Thời điểm bắt đầu quan sát ở nước ta là khoảng từ sau 18h ngày 4/4, khi Mặt trăng bắt đầu mọc dần lên ở chân trời phía đông tới khi nguyệt thực kết thúc.
Vào chiều tối ngày 4/4 khi Mặt trăng mọc dần lên ở chân trời đông, người dân Việt nam cùng cư dân của một số vùng trên thế giới sẽ có cơ hội quan sát được hiện tượng nguyệt thực toàn phần đầu tiên trong năm.
Bóng tối của Trái đất sẽ bao phủ hoàn toàn Mặt trăng trong khoảng thời gian rất ngắn chỉ khoảng 4'43, từ 18h57 tới 19h02 (theo giờ VN). Thời điểm cực đại của nguyệt thực toàn phần diễn ra vào lúc khoảng 19h.
Ảnh nguyệt thực toàn phần chụp vào ngày 8/10/2014 tại Illinois (Ảnh: Greg Lepper/Earthsky).
Trừ châu Âu, châu Phi và một phần nhỏ khu vực châu Á, thì các vùng còn lại đều có thể quan sát được nguyệt thực toàn phần hay một phần. Đặc biệt, các nước ở khu vực Bắc Mỹ và Úc và Đông Á sẽ có điều kiện quan sát thuận lợi nhất sự kiện lần này.
Chia sẻ của anh Đặng Tuấn Duy, chủ nhiệm CLB Thiên văn nghiệp dư TP.HCM, nguyệt thực toàn phần ngày 4/4, về vùng quan sát và thời gian quan sát tại nước ta gần tương đồng với lần nguyệt thực toàn phần liền trước đó ngày 8/10/2014. Tuy vậy, lần nguyệt thực toàn phần này diễn ra vào thời điểm thời tiết thuận lợi hơn, vào giai đoạn toàn phần diễn ra Mặt trăng cũng lên cao hơn so với chân trời, thuận lợi cho quan sát. Và theo thống kê đây có lẽ là lần nguyệt thực toàn phần ngắn nhất của thế kỷ 21.
Tại Việt Nam, theo các tính toán của NASA, Nguyệt thực nửa tối sẽ bắt đầu từ lúc 16h01 khi trăng đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất, nhưng Nguyệt thực nửa tối sẽ rất khó nhận biết vì Mặt trăng chỉ tối hơn bình thường một chút. Vào lúc 17h15, Mặt trăng sẽ bắt đầu vào vùng bóng tối của Trái đất bắt đầu giai đoạn Nguyệt thực một phần, màu sắc của vùng bóng trái đất in trên Mặt trăng sẽ chuyển dần từ đen xám sang ửng đỏ khi vùng bóng này lớn dần.
Thời điểm bắt đầu quan sát ở nước ta là khoảng từ sau 18h khi mà Mặt trăng bắt đầu mọc dần lên ở chân trời phía đông tới khi nguyệt thực kết thúc.
Nguyệt thực toàn phần sẽ bắt đầu vào lúc 18h57ph và toàn bộ Mặt trăng sẽ chuyển sang màu đỏ. Nguyệt thực toàn phần đạt cực đại vào lúc 19h00 cũng là lúc Mặt trăng nhuốm màu đỏ rõ, đẹp nhất. Do có màu đỏ mà người ta hay gán tên gọi “Trăng máu” cho hiện tượng này.
Chúng ta sẽ tiếp tục quan sát được pha Nguyệt thực toàn phần cho đến 19h02 (pha toàn phần rất ngắn, chỉ hơn 4ph). Sau đó mặt trăng sẽ dần ra khỏi vùng tối, màu sắc dần trở về bình thường cho đến khi trăng ra khỏi vùng bóng tối hoàn toàn vào lúc 20h44 và kết thúc Nguyệt thực một phần.
Nguyệt thực là gì? Trái Đất được Mặt Trời chiếu sáng đồng thời cũng cản các tia sáng từ Mặt Trời tạo ra một vùng bóng tối trải dài trong không gian. Mặt Trăng chuyển động tròn quanh Trái Đất nên có thể sẽ “đi” vào vùng tối này. Lúc này Mặt Trăng không còn được Mặt Trời chiếu sáng trực tiếp, do đó Trăng không sáng như bình thường. Vùng tối tạo ra bởi Mặt trăng chia làm 2 vùng, vùng nửa tối (penumbra) và vùng tối (umbra). Nếu Mặt trăng trong quỹ đạo quanh Trái đất của nó đi vào vùng nửa tối thì nguyệt thực nửa tối sẽ diễn ra, nếu Mặt trăng đi vào vùng bóng tối thì sẽ có Nguyệt thực toàn phần hay một phần diễn ra. Do mặt phẳng quỹ đạo quanh Mặt trời của Trái đất và Mặt phẳng quỹ đạo quanh Trái đất của Mặt trăng nghiêng một góc hơn 5 độ nên hiện tượng Nguyệt thực diễn ra không thường xuyên. Nếu 2 mặt phẳng này trùng nhau, chúng ta sẽ có Nhật và Nguyệt thực mỗi tháng. |