Trong những ngày đầu năm, theo quan niệm dân gian cần kiêng kỵ không nên làm một số điều với mong muốn những điều tốt đẹp, hạnh phúc và tài lộc cho một năm mới.
Người xưa có câu “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, chính vì vậy vào những dịp khởi đầu của năm mới thường sẽ có những thứ cần kiêng kỵ, để tránh điều xấu và thu hút những điều tốt đẹp. Thậm chí với nhiều người, những việc làm đầu năm rất quan trọng, quyết định sự may mắn cho cả năm.
Dưới đây là 10 điều cần tránh làm theo quan niệm của dân gian:
Không ngủ nướng
Sau một đêm đón Giao thừa muộn, rất nhiều người muốn ngủ lâu hơn vào buổi sáng. Tuy nhiên, khi đất trời giao hoà là lúc thích hợp nhất để đón nhận những nguồn năng lượng mới.
Tục lệ dậy sớm, làm cơm cúng và chúc Tết người thân trong gia đình còn tượng trưng cho sự cam kết làm việc chăm chỉ và thái độ tích cực với cuộc sống trong năm mới.
Ngược lại, sự lười biếng ngay ngày đầu năm mới có thể là dấu hiệu của sự lười biếng, biểu thị sự thiếu năng lượng và thiếu chủ động, ỉ lại trong năm.
Tránh dùng các vật sắc nhọn đầu năm
Vào những ngày đầu xuân, theo quan niệm nên tránh dùng các vật sắc, nhọn như: dao, kéo… bởi có sát khí, có thể cắt đứt lương duyên, vận hội, tuổi thọ của gia chủ.
Nhiều gia đình thường cất dao kéo trong nhà những ngày đầu năm, chỉ để lại những cái cần dùng.
Không may vá trong ngày đầu năm
Việc may vá đầu năm được cho là khiến gia chủ vất vả, khổ sở, cả năm phải chịu cảnh “thiếu trước hụt sau”. Hành động may vá cũng ám chỉ việc “giật gấu vá vai”, chưa trọn vẹn cho một năm mới.
Không nên cho vay tiền đầu năm
Chuyện vay tiền bạc luôn rất nhạy cảm, đặc biệt vào những ngày đầu năm mới nên nhiều người rất kiêng kỵ. Theo quan niệm của người xưa, không nên cho vay tiền bạc, cho mượn đồ đạc vào dịp đầu năm, nếu không gia đình sẽ rơi vào cảnh túng thiếu cả năm.
Kiêng xin/cho lửa, nước
Ở nhiều nơi rất kỵ việc người khác đến xin lửa nhà mình dịp Tết. Lửa có màu đỏ, sự ấm áp, rực rỡ là biểu trưng của may mắn, thành công. Nếu người khác xin và chúng ta cho là đang cho đi sự may mắn của chính mình.
Điều này cũng tương tự với nước khi vốn tượng trưng cho nguồn tài lộc, sự dồi dào. Nếu cho đi sẽ dễ khiến gia chủ gặp xui xẻo về tài chính trong năm, làm ăn thất bại.
Kiêng quét nhà ngày đầu năm
Mặc dù đây không phải là điều cấm kỵ, nhưng ở nhiều nơi người dân thường kiêng quét nhà ngày đầu năm mới. Theo phong tục truyền thống, việc quét nhà có thể cuốn đi vận may và may mắn ra khỏi nhà. Nếu nhà có nhiều rác, chỉ quét dẹp gọn lại một chỗ, không hốt đổ đi hay quét hất ra bên ngoài.
Không nên làm rơi vỡ đồ những ngày đầu năm
Sự đổ vỡ luôn là điều kiêng kỵ mỗi dịp quan trọng, không riêng lễ Tết. Gương, chén, dĩa, ly, tách… là những vật dụng rất dễ vỡ, dân gian vẫn luôn quan niệm rằng, nếu làm rơi vỡ đồ vào năm mới sẽ không đem lại điềm cát lành. Bởi những từ như “vỡ, bể” là những từ tạo nên sự chia cắt, đứt lìa trong gia đình.
Không buồn bã, khóc lóc đầu năm
Nhiều người tin rằng việc buồn bã, khóc lóc hay tức giận sẽ mang đến nguồn năng lượng xấu, khiến cả năm phải lo lắng, suy nghĩ nhiều về những chuyện không hay. Nên đầu năm, mọi người luôn cố gắng giữ tinh thần vui vẻ, lan tỏa niềm vui, câu mong cho một năm thuận lợi, tránh gặp điều xui xẻo.
Tránh mặc quần áo màu đen, trắng
Vào những ngày Tết, nhiều người thường chọn mặc trang phục có màu sắc rực rỡ như: đỏ, hồng, vàng,... để cầu mong sự phấn khởi, may mắn cho cả năm. Tuyệt đối tránh mặc màu đen, trắng để mong may mắn, tươi mới trong năm mới.
Không giặt quần áo, gội đầu hay tắm rửa vào mùng 1 Tết
Đây vốn là những hoạt động bình thường hàng ngày nhưng người già lại khuyên không giặt đồ vào ngày mùng 1 Tết. Mọi người tin rằng việc giặt quần áo, gội đầu hay tắm rửa trong ngày đầu năm mới sẽ cuốn phăng mọi nguồn năng lượng tốt ra khỏi nhà theo nguồn nước, "rửa sạch" tài lộc, may mắn trong nhà.
Việc tắm gội sạch sẽ, gột rửa mọi bụi bẩn và xui xẻo được thực hiện vào trước Giao thừa, nhằm đón năm mới may mắn và cát tường. Theo quan niệm dân gian, tắm rửa sạch sẽ vào chiều 30 Tết sẽ giúp xua đi những điều không may mắn của năm cũ, giúp cơ thể sạch sẽ, sảng khoái để sẵn sàng đón một năm mới tốt đẹp và vui vẻ hơn. Nhiều người còn tắm nước lá mùi già vào ngày 30 Tết theo “tục tẩy trần đêm tất niên”.
* Thông tin trong bài mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.
