luật sư Cường nhận định: "Nếu kết quả xác minh cho thấy các tiếp viên hàng không này không biết đây là chất ma túy thì hành vi trên cũng rất đáng trách, có dấu hiệu của tội "Buôn lậu" khi vận chuyển số lượng lớn hàng hóa qua biên giới. Bởi vậy, bên cạnh việc phối hợp với cơ quan chức năng để khám phá, làm rõ, xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật thì cơ quan chức năng cũng cần tăng cường công tác kiểm tra, rà soát để kịp thời phát hiện các tiếp viên hàng không vi phạm quy tắc nghề nghiệp, vi phạm pháp luật, lợi dụng nghề nghiệp để thực hiện hành vi phạm tội.
Dịch vụ hàng không là dịch vụ đặc biệt, đảm bảo đến an ninh, an toàn của nhiều người. Tiếp viên hàng không cần phải được tuyển chọn kỹ lưỡng, có năng lực, trình độ, có kỹ năng tốt và đặc biệt là có phẩm chất đạo đức để phục vụ hành khách trong mỗi chuyến bay được đảm bảo an toàn".
Điều 250. Tội vận chuyển trái phép chất ma túy
1. Người nào vận chuyển trái phép chất ma túy không nhằm mục đích sản xuất, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
b) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 gam đến dưới 500 gam;
c) Hêrôin, côcain, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA có khối lượng từ 0,1 gam đến dưới 05 gam;
d) Lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 25 kilôgam;
đ) Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 05 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
e) Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
g) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 01 gam đến dưới 20 gam;
h) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 10 mililít đến dưới 100 mililít;
i) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng số lượng của các chất đó tương đương với số lượng chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm b đến điểm h khoản này.
................
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
a) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;
b) Hêrôin, côcain, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA có khối lượng 100 gam trở lên;
c) Lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có khối lượng 75 kilôgam trở lên;
d) Quả thuốc phiện khô có khối lượng 600 kilôgam trở lên;
đ) Quả thuốc phiện tươi có khối lượng 150 kilôgam trở lên;
e) Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên;
g) Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 750 mililít trở lên;
h) Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng số lượng của các chất đó tương đương với số lượng chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm g khoản này.
