Loại sâm này hiện đã có mặt trong các loại sâm quý ở Việt Nam.
Nếu như nhắc đến Tây Nguyên người ta thường nhớ đến sâm Ngọc Linh, thì khi đến núi rừng Tây Bắc, người ta sẽ không thể bỏ lỡ loài sâm quý mang tên sâm xuyên đá.
Sâm xuyên đá còn có tên gọi khác là sâm đá, sâm dây. Loại cây này mọc hoang dại ở những vùng núi cao trên 1000m mới có điều kiện điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc biệt để cây sinh trưởng, phát triển chúng. Ở Việt Nam, cây sâm xuyên đá có nhiều ở các tỉnh Yên Bái, Lào Cai, Tuyên Quang... Nếu không biết tới sâm xuyên đá, nhiều người sẽ nghĩ đây là cây dại không có giá trị.
Về đặc điểm nhận dạng, cây sâm xuyên đá có dây nhỏ, ít lá. Vì chúng mọc rất dài nên không phải dễ dàng để tìm gốc sâm để lấy củ. Điểm đặc biệt nhất của cây là khi còn nhỏ, củ sâm sẽ lớn. Nhưng khi trường thành củ sẽ dần phát triển theo chiều dài thành rễ, trong củ của sâm đá luôn có hương thơm đặc trưng. Quả sâm đá nhỏ bằng ngón tay út, khi bé màu xanh, khi chín màu vàng.
Hiện sâm xuyên đá được người dân trồng và thu hái quanh năm. Thời vụ chính là vào mùa thu, thời gian bắt đầu từ tháng 9-11 hàng năm. Vì đây là thời điểm cây bắt đầu thay lá, dẫn đến các dưỡng chất đều tập trung vào bộ rễ. Đây cũng là lúc cây có nhiều dược tính nhất.
Theo các chuyên gia, sâm xuyên đá là loại sâm cùng họ với sâm ngọc linh. Cho đến thời điểm hiện tại, sâm xuyên đá đã có tên trong danh sách những loại sâm quý hiếm của Việt Nam. Cả lá, rễ, thân của cây xuyên đá đều có thể sử dụng làm dược liệu, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe.
Theo khảo sát, trên chợ mạng hay một số nơi bán dược diệu, sâm xuyên đá tươi có giá 200.000 đồng/kg, sâm xuyên đá thái lát sấy khô sao vàng 350.000 đồng/kg.
Anh Bình - người bán sâm xuyên đá trên chợ mạng chia sẻ: "Cây sâm xuyên đá thường mọc theo quần thể chứ không mọc riêng lẻ. Chúng rất dai và bám chặt vào đất. Thân sâm đá chỉ bằng cái đũa, mà cứng như thép, lại dai nhoách, vặn vẹo kiểu gì cũng không gẫy, không dứt củ. Những người đi săn thứ củ này phải sắm một cái dao nhọn, đánh tơi bồng đất ở xung quanh gốc cây thì mới nhổ được chúng lên".
Theo anh Bình, nhiều người không biết tới sâm xuyên đá nhưng những ai đã biết tới loài sâm này và tác dụng của chúng thì lại rất quý. "Tôi gửi sâm đi khắp các tỉnh thành, nhiều người đặt cả yến về ngâm rượu và tặng cho người thân, bạn bè".
